گروه اقتصاد کلان: ارزش سهام عدالت طی دو سال‌اخیر، با نوسانات زیادی همراه بوده است؛ روزهای اوج بازار سرمایه بود که ارزش این سهام به بیش از ۲۰‌میلیون‌تومان هم رسید ‌و اشخاصی که ۶۰درصد از سهام خود را فروخته بودند، به نوعی سود کردند، اما این موضوع تنها چند‌ماه تداوم داشت و پس از توقف فروش سهام عدالت در بورس، ارزش سهام هم معنای خود را از دست داد. به گزارش «تجارت»، دو سال است که فروش سهام عدالت در بازار سهام با وقفه مواجه شده است. بررسی‌ها حکایت از آن دارد که حجم بالای این سهام، مانع از آن می‌شود که فروشندگان آن بتوانند در آینده‌ای نزدیک به حق طبیعی خود مبنی بر فروش دارایی یادشده، دسترسی داشته باشند. این در حالی است که از زمان آزادسازی تاکنون، ارزش این دارایی افت سنگینی داشته و از محدوده ۲۰میلیون تومان در میانه مردادماه سال۱۳۹۹ به محدوه ۱۳میلیون تومان رسیده است. آن هم در شرایطی که هیچ راهکاری برای یخ‌زدایی از سهام عدالت ارائه نشده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که از زمان آزادسازی این سهام تا به امروز مشکلات بسیاری پیرامون فروش این سهام و دادن پول آن به مردم وجود داشته است، با این‌حال بررسی‌ها نشان می‌دهد که مهم‌ترین دلیل ذکر شده برای فروخته‌نشدن حجم بالای سهام عدالت متقضیان فروش، ترس از تعمیق رکود بازار سهام بوده است؛ این در حالی است که طبق بررسی‌ها با هر بار تمام‌شدن دوره رونق بازار ممکن است بورس برای چندسال به حالت رکودی برود؛ عاملی که می‌تواند فروش این سهام را با وقفه طولانی مواجه کند. داستان سهام عدالت تنها به آزادسازی آن محدود نشده است. سال‌۱۳۹۶ بود که پیشنهاد اختصاص سهام عدالت به جاماندگان از سوی مرکز پژوهش‌های مجلس مطرح شد، اما بی‌‌‌‌‌‌نتیجه ماند، با این‌حال ۱۳‌خردادماه ۱۳۹۹ و یک‌ماه پس از آزادسازی این سهام، طرج جاماندگان سهام عدالت در مجلس اعلام وصول شد. این طرح در حالی از سوی نمایندگان مجلس اعلام وصول شد که دولت دوازدهم از همان ابتدا اعلام کرد سهامی برای اختصاص به آن دسته از مشمولانی که سهام عدالت دریافت نکرده‌‌‌‌‌‌اند، ندارد! اما بهارستان‌نشین‌‌‌‌‌‌ها که تعداد جاماندگان را ۲۰‌میلیون نفر برآورد کرده بودند، بر اختصاص سهام به آنها اصرار زیادی داشتند.
در این رابطه مدیرعامل صندوق تثبیت بازار سرمایه در مورد شرط فروش سهام عدالت توسط مشمولان توضیحاتی ارائه داد. پیمان حدادی در نشست خبری که دیروز برگزار شد، در مورد فعالیت صندوق تثبیت بازار سرمایه توضیح داد: یکی از اهداف اصلی این صندوق حفظ ثبات در بازار سرمایه است به همین دلیل صندوق تثبیت هر روز اقدام به خرید و فروش سهم نمی‌کند. وی ادامه داد: هیات امنای صندوق تثبیت از وزیر اقتصاد، رئیس بانک مرکزی، رئیس سازمان برنامه و بودجه، رئیس سازمان بورس و رئیس صندوق توسعه ملی تشکیل شده است و این‌که صندوق تثبیت چه سهم‌هایی را خرید و فروش کند براساس آیین‌نامه‌ای است که توسط هیات امنا تصویب شده است.
مدیرعامل صندوق تثبیت بازار سرمایه ادامه داد: بنابراین زمانی که در برخی از شاخص‌های بازار تغییراتی ایجاد شود یا در بازارهای جهانی یا بازار ارز نوساناتی صورت بگیرد صندوق تثبیت وارد بازار می‌شود. در حال حاضر این صندوق در ۵۱۰ نماد سهم دارد که این سهام صرفا از نمادهای بزرگ تشکیل نشده‌اند اما نقدشوندگی سهام، سایز سهام و نوع فعالیت بازارگردان از اهمیت زیادی برخوردار است. حدادی در مورد سرمایه‌ گذاری صندوق توسعه ملی در بازار سرمایه اظهار کرد: این صندوق به صورت غیرمستقیم اقدام به خرید سهم می‌کند خرید این صندوق هم از طریق صندوق تثبیت انجام می‌شود. این اقدام توسط خود سازمان بورس هم انجام می‌شود.
30 درصد از سهام عدالت در خردادماه ۱۳۹۹ و ۳۰درصد دیگر آن در مردادماه همان سال، آزادسازی شد؛ با وجود اینکه قرار بر آزادسازی ۴۰درصد باقی‌مانده در بهمن‌ماه سال‌۱۳۹۹ بود، اما این موضوع هیچ‌گاه رخ نداد و حتی فروش سهام عدالت هم متوقف شد؛ این در حالی است که از آن زمان تاکنون نه‌تنها این ماجرا به کلی فراموش شده و تاکنون تاریخ جدیدی برای واگذاری ۴۰درصد باقی‌مانده اعلام نشده، بلکه اظهاراتی مبنی‌بر شروع آزادسازی سهام عدالت از صفر نیز مطرح‌شده است. روند صعودی بازار سرمایه طی دو هفته اخیر باعث شد ارزش واقعی سهام عدالت با ارزش اولیه ۴۹۲ هزار تومانی که به دلیل سقوط بازار به حدود ۱۰ میلیون تومان رسیده بود، دوباره افزایش یابد و به بیشتر از ۱۱ میلیون تومان برسد. هرچند ارزش واقعی سهام عدالت در روزهای نخست آزادسازی این سهام در اردیبهشت سال ۱۳۹۸ تا ۲۰ میلیون تومان هم افزایش یافته بود اما طی دو سال اخیر تحت تاثیر نوسان بازار، فراز و نشیب‌های زیادی را تجربه کرد. به طوریکه در یازدهم مهرماه سال گذشته ارزش واقعی سهام عدالت با ارزش اولیه ۴۹۲ هزار تومانی بیش از ۱۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان و در ۲۸ آبان ماه حدود ۱۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان قیمت داشت. اما روند نزولی در بورس باعث کاهش ارزش این سهام نیز شد؛ به طوریکه ارزش واقعی سهام عدالت با ارزش اولیه ۴۹۲ هزار تومانی در ۲۹ بهمن سال گذشته، ۱۰ میلیون و ۳۵۱ هزار تومان قیمت داشت. اما در نهم فروردین امسال ارزش واقعی این سهام با ارزش اولیه ۴۹۲ هزار تومانی ۱۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بود که با توجه به صعود بازار، در اواخر فروردین این رقم به حدود ۱۲ میلیون و ۲۷۵ هزار تومان رسید. تا ۱۸ اردیبهشت افزایش ارزش سهام عدالت ادامه داشت و به ۱۲ میلیون و ۷۶۳ هزار تومان هم رسید. اما دوباره روزهای پرنوسان بازار روی ارزش سهام عدالت نیز تاثیر گذاشت و ۱۰ خردادماه، ارزش واقعی سهام عدالت با ارزش اولیه ۴۹۲ هزار تومانی، ۱۲ میلیون و ۵۸۰ هزار تومان و در چهارم تیرماه نیز حدود ۱۲ میلیون و ۴۸۹ هزار تومان بود. بر این اساس، چراغ‌های قرمز بورس بر سهام عدالت نیز سایه انداخته و ارزش واقعی سهام عدالت با ارزش اولیه ۴۹۲ هزار تومانی در شهریورماه ۱۰ میلیون و ۴۶۳ هزار تومان بود. این سهام در اوایل مهرماه ۱۰ میلیون و ۴۸۴ هزار تومان قیمت داشت و در ۲۷ مهرماه نیز قیمت آن تا ۱۰ میلیون ۱۹۵ هزار تومان کاهش پیدا کرد که تقریبا کم‌ترین میزان آن طی دو سال اخیر بود. پس از آن‌که استارت صعود بازار سرمایه از حدود دو هفته قبل زده شد، ارزش واقعی سهام عدالت نیز افزایش یافت. به طوریکه طبق اخرین آمار ارزش این سهام با ارزش اولیه ۴۹۲ هزار تومانی به بیش از ۱۱ میلیون و ۶۷۶ هزار تومان رسیده است. البته همه این مباحث درحالی مطرح می شود که امکان فروش این سهام برای مشمولان وجود ندارد و این افراد همچنان باید منتظر تصمیم مسئولان برای تعیین تکلیف سهام عدالت باشند. این توقف فروش نیز از اواسط سال ۱۳۹۹ و پس از سقوط تاریخی بورس آغاز شد و همچنان هم ادامه دارد.