گفتگوهای احیای برجام به مرحلهای رسیده که رؤسای هیئتها به جای کارشناسان، سکان مذاکرات را در دست و مسئولیت تهیه متن را به عهده گرفتهاند. به این ترتیب، برخلاف اظهارات اخیر وزیر خارجه انگلیس مذاکرات به زمان اتخاذ تصمیم سیاسی نزدیک میشود نه بنبست.
گفتگوهای احیای
برجام به مرحلهای رسیده که رؤسای هیئتها به جای کارشناسان، سکان مذاکرات
را در دست و مسئولیت تهیه متن را به عهده گرفتهاند. به این ترتیب، برخلاف
اظهارات اخیر وزیر خارجه انگلیس مذاکرات به زمان اتخاذ تصمیم سیاسی نزدیک
میشود نه بنبست. رایزنیها در چارچوب دور هشتم مذاکرات وین به منظور رفع
تحریمهای امریکا علیه ایران ادامه دارد. حسین امیرعبداللهیان روز دو شنبه
با اشاره به آخرین تحولات، از نزدیک شدن به مرحلهای خبر داد که مستلزم
اتخاذ تصمیم مهمی است. وی خاطرنشان کرد: «مذاکرات فنی ما در آینده نهچندان
دور به حد اشباع میرسد و ما باید تصمیم سیاسی بگیریم.»صبح همان روز سعید
خطیبزاده، سخنگوی دستگاه دیپلماسی نیز به بیانی دیگر به همین موارد اشاره
کرده بود: «پیشرفت گفتگوها در مسیر درست است. در هر چهار حوزهای که
اسناد برای گفتگو داریم، پیشرفتهای خوبی داشتیم البته در برخی اسناد
پرانتزها و اختلافها کمتر شده است. موفقیت بزرگ این بوده که بسیاری از
ایدههای ایران تبدیل به کلمات شدند از جمله در حوزه تضامین.»در پیچ و خم تهیه متنتازهترین
گزارشها از وین مؤید این است که جلسات تهیه متن که پیش از این در سطح
کارشناسان و در قالب کارگروهها یا جلسات دو یا چندجانبه برگزار میشد، طی
روزهای گذشته در سطح رؤسای هیئتها و با حضور همه طرفها برگزار شده است و
همانطور که انتظار میرفت، تضمینها و راستیآزمایی محور مذاکرات در این
جلسات بود. در حالی که این موضعگیریها و شواهد موجود از حساسیت این برهه
از مذاکرات حکایت دارد تا جایی که بازگشت مذاکرهکنندگان به پایتختها برای
رایزنیهای نهایی نیز دور از ذهن نیست، روز سه شنبه لیز تراس، وزیر خارجه
انگلیس بار دیگر به منفیبافی پرداخت: «این مذاکرات فوری است و پیشرفت به
اندازه کافی سریع نبوده است. ما به همکاری نزدیک با متحدان خود ادامه
میدهیم، اما مذاکرات به بنبست خطرناکی نزدیک میشود.»وی که از زمان روی
کار آمدن سابقه آشفته کردن فضای مذاکرات و مقصر جلوه دادن ایران را در
کارنامه خود دارد، افزود: «ایران اکنون باید انتخاب کند که آیا میخواهد
توافقی را نهایی کند یا مسئول فروپاشی برجام (توافق هستهای) باشد و اگر
برجام فرو بپاشد، همه گزینهها روی میز است.»گفتگو درباره اولویتهاالبته برخلاف لندن، طرف چینی و روسی
دیدگاه دیگری دارند. وانگ کوان، مذاکرهکننده ارشد چین، چندی پیش به ایرنا
گفته بود که تمام طرفها برای رسیدن به توافق در کوتاهترین زمان مصمم
هستند. میخائیل اولیانوف، رئیس هیئت روسیه نیز یک شنبه گذشته پس از پایان
نشست نمایندگان گروه ۱+۴ و ایران که در واقع نخستین جلسه تمام طرفها خارج
از چارچوب کمیسیون مشترک برجام بود به خبرنگاران گفت که مذاکرهکنندگان
مشغول گفتگو درباره «یکی از مسائل مهم و با اولویت بالا» هستند. همچنین
اولیانوف در پیامی توئیتری با اشاره به نشست عصر سه شنبه نوشت: «اعضای
برجام (به جز ایران) و امریکا عصر دیدار کردند تا وضعیت کنونی امور در
گفتگوهای وین را ارزیابی کنند. همانند همیشه، روسها خوشبینتر بودند در
حالی که همکاران غربی بدبینتر هستند. مناقشه قدیمی [ادامه دارد]- نیمه
لیوان پر است یا خالی؟»وعدههای پوچ ترامپند پرایس، سخنگوی وزارت
امور خارجه ایالات متحده امریکا روز سه شنبه در کنفرانس خبری، کارزار فشار
حداکثری دولت دونالد ترامپ، رئیسجمهور پیشین امریکا علیه تهران را شکستی
فاحش خواند و بدون اشاره به رویکرد مشابه در دولت دموکرات امریکا تصریح کرد
که دولت ترامپ وعده داده بود با سیاست فشار حداکثری علیه ایران به توافق
بهتری با ایران خواهد رسید، میتوان در برنامه هستهای ایران وقفه ایجاد
کرد و جامعه بینالملل را علیه ایران متحد کرد که هیچکدام از اینها محقق
نشد. وی سپس با اشاره به این موارد گفت: «برخلاف آنچه ترامپ وعده داده بود،
[هماکنون]ما برنامه هستهای ایران را به ارث بردهایم که با سرعت به جلو
میرود و در معرض نظام راستیآزمایی و نظارت قرار ندارد.»علاوه بر این،
برخی گزارشها از اردوگاه امریکاییها، از اختلاف میان آنها حکایت دارد.
این در حالی است که خبرنگار ایرنا در وین از جابهجایی مکان برگزاری جلسات
گروه ۱+۴ با امریکا هم خبر داد و با استناد به مشاهدات خود تصریح کرد:
«اعضای برجام در غیاب ایران هرچند روز یک بار با هیئت امریکایی در هتل
ماریوت که درست مقابل هتل کوبورگ قرار دارد، دیدار میکردند.» وی دیروز
اعلام کرد که جلسه سه شنبه شب در هتل کارلتون ریتز برگزار شد. برخی اخبار
تأیید نشده حاکی است که هیئت اروپایی هم که در هتل ماریوت مستقر بود، به
ریتز نقل مکان کرده است.