این مناظره برخلاف مناظره قبل به نسبت آرامتر بود و کاندیداها تلاش داشتند بیش از نقد یکدیگر به ارائه برنامه بپردازند.اما به نظر میرسد این مناظره نیز نتوانست تحرکی در جامعه به جهت افزایش مشارکت ایجاد نماید.در آخرین نظرسنجی ایسپا،مناظره نخست تنها فقط 30درصد بیننده داشته و مشارکت قطعی زیر 40درصد است.
بخشهایی از مناظره دیروز به نقل از ایسنا به شرح ذیل است:
بخش اول؛ طرح سوالات
=سید ابراهیم رئیسی
سید ابراهیم رئیسی در دومین مناظره انتخاباتی در پاسخ به سوالی درباره اینکه آیا در دولت شما شاهد فاصله طبقاتی خواهیم بود؟ گفت: در جلسه قبل برخی از بداخلاقیها صورت گرفت که به مثابه آنچه که در قانون آمده اجازه داده شد که دفاع کنم و من از آن استفاده نمیکنم و به مردم واگذار میکنم.
وی افزود: آذری زبانهای عزیز از استانهای آذربایجان و اردبیل من را مورد محبت قرار دادند که بسیار سپاسگزارم.
=محسن رضایی
محسن رضایی در دومین مناظره تلویزیونی سیزدهمین انتخابات ریاست جمهوری در پاسخ به این که اصلیترین مانع امید بر سر راه جوانان و راهکارهای عملیتان چیست؟ اظهار کرد: ملت ایران مشکلات شما با شعار و وعده و شعبده بازی و حرفهای مفت حل نمیشود، بلکه مشکلات ریشه اقتصادی دارد و با حرف درمانی به نتیجه نمیرسد. یک دانشجوی شیمی در حال دستفروشی میگفت، ما از گرسنگی، امید میخوریم چون امید دیدنی است نه شنیدنی. دولت ما امید را به شما برمی گرداند و یک بار دیگر لبخند پیروزی بر لبان شما مینشیند.
=سعید جلیلی
سعید جلیلی کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم در ابتدای مناظره دوم در پاسخ به این سوال که چه برنامهای برای تقویت اعتماد مردم به دولت خود دارید؟ گفت: اگر نمایش جای کار واقعی را گرفت نمیتوان انتظار جلو رفتن کارها را داشت. زیرا کشور با نمایش اداره نمیشود. اگر مرتب به جای اینکه نتیجه کار را بیان کنید فرآیند کار را توضیح دهید که مثلا چقدر سفر رفتهاید ولی اینها نتیجه نداشته باشد، موجب میشود کارها پیش نرود. اگر به جای کار ریشه ای، کارهای نمایشی انجام شد مشکلات باقی میماند. اگر اقدامات مسئولان در زندگی مردم ملموس نباشد، معلوم میشود کار نمایشی بوده نه واقعی.
=محسن مهرعلیزاده
محسن مهرعلیزاده با اشاره به اظهارات ابراهیم رئیسی دیگر کاندیدای انتخابات اظهار کرد: آقای رئیسی فرمودند که دفعه قبل بد اخلاقیهایی در جلسه شده و از وقت خود استفاده نمیکنند و از حق خود میگذرند و همچنین فرمودند آذری زبانان به ایشان زنگ زدند و دلجویی کردند؛ درحالی که من فکر نمیکنم آذری زبانان به ایشان توهین کرده باشند؛ چراکه آذری زبانی در اینجا نبوده که به ایشان توهین کرده باشد. ضمنا باید تصحیح کنم که آنچه که هست در مناطق آذربایجانهای شرقی، غربی، اردبیل، همدان، اصفهان، شیراز و خوزستان ترک زبانان هستند و از آقای رئیسی میخواهم که به این موضوع توجه کنند.
مهرعلیزاده ادامه داد: من با توجه به اینکه آقای رئیسی قاضی هستند از ایشان میخواهم که در این زمینه دقت بیشتری کنند؛ من نمیدانم ما اخلاق یا بد اخلاقی را چه تعریف میکنیم؛ مطلبی که درباره مدرک تحصیلی آقای رئیسی عرض کردم، مطلب حقی بود؛ آقای رئیسی از نظر کلاسیک ۶ کلاس درس خواندند و من هم با احترام عرض کردم که ایشان پس از دروس حوزوی، این دروس را معادلسازی کردند و دکترا گرفتند. من عرض کردم که اصولاً علم اقتصاد مثل علم پزشکی، علم خاص خود را میخواهد.
وی گفت: مسائل اخلاقی را باید در عمل و در جامعه جاری کنیم؛ دو روز پیش صدا و سیما ۵ دقیقه از فیلم تبلیغاتی بنده را سانسور کرد؛ این بد اخلاقی است و دیدیم که دو روز پیش مردم در فضای مجازی غوغا کردند و گفتند که صدا و سیما که زمانی گفته میشد ملی باید باشد، میلی و امروز عشقی شده است.
کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری خاطرنشان کرد: سوال من از آقای قاضی به عنوان یک قاضی این است که به چه دلیل فیلترینگ را پی در پی پیگیری میکنید؛ چرا اجازه میدهید پیامکهایی به دختر خانم ارسال شود.
=عبدالناصر همتی
عبدالناصر همتی کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم در پاسخ به اولین سوال از دومین مناظره ۱۴۰۰ درباره نبود اعتبار معنادار میان نظام آموزشی و وضعیت اقتصادی و برنامه وی برای مناسبسازی در این زمینه، اظهار کرد: لازم میدانم به شیوه مناظره انتقاد وارد کنم و اینکه شبیه مسابقه هفتگی شده است. مردم باید پاسخ به سوالات مهمتر را از کاندیداها ببینند.
همتی افزود: من مخالف انحصار هستم که در اقتصاد و رسانه به یک اندازه بد است و باید رفع شود. نباید بگذاریم دری که دارد روی کنشگران اجتماعی بسته میشود بسته شود. من صدای بیصداها و قدرت بیقدرتان هستم که آسیب فراوان از وضعیت فعلی میبیند.
=سید امیر قاضیزاده هاشمی
سید امیرحسین قاضی زاده هاشمی در بخش اول مناظره تلویزیونی یادآور شد: در طراحی ما دولت پنج فرماندهی در پنج حوزه اصلی پیدا میکند که هر کدام از فرماندهان دبیر شورای عالی هم خواهند بود. با این روش خیلی از مصوبات مثل الان بلاتکلیف باقی نمیماند.
=علیرضا زاکانی
علیرضا زاکانی کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم در پاسخ به اولین سوال از دومین مناظره انتخابات ۱۴۰۰ درباره برنامهاش برای مقابله با عوامل تهدیدکننده جمعیت گفت: موضوع جمعیت در کشور به نقطه بسیار بحرانی رسیده که نیاز به تغییر خاصی دارد. نرخ رشد جمعیت به هشت دهم درصد رسیده و نرخ باروری از ۶.۹ در سال ۶۰ به ۱.۷ رسیده است. ما باید نرخ باروری را به ۲.۳ برسانیم تا از این وضعیت اسفناک خارج شویم.
بخش اول؛ نقد اظهارات
=محسن رضایی
رضایی با طرح این پرسش که میگویند منابع این پولها از کجا میآید؟ اظهار کرد: در سال گذشته ۱۳۷ میلیارد دلار از منابع دولتی به جامعه رفته است، اما به دلیل رانت کثیف و مافیایی در کشور اکثر این پولها دست کسانی است که صاحب حق نبودهاند و ۴۰ درصد این مبلغ قابل باز تولید است. ۱۰ میلیارد دلار از این مبلغ را بدهیم به دولت که تورم را پایان دهد و بقیه را صرف این پنج مورد که گفتم کنیم.
=علیرضا زاکانی
علیرضا زاکانی در بخش نقد دومین مناظره تلویزیونی کاندیداهای ریاست جمهوری گفت: میگویند دنبال آزادی هستیم. آزادی از عدالت قابل تفکیک نیست. من به عنوان پزشک و رزمنده میگویم که ما جانمان را کف دستمان گذاشتیم و تفکیکی نکردیم. جانمان را فدای همه ملت کردیم. این را هم ثابت کردیم ولی آقایان طبقهبندی دارند. اساسا شرایط را جوری قرار نمیدهند که عموم مردم منتفع شوند.
=محسن مهرعلیزاده
محسن مهرعلیزاده در بخش نقد دومین مناظره تلویزیونی کاندیداهای ریاست جمهوری به ارائه راه حلی برای کاهش فاصله طبقاتی در کشور پرداخت و گفت: مشکلات ما خیلی زیاد است؛ مثلاً در مورد کارگران همه ساله برای افزایش حداقل دستمزد با آنها در این زمینه چانه میزنیم و معمولا چند درصد زیر تورم افزایش حقوق میدهیم؛ گرچه طی یکی دوسال قبل مقدار افزایش دستمزد کارگران مقداری بیشتر از میزان تورم بوده است، اما این وضعیتی نیست که کارگران را راضی کند. اولین کاری که باید برای فاصله طبقاتی به آن فکر کنم این است که باید موضوع سه جانبگی دولت، کارگر و کارفرما را داشته باشیم تا بتوانند از حقوق خود دفاع کنند.
=عبدالناصر همتی
عبدالناصر همتی در بخش نقد دومین مناظره تلویزیونی کاندیداهای ریاست جمهوری در واکنش به سخنان جلیلی تصریح کرد: آقای جلیلی میگویند نباید برای رسیدگی به مسائل کشور وقت تلف کرد. سوالم از ایشان این است که پس چرا برای تصویب FATF در مجمع تشخیص مصلحت دو سال وقت کشور را گرفتید و آن را زندانی کردید و در آخر هم باعث شدید که وارد لیست سیاه شویم؟ اگر برنامهای داشتید به مردم ارائه میکردید و اگر نه آن را تصویب میکردید تا اینگونه نشود.
همتی در واکنش به سخنان رئیسی اظهار کرد: شما گفتید که با ارز ۴۲۰۰ تومانی مخالف هستید من از شما سوالم این است که دو سال در شورای عالی اقتصادی حضور داشتید و دیدید که من با ارز ۴۲۰۰ تومانی مخالف بودم، چرا جلوی آن را نگرفتید؟ همانجا میتوانستید بایستید و جلویش را بگیرید تا ادامه پیدا نکند.
=ابراهیم رئیسی
ابراهیم رئیسی در بخش نقد دومین مناظره تلویزیونی کاندیداهای ریاست جمهوری گفت: دوباره بحث مدرک شد؛ مدرک من معادل نیست، یک مدرک حوزوی و یک مدرک دانشگاهی دارم که در سایتها دیدید، اما این بحث من نیست
=امیرحسن قاضی زاده هاشمی
امیرحسن قاضی زاده هاشمی در بخش نقد دومین مناظره تلویزیونی کاندیداهای ریاست جمهوری توضیح داد: من یک جراح سر و گردن هستم که ۲۵ سال درس خواندم، به گذشته نگاه میکنم نصف تحصیلاتم اضافه بوده است و نسبتی با کاری که انجام میدهم، ندارد.
=سعید جلیلی
سعید جلیلی در بخش نقد دومین مناظره تلویزیونی کاندیداهای ریاست جمهوری تصریح کرد: رئیسجمهور باید کسی باشد که بتواند با اقتدار و قوت دولت را اداره کند. لازمه جهش کشور این است که رئیسجمهور بگوید چه برنامههایی برای دستگاههای مختلف دارد و چه مطالباتی دارد و مردم هم از او پاسخگویی بخواهند. رئیسجمهور آن فرد نیست که اینجا چند حرف تند بزند.
گزیده سخنان کاندیداها تا پایان مناظره
=قاضی زاده هاشمی: فردی در کلاب هاوس میگفت میتوانستم ۱۸ میلیون دوز واکسن وارد کشور کنم، اما دولت همکاری نکرد. یعنی ما این امکان را داشتیم که بسیاری از افراد واکسینه شود، اما این کار انجام نشده است.
= علیرضا زاکانی: در کشور ما انسداد وجود ندارد. بلکه مشکل در مدیریت، زیادهخواهیها و باندبازیهاست.
= ابراهیم رئیسی: ما به پشتوانه سرمایه اجتماعی نیازمندیم. آنچه که ملت دنبال آن بودند استقلال اقتصادی در حوزههای مختلف است. ما استقلال سیاسی داریم ولی به دلیل نگاههای شخصی، حزبی و فردی در دیگر ابعاد استقلال از آن فاصله داریم.
=محسن مهرعلیزاده: درباره جوانان بارها صحبت شده؛ ما امروز ۱۰ میلیون نفر جوان در سن ازدواج داریم که تکلیفشان مشخص نیست؛ باید جوانان را بیشتر تحویل بگیریم و در نظر داشته باشیم که جوانان واقعیتهای جامعه و صاحب آینده کشور هستند.
= محسن رضایی در نقد زاکانی و همتی: ببینید ۱۳۷ میلیارد دلار ارزش معادل دلاری یارانههای تهران است. دهها منبع این را بیان کردند؛ بانک جهانی و آژانس بینالمللی انرژی و آقای همتی که رئیس بانک مرکزی بودند و آقای زاکانی هم رئیس مرکز پژوهشهای مجلس است. باید بدانند این کار شدنی است، مطمئن باشید پولی که حیف و میل میشود با کمک همین پول میشود دخل و خرج را حل کرد.
=عبدالناصر همتی: من در مدیریت کشور حتماً از خوهران و برادران شایسته اهل سنت حداقل سه برابر آنچه که الان هست استفاده خواهم کرد. من در عمل نشان دادم که مشاورم در بانک مرکزی از برادران خوب اهل سنت بود و بازهم در مناصب کلیدی کشور از آنان استفاده میکنم.
=سعید جلیلی: ۵۰ درصد جامعه را بانوان تشکیل میدهند. در این هشت سال از حقوق خانمها صحبت شده اما نتیجه آن تقریبا هیچ بوده است. ۱۸ طرح و برنامه را دولت آورده اما نتیجه آن چه بوده است؟ زنان سرپرست خانوار چه امکانات بیشتری به دست آوردند. چه ابتکاراتی برای اشتغال خانمها ایجاد شده است؟
=محسن رضایی: مرکز پژوهشهای مجلس یارانه انرژی در ایران را سالانه ۴۹ میلیارد دلار برآورد کرده است. علاوه بر این باز هم به آقای همتی با قاطعیت میگویم میتوانیم با ۴۰ درصد یارانههای پنهان را که دست افرادی است که حق شان نیست را برگردانیم.
عبدالناصر همتی: دوستانی هم که اینجا نشستهاند به عنوان رقیب بنده دنبال تقویت همین وضعیت موجود هستند، من میگویم باید مشت آنان را باز کرد تا مردم ببینند چه خبر است. من الان در مقابل جریانی قرار دارم که به جای توسعه کشور میگویند کاخ سفید را حسینه کنیم! دوستان و عزیزانی که الان در جلسه هستند این موارد را مطرح میکنند.
=محسن مهرعلیزاده: بنظر من با توجه به اینکه به همت دانشمندان جوان کشور در چندسال گذشته دانش هستهای و توسعه آن در زمینههای مختلف اعم از داروسازی، کشاورزی و زمینههای دیگر توسعه یافته، باید انستیتوهای مشخصی به شکل کاربردی در این زمینه کار کنند و این دانش را بومی کنند و در اختیار توسعه فناوریهای جدید کشور قرار دهند.
=سعید جلیلی: موضوع سلامت فقط مربوط به یک وزارتخانه نیست. ۱۰ عامل خارج از وزارت بهداشت در امر سلامت اهمیت دارند. بنابراین رئیسجمور باید موضوع را بفهمد و دستگاهها را به درستی در این زمینه هماهنگ کند.
=علیرضا زاکانی: بیش از سه دهه است که عدهای در اقتصاد کشور خیمه زده و تمام سرمایهها و امکانات کشور را به سمت و سویی سوق میدهند. آنها خودشان را در
کاخ نشینی قرار داده و مردم را در کوخ نشینی نگه داشتند. در دولت بنده از
موضع اشرافی گری به موضع نوکری مردم خواهیم رفت.
=امیرحسین قاضیزاده هاشمی: این مناظرات برای سهم مردم از برنامهها و تیم فکری همراه کاندیدای ریاستجمهوری است و شواف و شومنبازی و پرداختن به حواشی برای جلب توجه در این دوره اثر ندارد.
=ابراهیم رئیسی: نسبت به بحث رفع تحریمها باید بگویم هر دولتی کار را بدست بگیرد یکی از وظایفش رفع تحریمهای ظالمانه است و باید باهمه وجود ان را دنبال کرد. در کنار این قضیه خنثیسازی تحریمها باید در دستور کار قرار گیرد و اقتصاد را هم شرطی نکنیم؛ نه کرونا و نه سیل و نه تحریم نباید تاثیر داشته باشد.
=ابراهیم رئیسی: یکی از دغدغههای جدی جوانان مسئله ازدواج، اشتغال و مسکن است. من در جمع جوانان زیاد حاضر میشوم و ارتباطم با جوانان برقرار است. زمانی که در آستان قدس بودم در دانشگاه فردوسی از جوانان پرسیدم که چرا ازدواج نمیکنید و آنها مسئله مسکن و اشتغال را مطرح کردند، ما در آستان قدس ساخت ۱۰ بلوک مسکن برای زوجهای جوان دانشجو را آغاز کرده و ساختیم.
=عبدالناصر همتی: یکی از مسائل مهم کشور خانواده است و الان شاهد گسست فرهنگی هستیم و می بینیم که بچههای دهه هفتاد و هشتاد مثل نسلهای پیش خود فکر نمیکنند. آقای قاضی زاده به من میگوید چرا از پنجنفر حرف میزنی؟ دلیلش این است که هر پنج نفر شما یک جور فکر میکنید.
=محسن رضایی: ما با دو مشکل ساختاری و مدیریتی هم در آموزش و پرورش و هم آموزش عالی مواجه هستیم. در برنامه ما تربیت زمامداران آینده در همه بخشهای فرهنگی و اجتماعی و غیره به طور جدی لحاظ شده است و در استانها و مراکز استان مدارس تربیت آینده را ایجاد خواهم کرد. بیش از پنج سال است که این کار را شروع کردم و تجربه دانشی و عملی دارم و آن را پیاده میکنم و نزدیک به هزار نفر جوان را داریم که تربیت شدهاند و تا وقتی مدیر در آموزش و پرورش و آموزش عالی تربیت نشود نمیتوانیم از عناصر ضعیف انتظارات بالایی داشته باشیم.
=علیرضا زاکانی: ورزش امری حیاتی است. ۷۰ درصد مردم ایران ورزش نمیکنند چون شرایط آنقدر سخت شده که دیگر مردم حوصله و فرصتی برای ورزش ندارند. دولت آقای روحانی شرایطی را برای مردم ایجاد کرد که آنها زمان و فراغتی برای ورزش ندارند.
=سعید جلیلی: عرصه روابط بین کشورها نقاط اشتراک و اختلاف دارد. نقاط اشتراک تعامل و نقاط اختلاف تقابل است و این هنر دولت هاست که این نقاط اشتراک را تبدیل به تعامل کنند و نقاط اختلاف را مدیریت کنند.
=امیرحسین قاضی زاده هاشمی: ما نباید برای جلب توجه هر حرفی را بزنیم نزدیک انتخابات یاد زنان، کولبران و مستضعفین میافتیم و این بارها تکرار میشود. من دیدم که نرخ به کارگیری بانوان در حال بالا رفتن است، میخواستم بگویم کل کابینه را از خانمها میگذارم که دستی بالای دست من نباشد!
=محسن مهرعلیزاده: خوشبختانه وزیر جوان در دولت آقای روحانی خوب کارکرده، اما همچنان درباره سهمیهگذاری و فیلترینگ سختگیری میکنیم. همانطور که آقای رئیسی به اقتصاد فضای مجازی اشاره کردند، امروز ۱ میلیون نفر در کشور معیشت و کارشان مرتبط با فضای مجازی است. به بخش قابل توجهی از تجار و صنعتگران به دلیل قطعی اینترنت در شلوغیهای سالهای پیش، ضرر و زیان وارد شد.
=محسن رضایی: مردم عزیز عنوان دولت ما "اقدام و تحول" است، اقدام یعنی وعده و شعار را باید کنار گذاشت و تحول یعنی جراحیهای بزرگی باید انجام داد؛ چرا که مشکلات اقتصادی ریشه در مسائل سیاسی و مدیریتی و ساختاری دارد، بنابراین باید کار درست و منطقی انجام داد. برنامه دولت ما اساسش بر اصلاح از درون قدرت است و به دلیل این که رابطه من با نظام رابطه با ثباتی بوده است و بیش از ۵۰ سال از ۱۷ سالگی تا الان در یک مسیر مستقیمی حرکت کردم، از این رو به خاطر اعتماد بین من و نظام و همچنین با توجه به رابطهام با دوستان دیگر از جمله مجلس، نیروهای مسلح وقوه قضائیه میتوانم ادعا کنم که اصلاحات اساسی از بالا تا پایین را انجام دهم.
=سعید جلیلی: نقش رئیسجمهور برای درک درست مسئله، تشخیص پاسخ و انتخاب رویکرد مناسب بسیار مهم است. یک رویکرد این است که کشور را به زور اداره کرد و برخی دوستان میگویند نمیشود اما باید در چهار سال آینده کشور جهش پیدا کند و حاضرم با کسی که این را قبول ندارد مناظره و بحث کرده و از دیدگاه خود دفاع کنم تا مردم انتخاب درستی داشته باشند. هدف من هم کارهای ژورنالیستی نیست.
=امیرحسین قاضی زاده هاشمی:اقتصاد ما ضمن این که درون زا باید باشد، باید برون گرا هم باشد و این همان اقتصاد مقاومتی است. کارکرد وزارت خارجه که میبایست برای ما منافع ملی و اقتصادی تامین کند، باید تغییر کند. وزیر خارجه باید یک تاجر موفق بینالمللی باشد و دفاتر ما در سراسر دنیا باید محل معاملات سنگین باشد و رتبهبندی سفارتخانهها نیز براین اساس باشد.
=محسن مهرعلیزاده: مردم شریف ایران! میدانم که از وعدها، تبعیضها، سختیها، فساد، رانت، توهین و تحقیرها خسته شدهاید و این همه خستگی نهال امید را در شما خشکانده است. حتماً با خود میگویید که اینها مثل قبلیها هستند و آمدند حرفهایی را میزنند و میروند و تازه اگر در وعدههایشان صادق باشند، چقدر میگذارند آنها کار خود را انجام دهند و چقدر خواهند توانست کار خود را انجام دهند؟
= ابراهیم رئیسی: من حاضرم با هر کدام از دولتمردان درهر زمان و در هر پارک و اجتماعی بین مردم بروم و اقبال مردم به شما و خودم را ببینم. رقیبان سالهای قبل ما که آقایان کارمند آنها محسوب میشوند از بیش از ۲۰۰ نفر شکایت کردند و بنده با اینکه میتوانستم از هیچ کسی شکایت نکردم؛ چرا درست عمل نمیکنید. بنده به عنوان قاضی از تمام آقایان گذشتم.
=علیرضا زاکانی: کسانی که مسببان وضع موجودند خودشان مدعی بوده و
مظلوم نمایی میکنند. دلم برای جوانان وطن میسوزد چون از ابتدا تا الان بیشترین کسی بودم که با جوانان ارتباط داشتم.
=عبدالناصر همتی: عملکرد همه مشخص است. نحوه نگاه دوستان به جامعه از صحبت هایشان مشخص است. ما چه حقی داریم که برای جامعه اینگونه تصمیم بگیریم و رفتار کنیم که چگونه راه بروند و چگونه زندگی کنند. بگذارید مردم زندگیشان را بکنند.من از جوانانی میگویم که ۶۰ درصد آنان گفتهاند رای نمیدهیم. شما راجع به ۴۰ درصد صحبت میکنید من راجع به ۶۰ درصد، چرا به اینها اهمیت نمیدهید. دوستان میگویند ما اهل تعامل هستیم. در برنامههای خودشان رپ پخش میکنند اما رپ را ممنوع کردهاند. نوجوانان ما به سمت موسیقی کیپاپ یا پاپ کرهای رفتهاند. ما هنوز رپ خودمان زیرزمینی است. اینها را چه کسی جواب میدهد؟ مگر رئیس جمهوری نباید این را پیگیری کند.