این روزها با پیک موج چهارم کرونا در کشور، وزارت آموزش و پرورش تاکید جدی بر حضوری بودن آزمونهای نهم و دوازدهم در شهرهای قرمز، نارنجی و زرد دارد.
بعد از اعلام این موضوع توسط محسن حاجی میرزایی، وزیر آموزش و پرورش در هفته گذشته، برخی از کارشناسان بهداشتی از برگزاری این دو آزمون با حدود یک میلیون و چهــارصد هزار دانش آموز ابراز نگرانی کردند و نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز در نامهای از وزیر آموزش و پرورش، خواست که در تصمیمش تجدید نظر نماید. در نامه عباس مقتدایی به وزیر در یازدهم اردیبهشت، آمده است: «با توجه به برگزاری کلاسهای ترم جاری به صورت مجازی و تجربه موفق امتحانات غیرحضوری در ترمهای گذشته، برگزاری امتحانات به صورت غیرحضوری می تواند مدنظر قرار گیرد. نگرانیهای جدی موجود برای دانش آموزان و خانوادهها و همچنین عدم اهتمام جدی آن وزارتخانه بر تبیین صحیح و اقناعی تصمیمات خود و عدم اطلاع رسانی مستدل و منطقی، قطعا باعث افزایش نگرانی ها خواهد شد.» با این حال حاجی میرزایی روز گذشته آب پاکی را روی دست همه ریخت و از آغاز آزمونهای پایه نهم و دوازدهم بعد از عید فطر خبر داد. آنطور که وزیر تاکید کرده: « هر اقدامی حتما با هماهنگی ستاد مقابله با کرونا خواهد بود. اگر شرایط و فضای سلامت جامعه خوب باشد امتحانات را برگزار میکنیم، اما اگر زمانی کرونا شدت یابد ممکن است در زمان برگزاری امتحانات تجدید نظر کنیم.» وی با بیان اینکه اکنون برنامه ما این است که بعد از عید سعید فطر آزمونها در همه پایه های تحصیلی آغاز شود، افزود: «امیدواریم تا قبل از ۲۸ خرداد که روز برگزاری انتخابات است به انجام رسیده باشد.» البته سال گذشته نیز و در زمانیکه موج سوم کرونا در کشور شیوع جدی پیدا کرد، آموزش و پرورش چند آزمون در مقاطع تحصیلی مختلف برگزار نمود که با کمترین میزان مبتلا و رعایت پروتکلهای بهداشتی در سالنهایی با سقفهای بلند و تهویع مناسب، پاسخ منتقدان برگزاری این آزمون را داد.
رواج انواع تقلب
در این میان بسیاری از خانوادهها ضمن نگرانی از شرایط موجود و شیوع کرونا به برگزاری آزمون حضوری اعتراض دارند، مخصوصا اینکه دانشآموزان میگویند که تمام سال تحصیلی را به صورت مجازی گذراندهاند و دلیلی ندارد که آموزش و پرورش بخواهد امتحاناتشان را حضوری برگزار کند. از سوی دیگر بسیاری بر این باورند که تقلب در آزمونهای مجازی مدارس و دانشگاه به اوج خود رسیده است. چندی پیش «آرمان ملی» در گزارشی اعلام کرد که برخی از والدین به معلمان پیشنهاد دادهاند که در ازای دریافت مبلغی متناسب با سختی دروس بین 500 تا 700 هزار تومان در امتحانات به جای فرزندانشان حاضر شوند و نمره برایشان کسب کنند. از سوی دیگر پدیده «همیار تقلب» با آموزش آنلاین بسیار رواج پیدا کرده است به نحوی که آگهیهای همیار و کمک برای حضور در امتحانات آنلاین این روزها به لیست مشاغل عجیب و غریب افزوده شده است، به این ترتیب که دانشجو برای امتحان آنلاین خود دانشجوی دیگری را استخدام میکند و به او دستمزد میدهد.
عدالت آموزشی به خطر میافتد
در این بین محمدرضا نیک نژاد، کارشناس آموزشی اما موافق برگزاری آزمونها به صورت حضوری است و در این باره به «آرمان ملی» میگوید: اینکه تعدادی از دانش آموزان و خانوادههای آنها نگران وضعیت فرزندانشان در زمان شیوع کرونا باشند، امری بحق و طبیعی است. با استناد به موضوعات آموزشی اگر برگزاری آزمون نهم حضوری نباشد، اتفاق چندان مهمی رخ نمیدهد، اما در پایه دوازدهم تاثیر امتحانات نهایی بسیار مهم است. بارها در رسانهها، مخالفت خود را با کنکور اعلام کردهام، ولی بالاخره کنکور در میان خانوادهها یک واقعیت است و میلیونها خانوار در طول سال برای فرزندانشان برنامهریزی و سرمایهگذاری میکنند. اگر پایه دوازدهم مجازی و غیرحضوری برگزار شود، حق یک عده از شاگردان ممتاز پایمال خواهد شد، چون دانش آموزانی که درس خوان نیستند، در آموزش مجازی به تقلب روی میآورند. آموزش و پرورش نمیتواند به خواسته مجلس شورای اسلامی و کارشناسان وزارت بهداشت تن دهد و در آن زمان عدهای از دانش آموزانی که درس خوان و استعداد درخشان هستند، از این امر آسیب میبینند، چون اصلا آزمونهای مجازی ایمنی ندارد. اگر این آزمونها برای دوازدهمیها غیرحضوری باشد، در واقع عدالت آموزشی و اجتماعی به شدت برای دانشآموزانی که زحمت کشیده و امید دارند که نمرهها و معدلشان درکنکور تاثیرگذار باشد، آسیبزا خواهد بود و ممکن است یک نسل از دانشآموزان با استعداد، از چرخه دانشگاهها خارج شوند. نیک نژاد در ادامه میافزاید: البته این گفتههای من به معنای آن نیست که از موقعیت خطرناک کشور غافل باشیم، اما آموزش و پرورش با جابهجایی زمان آزمونها یا رعایت موارد سختگیرانه پروتکلهای بهداشتی، این آزمونها مثل بسیاری از کشورها برگزار نماید. کما اینکه برگزاری کنکور در سال گذشته مشکل چندانی ایجاد نکرد و این مسافرتهای نوروزی بود که کشور را در مواجهه به موج چهارم به خاک سیاه نشانید. باور داریم که در این موضوع حق با آموزش و پرورش است و باید عدالت آموزشی اجرا شود. برنامههای آزمونهای نهایی مانند کنکور تقریبا یکساله است و از قبل این برنامهها چیده میشود. چهارماه پیش برنامهها به دانشآموزانها ابلاغ شده و سال گذشته نیز در زمان اوج کرونا، چندین آزمون دانشآموزی و کنکور برگزار شد و مشکلی پیش نیامد، چون برخلاف دوره دبستانی، بچهها در آزمونهای نهم و دوازدهم بزرگ هستند و پروتکلهای بهداشتی را بهخوبی رعایت میکنند و خطر آن بسیار کمتر از برگزاری کلاسها در مقاطع تحصیلی دبستان است.