ساز ناکوک اقتصاد با دیپلماسی

اقتصاد همواره از دیپلماسی بهره گرفته و برای رونق، شکوفایی و توسعه در سراسر جهان، به عنوان یک ابزار تاثیرگذار جایگاه خود را اثبات کرده است. با این وجود متاسفانه آنچه اقتصاد کشور ما را دچار بحران و مشکل کرده، ناتوانی سیاست در یاری رسانی به اقتصاد بوده است. بدتر این که همواره سیاست سنگهای بزرگی پیش پای اقتصاد انداخته و در بسیاری از موارد نهتنها اقتصاد را به چالش کشیده، بلکه زمین گیر کرده است. یکی از مواردی که باعث شده اقتصاد ایران لطمه های بزرگی ببیند، فرصت سوزی است.

فرصت سوزی در برجام

این یک واقعیت تلخ است که مسئولان ما هرگز نتوانسته اند از فرصت های سیاسی برای رونق اقتصادی استفاده کنند که نمونه برجسته آن را در مذاکرات پس از برجام و دستیابی به توافق هستهای مشاهده میکنیم. هنوز به خاطر داریم که مذاکرات برجام چه مقدار زمان برد تا به امضای قرارداد منجر شد، اما پس از آن، تازه به فکر افتادیم که چگونه از این فرصت استفاده کنیم. به عبارت بهتر مدتها آرزو می کردیم که برجام به امضا برسد و هنگامی که به امضا رسید تازه متوجه شدیم که هیچ برنامهریزی خاصی برای استفاده از ظرفیت برجام نداشتیم. نتیجه آنکه شرکتها و کشورهای بسیاری برای عقد قرارداد و همکاری وارد ایران شدند، اما چون نمی دانستیم چه کاره هستیم و باید چه کنیم، تا قبل از آنکه قراردادی به نتیجه برسد، شرکتها به دنبال تهدیدهای ناشی از خروج آمریکا از برجام، کار آغاز نشده را ترک کردند و بار دیگر در عرصه اقتصادی دست بسته ماندیم.

بی توجهی به آینده مذاکرات وین

اکنون نیز با همین معضل دست به گریبان هستیم. مذاکرات وین در حال برگزاری است و آنچه از این مذاکرات به گوش می رسد، اخبار مثبت مبنی بر امید به نتیجه و رفع تحریمهاست. اما براستی اکنون چه برنامهای داریم؟ اگر فردا اعلام شود که آمریکا تمام تحریم ها را برداشته و می توانیم فعالیت اقتصادی گسترده داشته باشیم، چه برنامه و اهدافی برای زمانی داریم که هیچ محدودیتی وجود ندارد؟

آزادسازی دلارهای بلوکه شده

یکی از مسائلی که بسیار جدی مطرح می شود، آزادسازی دلارهای ایرانی است که در نتیجه تحریم ها در کشورهای جهان بلوکه شده که ۴۰ تا ۱۰۰ میلیارد دلار برآورده میشود. هنوز نگران هستیم که این دلارها را چگونه خرج کنیم. عده ای عقیده دارند دلارها را به صورت پول پاشی وارد بازار آزاد کنیم تا قیمت ارز پایین بیاید و عدهای دیگر اصرار دارند که دست به واردات کالاهای اساسی بزنیم تا قیمت ها را کاهش دهیم. اما واقعیت اینجاست که هیچ برنامهای برای استفاده از این دلارها نداریم و آنچه به صورت گسترده حتی در فضای مجازی انتقاد میشود، بی برنامگی نسبت به این حجم از نقدینگی است.

بی برنامگی برای تعامل

نکته دیگر آن است که در نتیجه رفع تحریمها، تعامل و همکاری با بسیاری از کشورها برقرار خواهد شد که می توانیم به استفاده از این ظرفیت بپردازیم و زیرساختها را گسترش دهیم، اما سوال اینجاست که تا چه اندازه توانسته ایم در این زمینه مذاکرات لازم را انجام دهیم؟ براستی اگر فردا مذاکرات به نتیجه برسد و شرکتها برای همکاری با ایران تمایل نشان دهند، چه برنامه هایی در این زمینه داریم؟ بی شک بسیاری از فناوری ها از جمله فناوریهای های تک می تواند نقش بسیار مهمی در رونق آینده کشور داشته باشد، اما چه کرده ایم؟

آمادگی شرکتهای ایتالیایی

در این زمینه رییس اتاق مشترک بازرگانی ایران و ایتالیا گفت: با رصدی که از اتاق ایتالیا و ایران در رم کردیم، بسیاری از شرکتهای ایتالیایی خود را برای حضور مجدد در ایران آماده میکنند. ما نیز به بیش از ۵ هزار عضوی که در اتاق ایران و ایتالیا داریم توصیه کردیم که خود را آماده کنند.احمد پورفلاح در گفتوگو با ایلنا گفت: بعد از کنار رفتن تحریمها در دوره قبل شاهد بیشترین حضور تجار ایتالیایی در ایران بودیم. حتی اولین چهره سیاسی بلندمرتبهای که به ایران آمد وزیر امور خارجه ایتالیا بود، تا حدی پیش رفتیم که نخست وزیر ایتالیا نیز به ایران سفر کرد. این نشان دهنده علاقه ایتالیاییها به کار با ایرانیها است.وی درباره تاثیر لغو تحریمها بر تجارت دو کشور گفت: دوره قبل متاسفانه آمادگی نداشتیم و نتوانستیم از فرصتی که با آمدن گروههای مختلف از اروپا به خصوص ایتالیا و آلمان ایجاد شد استفاده کنیم.

١٠٥ شرکت ایتالیایی منتظر رفع تحریم

وی گفت: همه اعضای ایتالیا و ایران در رم که بیش از ۱۰۵ شرکت هستند آمادگی خود را برای حضور در ایران در رشتههای مختلف و حتی سرمایه گذاری اعلام کردهاند. پورفلاح افزود: بنابراین ما فرصت جذب سرمایهگذاری از ایتالیا را داریم مشروط بر اینکه در بقیه پارامترها مشکلات را رفع کنیم. اگر ما فردا هم تحریمها رفع شود ولی به FATF و پالرمو نپیوندیم، مطمئنا نمیتوانیم از فرصتهای به وجود آمده استفاده کنیم. بنابراین زیرساختها، شفافیت و پارامترهایی در بخش مدیریتی ما مورد نیاز است.وی با اشاره به فروش نفت به ایتالیا گفت: درست است که تحریم این صدمه را زد که ایتالیاییها به سراغ نفت کشورهای دیگر مانند الجزایر و لیبی رفت، اما فکر میکنم ایتالیاییها به دلایل مختلف مایل به داد و ستد با تجار، بازرگانان و فضای کسبوکار ایران هستند. بنابراین اگر امیدوار نباشیم که همه تقاضایی که در گذشته از طرف ایتالیا برای نفت ایران وجود داشت بازگردد، میتوانیم امیدوار باشیم که در میانمدت نیمی از آن بازگردد.

آغاز جنب وجوش در ایتالیا

رییس اتاق مشترک بازرگانی ایران و ایتالیا ادامه داد: ایتالیاییها از مزیتهای نفت ایران اطلاع دارند که کیفیت آن از نفت بسیاری از دیگر کشورها بیشتر است. احساس میکنیم که برای احیای روابط در این مورد از همین امروز جنب و جوش در ایتالیا آغاز شده است.وی در مورد پولهای بلوکه شده ایران در ایتالیا اظهار داشت: طبق آخرین رصدها ما رقم بالایی در ایتالیا بستانکار نیستیم و رقم آن از پول ایران در بسیاری از دیگر کشورها کمتر است. هرگز هم در این مورد مثل بقیه کشورها با ایتالیا به مشکل برنخوردهایم.

چالش پایان ناپذیر با ایران

فراموش نکنیم که چالش های ایران با جهان پایان پذیر نیست و همواره با این معضلات دست به گریبان خواهیم بود، بنابراین اگر مذاکرات به نتیجه رسید و تحریم ها برداشته شد، فرصت نداریم تازه فکر کنیم و بخواهیم برنامه بریزیم، بلکه باید به سرعت از فرصت به وجود آمده برای دستیابی به اهداف نهایت استفاده را ببریم البته به شرط انکه اهدافی داشته باشیم و نخواهیم بار دیگر با تفکر مصرف گرایی ادامه دهیم.