غنیسازی ۶۰ درصد، بالاترین سطح غنیسازی ایران، طی دو دهه از زمان شروع چالش بر سر برنامه هستهای است. عراقچی گفته که هزار سانتریفیوژ دیگر با ۵۰ درصد ظرفیت بیشتر به ماشینهای موجود در نطنز، علاوه بر جایگزینی ماشینهای صدمهدیده، اضافه میشود. ایران قبلاً هم اعلام کرده بود که برای پیشرانههای هستهای دریایی (از جمله زیردریایی اتمی) به غنیسازی ۶۰ درصدی نیاز دارد، ولی تاکنون از غنیسازی اورانیوم در این سطح خودداری کرده بود. به این ترتیب، این اولین واکنش ایران به خرابکاری در تأسیسات هستهای نطنز است.
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه نیز روز دو شنبه در نامه به دبیرکل سازمان ملل گفته بود: «اقدامات ایران برای توسعه فعالیتهای صلح آمیز هستهای خود به دلیل خرابکاری هستهای اخیر به طور چشمگیری سیر صعودی خواهد گرفت.»
بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی هم دیروز عصر در گفتگو با فارس ضمن تشریح جزئیات بیشتر از تصمیم ایران برای غنیسازی ۶۰ درصدی گفت که این اقدام ایران به دستور رئیسجمهور انجام شده و مقدمات اجرایی آن هم دیشب «در مجتمع غنیسازی شهید احمدی روشن نطنز» آغاز شد. کمالوندی گفت: «به دستور رئیسجمهور سازمان انرژی اتمی موظف به راهاندازی خط تولید اورانیوم ۶۰ درصد به مقدار مورد نیاز در چارچوب ماده یک قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریمها و صیانت از منافع ملت ایران مصوب مجلس شورای اسلامی شد.» وی افزود: «در همین راستا بلافاصله پرسشنامه مربوط به اطلاعات طراحی DIQ تسلیم آژانس بینالمللی انرژی اتمی شد». به گفته کمالوندی، اورانیوم غنی شده ۶۰ درصد برای استفاده در تولید عنصر مولیبدن برای به کارگیری در ساخت انواع رادیوداروها است. او گفته که ماشینهای سانتریفیوژ IR-۱ جدید جایگزین ماشینهای از کار افتاده خواهد شد و سانتریفیوژهای IR-۱ جدید با تغییرات کیفی ظرفیتی به میزان ۵۰ درصد بیشتر نسبت به ماشینهای قبلی خواهد داشت.
«میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در سازمانهای بینالمللی مستقر در وین در توئیتی به اعلام تصمیم ایران درباره آغاز غنیسازی ۶۰ درصدی واکنش نشان داد و نوشت: «آنهایی که دست به اقدام خرابکارانه علیه تأسیسات هستهای در نطنز زدند احتمالاً به دنبال تضعیف روند احیای برجام بودند. آنها پیامدهای احتمالی قابل توجه چنین اقدامی را دست کم گرفتند.»
مشاور امنیت داخلی سابق رژیم صهیونیستی ضمن هشدار درباره اینکه ایران از توانمندی لازم برای وارد کردن صدمه شدید به این رژیم برخوردار است، تصریح کرد امریکاییها سابقه این را دارند که با تکنیک درز عمدی اطلاعات مربوط به عملیات طرف مقابل را گمراه میکنند، به گونهای که فکر میکند امریکا درزدهنده اطلاعات است و نه عامل آن. همزمان سخنگوی کاخ سفید بدون اعلام موضع در قبال حمله تروریستی به سایت هستهای نطنز، هرگونه دخالت امریکا را در این حادثه رد کرد.
«یاکوف عمیدرور» مشاور امنیت داخلی سابق رژیم کودککش صهیونیستی بامداد سهشنبه، با هشدار درباره توانمندی که ایران برای وارد کردن آسیب جدی به این رژیم دارد، بر لزوم همکاری با دولت جدید امریکا در این زمینه تأکید کرد.
به نوشته وبگاه «تایمز اسرائیل»، عمیدرور در یک مصاحبه رادیویی گفت: «بله ایران پتانسیل این را دارد که بهطرز چشمگیری به ما صدمه بزند. البته به این بستگی دارد که در چه سطحی بخواهند این برخورد را ایجاد کنند.»
وی درباره سناریوهایی که ایران میتواند انتقام خرابکاریهای اخیر این رژیم را بگیرد، هشدار داد: «آنها میتوانند آدمربایی کنند و این دفعه اولشان نیست. آنها میتوانند به اسرائیلیها و نهادهای آن در خارج آسیب بزنند و این نیز دفعه اول نیست. آنها میتوانند علیه کشتیهای تحت مالکیت اسرائیل اقدام کنند. در بالاترین سطح نیز میتوانند موشکهایی به اسرائیل شلیک کنند.»
این ژنرال بازنشسته صهیونیست احتمال داد که رسانهای شدن برخی اطلاعات درباره خرابکاری در تأسیسات هستهای نطنز از سوی امریکاییها باشد و گفت: «بر اساس تجربیات قبلی میگویم، امریکاییها چند بار چنین چیزهایی را درز دادهاند، تا نگذارند طرف مقابل لحظهای فکر کند کار امریکا بوده است.» از سوی دیگر، روزنامه «جروزالمپست» با اشاره تلویحی به دست داشتن سازمان موساد در خرابکاری در تأسیسات نطنز گفت کابینه امنیتی رژیم صهیونیستی بعد از دو ماه تشکیل جلسه میدهد. جنیفر ساکی، سخنگوی کاخ سفید در نشست خبری شامگاه دو شنبه مدعی شد امریکا نقشی در «حادثه نطنز» نداشته است.
ساکی در این نشست خبری گفت: «گزارشهای حادثه رخداده در مرکز غنیسازی نطنز را دیدهایم. به هیچ شکلی در حمله به تأسیسات هستهای نطنز نقش نداشتهایم.»
یکی از مقامات امریکایی نیز در گزارشی با خبرگزاری «politico» اظهار کرد که در گزارشهای اطلاعاتی هیچ نشانهای دال بر هماهنگی اسرائیل با ایالات متحده برای انجام چنین عملیاتی وجود ندارد و به علاوه بعید به نظر میرسد که اسرائیل از پیش مقامات امریکایی را مطلع کرده باشد.
ظریف: وضع برای امریکا دشوار میشود
وزیر امور خارجه در نشست خبری مشترک با لاوروف گفت که اگر رژیم صهیونیستی مسئول خرابکاری در نطنز شناخته شود، پاسخ خود را خواهد گرفت و افزود: امریکاییها باید بدانند که نه تحریم و نه اقدامات خرابکارانه، ابزار مذاکراتی به آنها نخواهد داد. محمدجواد ظریف روز سهشنبه در نشست خبری مشترک با «سرگئی لاوروف» همتای روس خود در تهران گفت که با وی درباره برجام گفتگوهای جدی و دوستانهای برای همکاری بیشتر در زمینه رفع تحریمها داشته است.
ظریف همچنین افزود: از موضع قوی روسیه علیه خرابکاری در نطنز قدردانی میکنم و تأکید میکنیم که ضرورت دارد همکاری ادامه یابد. ضرورت دارد امریکا بدون توقف به تعهداتش برگردد و همه تحریمها را رفع کند و ایران هم پس از راستیآزمایی، اقدامات خودش را انجام خواهد داد. رئیس دستگاه دیپلماسی یادآور شد: همانطور که مقام معظم رهبری فرمودند، ما هیچ مشکلی با بازگشت به اجرای تعهدات برجامی نداریم.
وی گفت: امریکاییها باید بدانند که نه تحریم و نه اقدامات خرابکارانه، ابزار مذاکراتی به آنها نخواهد داد و آنها باید بدانند که این اقدامات فقط وضعیت را برای آنها دشوارتر خواهد کرد.
رئیس دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی عنوان کرد: امریکاییها باید یک واقعیت را درک کنند که تحریم یک ابزار برای گرفتن امتیاز از ایران نیست. تحریمها یک بار است، بر دوش سیاست خارجی امریکا که تا امروز فقط نتیجه متضاد داده است. فراموش نکنند زمانی که ترامپ روی کار آمد ایران ۳۰۰ کیلو اورانیوم غنی شده داشت امروز بالای ۴ هزار کیلو دارد. زمانی که ترامپ روی کار آمد، ایران فقط از سانتریفیوژ IR۱ استفاده میکرد امروز زنجیرههای IR۶ کار میکند. فراموش نکنند که قبل از اقدام تروریستی ۵ هزار سانتریفیوژ IR۱ در نطنز غنیسازی میکرد، بعد از اقدام تروریستی پریشب اگر قرار باشد برگردیم حتماً به سانتریفیوژهای پیشرفتهتر برمیگردیم چه IR۱ و چه سانتریفیوژهای پیشرفتهتر.
وی گفت: این را امریکا باید بعد از ۴۲ سال امتحان مردم ایران فهمیده باشد که راه برخورد با ایران، تهدید و تحریم نیست. راه برخورد با ایران، تروریسم هستهای نیست. اگر امریکا میخواهد به برجام برگردد، باید تمامی تحریمها را بردارد و فهرست تمامی تحریمها را ارائه دهد، براساس برجام این وظیفه امریکاست که فهرست تحریمها را ارائه دهد. رئیس دستگاه دیپلماسی خاطرنشان کرد: البته ما یک فهرست مثالی نه فهرست کامل ارائه دادهایم که بدانند با چی بحث میکنند. اما طبق برجام وظیفه امریکاست که تمامی تحریمها را اولاً اعلام کند و ثانیاً بردارد و این سیاست غیرقابل تغییر ماست. ایران هم اعلام کرده است.
رئیس دستگاه دیپلماسی تصریح کرد: امریکا ناگزیر است این تفکر را متوقف کند که از راه تحریم، از راه حمایت از رژیم صهیونیستی و حمایت از اقدامات تروریستی میتواند از ایران امتیاز بگیرد. امریکا باید این فکر را از سرش بیرون بکند.