نسخه چاپی
ارسال به دوستان
دی ماه ۹۹ حسن روحانی وعده داده و گفته بود: «اگر صرفا ۷ میلیارد دلار منابع ایران که در بانک یکی از کشورها - کره جنوبی - بلوکه شده، در اختیار بانک مرکزی قرار بگیرد، قیمت دلار از ۲۵ هزار تومان به ۱۵ هزار تومان می‌رسد.»
مسئله‌ای که در همان زمان با واکنش‌های بسیاری همراه بود و به اتفاق، کارشناسان ارزی، چنین رویدادی را مساوی با ناممکن ارزیابی کردند! از آن روزگار - ۲۴ دی ماه ۹۹ - نزدیک به صد روز گذشته و اینک نخست وزیر کره جنوبی در ایران به سر می‌برد؛ اتفاقی که برای نخستین بار بعدِ ۴۴ سال رخ می‌دهد. آفتاب یزد با یکی از کارشناسان بازار ارز به گفتگو پرداخته تا ببیند آزادسازی منابع ایران نزد کره، چه اندازه بر بازار می‌تواند تاثیرگذار باشد؛ میثم رادپور معتقد است: «در شرایط تحریمی، تقریباً هیچ!»
آفتاب یزد - رضا بردستانی: یک اقتصاددان و کارشناس ارز به آفتاب یزد گفت: «مگر توافق نامه‌ی برجام روی نرخ ارز چه اثر «شارپی» گذاشت که اینک انتظار داشته باشیم آزادسازی منابع مالی ایران نزد بانک‌های کره‌ی جنوبی تا ۱۰ هزار تومان، دلار را در سراشیبی سقوط قرار دهد؟! » میثم رادپور می‌افزاید: «شرایط بازارهای مالی جهان نسبت به سال ۹۶، سخت گیرانه تر، قاعده‌مند‌تر و نظام مندتر شده است فلذا برای ورود مجدد ایران به این بازارها و عادی شدن مبادلات بانکی یک راه وجود دارد و آن برداشته شدن تمامی تحریم‌های پولی و بانکی است در غیر این صورت و در حالی که نظام پولی جهان، ایران را از سیکل بازارهای مالی خارج کرده، هرگونه اتفاقی، حتی آزادسازی تمامی منابع مالی بلوکه شده‌ی ایران در چین، هند، عراق، روسیه، کره جنوبی، آمریکا و... نیز نمی‌تواند اثری فراتر از ۲۰ تا ۳۰ درصد بر بازار ارز باقی بگذارد که آن نیز موقت بوده با مقاومت رو در رو خواهد شد.»
> نفتکش کره‌ای آزاد شد، پول‌های ایران آزاد نشد!
بیست و چهارم دی ماه نود و نُه، در جلسه هیئت دولت، حسن روحانی با بیان اینکه قیمت فعلی دلار واقعی نیست اعلام کرد، اگر منابع بلوکه شده ایران در کره‌حنوبی در اختیار بانک مرکزی قرار بگیرد، قیمت دلار در آینده وضعیت بسیار بهتری خواهد داشت. » بسیاری از رسانه‌ها در همان زمان با تاکید نوشتند: «مقامات ایرانی بارها درباره آزادسازی منابع ارزی ایران در کره جنوبی و دیگر کشورها وعده داده‌اند اما هیچ‌گاه این وعده‌ها عملی نشده است.» پانزدهم دی ماه ۹۹، توقیف نفتکش کره جنوبی در آب‌های خلیج فارس بار دیگر مسئله پول‌های بلوکه شده ایران در کره جنوبی را مطرح کرد. برخی می‌گفتند دلیل توقیف این نفتکش استرداد منابع بلوکه شده ایران در کره جنوبی است و مقامات ایران هم این مسئله را رد می‌کردند. بعد از توقیف نفتکش کره جنوبی، خبرگزاری یونهاپ اعلام کرد کل منابع ارزی بلوکه شده ایران در کره جنوبی، حدود ۱۰ تریلیون وون یعنی ۹.۲ میلیارد دلار است. «تجارت نیوز» درباره رقم ۹.۲ میلیارد دلاری نوشته بود: «برای درک بهتر این رقم خوب است بدانید که به گزارش مرکز پژ وهش‌های مجلس ایران کل در آمد نفتی ایران در هفت ماهه نخست امسال تنها ۲ میلیارد دلار بوده است. بنابراین این یعنی منابع ارزی بلوکه شده ایران در کره جنوبی ۴/۵ برابر درآمد نفتی ایران در سال جاری است.» کشمکش‌ها بر سر آزادسازی نفتکش کره‌ای تا ۲۰ فروردین ادامه پیدا کرد تا این که در خلال نشست وین، خبری که می‌توانست مذاکرات وین را نیز تحت الشعاع قرار دهد این بود: «نفتکش کره‌ای آزاد شد» و اما پول‌های بلوکه شده‌ی ایران - ۷ یا ۹.۲ میلیارد دلار - همچنان آزاد نشده است!
> شمع ریخته نذر امام زاده شد!؟
۲۱ دی ماه ۹۹، عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی عنوان کرد: «در یک سال و نیم اخیر کره‌ای‌ها بارها نامه‌نگاری و اعلام کرده‌اند که مشکل را امروز، فردا و یا یک ماه دیگر حل می‌کنند، اما تاکنون این مشکل حل نشده است.» با این حال باز هم او خوشبین بود و می‌گفت احساس می‌کند که قائم مقام وزارت خارجه کره جنوبی برای حل این مشکل عزمی جدی دارد. آن‌طور که رئیس کل بانک مرکزی گفته بود او در گفتگو با هیئت مذاکره کننده‌کره جنوبی برای منابع متوقف شده ما در کره جنوبی درخواست سود کرده و تاکید کرده که کالایی را هم در برابر این پول نمی‌پذیرد. همتی گفته بود: قضیه منابع بلوکه شده ایران در کره جنوبی با ۲۰ یا ۵۰ میلیون دلار حل نمی‌شود و طلب ما ۷ میلیارد دلار است که چند سال است در این کشور بلوکه شده است. ایران بهانه آن‌ها مبنی بر مشکلات با کشور آمریکا برای‌عدم آزادسازی منابع ایران را نمی‌پذیرد، چرا که کشورهای دیگری هم بودند که ما در آن‌ها منابعی داشتیم، اما تاکنون توانسته‌ایم منابع خود را از آن‌ها دریافت کنیم. بعد از جلسه همتی با تیم مذاکره کره، محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس‌جمهور گفت: کره‌ای‌ها قول دادند که خودشان بروند، اجازه بگیرند تا پول‌های ایران آزاد شود. ضمن اینکه ما مقدمات کارهای حقوقی را فراهم کردیم و با مقامات کره جنوبی هم اتمام حجت کردیم، امیداوریم که ماه آینده توفیقاتی به وجود بیاید. با این توصیفات باید گفت: بحث ربط دادن سقوط آزاد نرخ دلار تا کانال ۱۵ هزار تومان به منابع مالی بلوکه شده در کره‌ی جنوبی مصداق بارز «شمع ریخته نذر امام زاده کرده است» می‌تواند تلقی شود. میثم رادپور می‌گوید: «حسن روحانی عادت دارد بدون هماهنگی با وزرا و معاونان خود ادعاهایی بعضاً بدون پشتوانه و بی‌پایه را تحویل افکار عمومی بدهد!»
> سفر نخست‌وزیر کره جنوبی به ایران بعد از ۴۴ سال
مناقشه‌ی پولی ایران و کره جنوبی در نهایت باعث می‌شود تا چون سی کیونگ، بعد از ۴۴ سال، نخستین نخست‌وزیر کره جنوبی باشد که به ایران سفر می‌کند. آن گونه که ایسنا گزارش می‌دهد، نخست‌وزیر کره جنوبی در این سفر با مقامات جمهوری اسلامی ایران دیدار و گفت‌وگو کرد. سفر چون سی کیونگ نخست‌وزیر ۶۹ساله کره جنوبی که به منظور انجام دیدارهای دوجانبه با مقامات جمهوری اسلامی ایران عازم تهران شده است، سه روز به طول خواهد انجامید. انتظار آن است در جریان این سفر، راه‌های بهبود روابط تهران - سئول و موضوعات دیگر مورد بحث و رایزنی قرار گیرد. بر اساس اعلام سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان چون سی کیونگ در سفر به تهران و دیدار با مقامات جمهوری اسلامی ایران درخصوص موضوعات دوجانبه از جمله موضوع محدودیت‌های غیرقانونی ایجادشده برای دسترسی به منابع بانک مرکزی در این کشور گفت‌وگو خواهد کرد.
> این که می‌گویند بانک مرکزی استقلال دارد یک تعارف است!
میثم رادپور، کارشناس بازار ارز با تاکید بر این مسئله که «استقلال بانک مرکزی یک شعار نخ نما شده است» و «برخی حرف‌های روحانی در جلسات هیئت دولت برای اولین بار به گوش وزرا و مسئولان دستگاه‌ها می‌خورد همان گونه که ما نیز دفعتاً با آن مواجه می‌شویم!» ادامه می‌دهد: «این که می‌گویند بانک مرکزی استقلال دارد بیشتر به یک تعارف یا یک شوخی نخ نما شده شبیه است زیرا، در هیچ کشوری حتی آن‌هایی که از نظام بانکی نظام مندی برخوردار هستند و بانک‌ها در سیطره بخش خصوص نیز، بانک‌های مرکزی بدون پیروی از سیاست‌های کلان آن کشور هیچ اقدامی نمی‌کنند اما داستان بانک مرکزی در ایران؛ منهای استقلال نداشتن، نبود ابزار تاثیرگذاری بر چرخه‌ی منابع ارزی است زیرا بانک مرکزی فاقد مکانیزم‌هایی است که با آن بتواند بازار ارز را کنترل و نظارت کند زیرا ارزی در اختیار ندارد که توقع چنین کارایی‌هایی داشته باشیم.»
> تنها هنر همتی
میثم رادپور می‌گوید: «تمام هنر همتی خلاصه می‌شود در دیکته کردن حرف‌هایی که به او می‌زنند آن هم در قالب پست‌های اینستاگرامی!» وی خاطرنشان می‌کند: «شاید شما انتظار داشتید وقتی حسن روحانی از ارز ۱۵ هزار تومانی می‌گوید برای تنویر افکار عمومی توضیحاتی بدهد که باید گفت؛ اولا و شاید همتی خود نیز دلار ۱۵هزارتومانی را همچون من و شما در همان جلسه شنیده باشد در ثانی او شخصیتی پروپاگاندایی دارد و فقط خوب حرف می‌زند مضافاً این که کاری هم از دستش بر نمی‌آید چون چیزی و اختیاری دست او نیست!
> دلار می‌توان به قیمت پیش از ۹۲ بازگردد اما...
این اقتصاددان اظهار می‌دارد: «این که ادعا کنیم با آزادی‌سازی مثلاً ۷میلیارددلار تا ۱۰هزارتومان از نرخ ارز را خواهد کاست یعنی به دیگر موانعی که بر سر راه سیستم بانکی ما قرارداده شده یا واقف نباشیم یا خواسته باشیم از کنار آن به سادگی بگذریم اما واقع امر این که، تبادلات ارزی ایران به دلیل تحریم‌های پولی و بانکی از گران‌ترین تبادلات بانکی است و به همین دلیل پذیرش سقوط نرخ ارز تا ۱۵ هزار تومان اندکی سخت است!» رادپور می‌گوید: «از دیگر مسائلی که به نظر من بسیار مهم است این که به فرض آزادسازی تمامی منابع مالی بلوکه شده، بازهم تاثیری بیشتر از ۲۰ تا ۳۰ درصد بر بازار ارز نمی‌توان متصور بود و این یعنی نرخ دلار به سختی از ۲۰ هزار تومان کمتر شود آن هم نه برای مدتی طولانی بلکه کوتاه مدت کما این که پیشترها نیز در مواقعی شاهد کاهش نرخ ارز به صورت مقطعی بوده‌ایم اما این کاهش‌ها هرگز نتوانسته دوام داشته باشد زیرا ما تحریم بانکی هستیم و همین مسئله بر بازار مبادلات ارزی ما تاثیر قابل تاملی خواهد گذاشت.»
این کارشناس بازار ارز خاطرنشان می‌کند: «کاهش شدید نرخ ارز در شرایط فعلی به چند دلیل ممکن نیست:
= تحریم‌های بانکی و مالی
= کاهش ذخائر ارزی به گونه‌ای که هرچه ارز تزریق شود صرف سفارش‌های ثبت شده خواهد شد
= اگر همه‌ی منابع آزاد شود در نهایت پاسخگوی نیاز دوساله است که هر رخدادی می‌تواند شرایط را سخت‌تر از گذشته نماید.»
وی ادامه می‌دهد: «احمدی‌نژاد دولت را با دلار نزدیک به ۴۰۰۰هزار تومان تحویل داد که اندکی بعد این دلار شروع به افزایش قیمت کرد. یکی از مواردی که پذیرش کاهش شدید نرخ ارز را دشوار می‌کند آن هم در شرایطی که در آن به سر می‌بریم، امضاء برجام است که در نهایت توانست ۳۰۰ یا ۴۰۰ تومان از نرخ ارز بکاهد یعنی آزادسازی منابع مالی بلوکه شده از رخداد برجام نیز بزرگتر است!؟»
میثم رادپور در پایان خاطرنشان می‌کند: «در صورتی می‌توان به کاهش و تثبیت نرخ ارز امید بست که بسیاری از تحریم‌های اعمال شده علیه ایران لغو شود که اگر این چنین نشود کاهش‌ها اندک، مقطعی و
غیر قابل اعتماد خواهد بود.»
وی تاکید می‌کند: «کره‌ای‌ها البته قرار نیست همه‌ی منابع مالی ایران که سال‌ها است نزد آن‌ها باقی مانده است را آزاد کنند آن چه به ذهن نزدیک است این که در این مرحله شاید یک میلیارد یا مبلغی نزدیک به همین عدد را آزاد کنند و این اعداد و ارقام هرگز نمی‌تواند تاثیرات آن چنانی بر بازار ارز گذارد!
نظر شما
آخرین اخبار
