نسخه چاپی
ارسال به دوستان
یک استاد ژئوپلیتیک دانشگاه در گفتگو با آفتاب یزد ضمن تاکید بر این مسئله که: «بعید می‌دانم تحریم‌ها بیشتر از یک ماه دیگر بتواند دوام بیاورد.»
خاطرنشان کرد: «فضای حاکم بر مذاکرات و نشست وین همچنان که همیشه در مصاحبه‌ها و یادداشت‌ها بدان اشاره کرده‌ام مثبت است اما رسیدن به توافق بعدِ بدعهدی‌های ترامپ برای هر دو طرف سخت شده و طبیعی است گام‌ها کُند اما امیدوار برداشته شود.»
فرجی راد ادامه می‌دهد: «نشست‌های طرف آمریکایی با اتحادیه‌ی اروپا، رایزنی‌های طرف روسی و بعد گفتگوهای مقامات چینی سبب شده تا آمریکایی‌ها نتوانند راه فراری برای برنداشتن تحریم‌هایی که نباید اعمال می‌شده را پیش روی خود ببیند اما بررسی نزدیک به ۱۵۰۰ تحریم و راستی آزمایی، آن گونه که ایران به دنبال آن است قطعاً زمان بر و مستلزم بررسی‌های بسیار دقیق خواهد بود اما
باز هم تاکید می‌کنم بعید می‌دانم تحریمهای در نظر گرفته شده ازسوی آقای ترامپ بیشتر از یک ماه بتواند باقی بماند.»
> نشست وین؛ آغاز مسیر درست اما دشوار
آن طور که ایرنا گزارش داده است؛ هجدهمین نشست کمیسیون مشترک برجام که در روز جمعه ۱۳ فروردین به صورت مجازی آغاز شده بود، به صورت حضوری در وین از سر گرفته شد. سیدعباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه، ریاست هیئت کشورمان را در این نشست بر عهده داشت و نمایندگانی از سایر دستگاه‌ها ازجمله بانک مرکزی، وزارت نفت و سازمان انرژی اتمی، او را در این
نشست همراهی کردند. آمریکا به طور رسمی در این نشست شرکت نداشت چرا که این کشور به طور رسمی از برجام خارج شده است و ایران هم تاکید کرده است تا قبل از رفع تحریمهای آمریکا و اجرای تعهدات این کشور ایران در نشستی با حضورآمریکا حاضر نخواهد شد. با این حال هیئت آمریکایی دیروز در وین حضور یافت و
دو دستور کار موازی با نقش آفرینی اعضای حاضر در برجام آغاز شد. انریکه مورا، رئیس نشست کمیسیون مشترک برجام، معاون مدیرکل و دبیر سیاسی سرویس اقدامات خارجی اروپا، در توییتی در خصوص نشست کمیسیون نوشت: نشست کمیسیون مشترک، سازنده بود. همت و همبستگی برای رسیدن به یک روند دیپلماتیک مشترک با دو گروه تخصصی در خصوص اجرای برجام و برداشته شدن تحریم‌ها وجود دارد. به عنوان هماهنگ‌کننده در وین تماس‌های جداگانه با طرفین مربوطه از جمله آمریکا را افزایش خواهم داد. سیدعباس عراقچی مذاکره‌کننده ارشد کشورمان در وین، نشست روز سه شنبه را در مجموع سازنده عنوان کرد و گفت: توافق کردیم دو گروه کاری تحریم‌ها و هسته‌ای تشکیل شود و این‌ها متشکل از کارشناسان همه کشورها بجز آمریکاست. وی با بیان اینکه آمریکا در هیچ جلسه‌ای که ایران حضور داشته باشد، حضور ندارد، گفت: وظیفه کارگروه‌ها این است که مجموعه اقداماتی که آمریکا باید انجام دهند تا رفع کامل تحریم‌ها در یک مرحله صورت گیرد را، مشخص کنند.
> بازگشت گام به گام پذیرفته نیست
معاون وزارت امور خارجه از فهرستی از اقدامات گفت که باید مشخص شود و افزود: در کمیسیون مشترک برجام هم پذیرفته شده است که بازگشت گام به گام پذیرفته نیست. احتیاجی به این سیاست نداریم و کارهایی که ایران و آمریکا باید انجام دهند برای بازگشت به برجام، روشن است. البته ایران مجموعه اقداماتش را بعد از اینکه آمریکا اقداماتش را انجام داد و بعد از راستی‌آزمایی، انجام می‌دهد. بر اساس توافق مذاکره‌کنندگان قرار است دو گروه کارشناسی روزهای چهارشنبه و پنجشنبه در خصوص جنبه‌های فنی و جزئیات مسائل مربوط به لغو تحریم‌ها مذاکره کرده و نتیجه را به کمیسیون گزارش کنند. روز جمعه ۲۰ فروردین مجددا کمیسیون مشترک در سطح معاونان و مدیران سیاسی تشکیل می‌شود و بار دیگر در مورد موانع گفتگو می‌شود. بر اساس اظهار نظرهایی که طرفین تا کنون داشته‌اند به نظر می‌رسد همه طرف‌های درگیر در خصوص بازگشت به برجام جدی هستند.
> بازگشت به توافق هسته‌ای ایران به نفع آمریکا و شهروندان آن است
هیئت آمریکایی نیز به ریاست رابرت مالی نماینده ایالات متحده آمریکا در امور ایران به وین سفر کرده در مصاحبه با رادیو ملی آمریکا با بیان اینکه رشد برنامه هسته‌ای ایران منجر به افزایش تنش در خاورمیانه خواهد شد، گفت: برآورد ما این است که بازگشت به توافق هسته‌ای ایران به نفع آمریکا و شهروندان آن است. نماینده ویژه آمریکا در امور ایران سیاست فشار حداکثری ترامپ را شکست خورده خواند و ادامه داد: در سه سال گذشته دولت ترامپ گزینه فشار حداکثری را آزمایش کرد، دیدیم چه اتفاقی افتاد، ایران برنامه هسته‌ای خود را گسترش داد. دولت بایدن متعهد است که ایران به سلاح اتمی دست نیابد و بهترین راه را برای این کار، دیپلماسی می‌دانیم. ما با هر کسی که در ایران قدرت داشته باشد مذاکره خواهیم کرد. اگر بتوانیم قبل از انتخابات به تفاهم برسیم که خوب است؛ اگر نتوانیم، پس از آن با هر کسی که در تهران مسئول باشد، ادامه خواهیم داد. ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا نیز مذاکرات درباره توافق هسته‌ای با ایران موسوم به برجام در وین را یک گام سازنده و رو به جلو خواند، اما از اقدام ایران در طرح خواسته‌های حداکثری انتقاد کرد و گفت: به رغم اینکه در مذاکرات در وین با ایرانی‌ها مستقیم مذاکره نمی‌کنیم، ما از این گام استقبال می‌کنیم، این یک گام سازنده ومرحله‌ای بالقوه مفید است. مقامات آمریکایی اگرچه همچنان مواضع گذشته دولت بایدن را تکرار می‌کنند اما طرف‌های دیگر برجام امیدوار هستند که با مذاکرات و رایزنی بتوانند به بازی «اول تو» که توسط واشنگتن آغاز شده پایان بدهند و مقامات آمریکایی را با منطق صحیح متقاعد کنند.
> نشست کمیسیون مشترک برجام موفقیت‌آمیز بود
میخائیل اولیانوف، نماینده ویژه روسیه در سازمان‌های بین‌المللی واقع در وین در توییتی پس از نشست نوشت: نشست کمیسیون مشترک برجام موفقیت‌آمیز بود. دو گروه در سطح کارشناسی (در خصوص رفع تحریم‌ها و مسائل هسته‌ای) موظف شدند اقدامات ملموسی که تهران و واشنگتن باید برای احیای کامل اجرای برجام انجام دهند را شناسایی کنند. گروه‌ها به سرعت مشغول به کار شدند. احیای برجام به سرعت اتفاق نخواهد افتاد. زمان خواهد برد. تا کی؟ کسی نمی‌داند. مهم‌ترین چیز پس از نشست امروز کمیسیون مشترک این است که کار عملی برای رسیدن به این هدف آغاز شده است. ژائو لیجیان، سخنگوی وزارت خارجه چین هم در کنفرانس خبری با اشاره به نشست کمیسیون مشترک برجام در وین، گفت: آمریکا به طور یک‌جانبه از برجام خارج شد و اجماع تمامی طرفین را تضعیف کرد. این ریشه اصلی بحران هسته‌ای ایران است. ایالات متحده باید بدون شرط به توافق بازگردد و تمامی تحریمهای غیرقانونی علیه ایران را بردارد. این دیپلمات چینی اضافه کرد: ما امیدواریم که طرفین بتوانند درست را از غلط تشخیص دهند و از آمریکا بخواهند تا اقداماتی ملموس برای برداشتن تحریم‌ها اتخاذ کند و هرچه زودتر اجرای کامل توافق هسته‌ای را از سر بگیرد. ما متعهدیم که توافق هسته‌ای را هرچه زودتر به مسیر درست بازگردانیم و قاطعانه از منافع و حقوق مشروع آن حفاظت خواهیم کرد.
> غنی سازی، طرح‌های پژوهشی و پایان مهلت سه ماهه!
فرجی راد با بازگشت ناپذیربودنِ مسیری که در پیش است اذعان می‌کند: «افزایش ثانیه به ثانیه‌ی ذخائر اورانیوم ۲۰ درصدی، طرح‌های پژوهشی که از منظر برجام ممنوع بوده است و پایان مهلت سه ماهه‌ی تعیینی از سوی مجلس شورای اسلامی، همه و همه فشار سنگینی را بر اروپایی ها، آمریکایی‌ها و حتی روس‌ها وارد آورده زیرا نه تنها طرف‌های غربی که روس‌ها نیز از افزایش اورانیوم غنی شده‌ی ایران نگران شده اند.»
این استاد دانشگاه با تایید رایزنی‌ها از سوی روس‌ها و چینی‌ها می‌افزاید: «اساساً همین رایزنی‌ها مقدمه‌ای بود برای نشست مشترک مضاف بر این که نزدیک شدن به پایان مهلت سه ماهه برای آژانس انرژی اتمی نیز می‌تواند دردسرهایی به وجود آورد که اگر نشست وین یک درصد نیز به سمت بن بست کشانیده شود این طرف غربی است که شماتت خواهد شد.
> رابرت مالی متهم به سازش با ایرانیان است!
فرجی راد می‌گوید: «از منظر آمریکایی‌های تندرو، رابرت مالی متهم به سازش با ایرانی‌ها و امتیاز دادن است اما هرچه این مذاکرات طولانی‌تر شود به طور طبیعی فشارها از داخل ایران و آمریکا بر تیم مذاکره‌کننده نیز بیشتر خواهد بود که اصلا به نفع حاضران نخواهد بود.»
وی اظهار می‌دارد: «همواره گفته‌ام ذات مذاکرات فنی پیچیده و زمان‌بر بودن است اما اگر احساس شود باز هم ممکن است در مذاکرات بن بست ایجاد شود یا این که قرار است مذاکرات فعلی مثل مذاکرات ۲۰۱۵ تا دو سال به طول انجامد هر دو فرضیه از نظر من نادرست می‌تواند باشد زیرا خود آمریکایی‌ها نیز مایل هستند با همین دولت کار را ببندند زیرا تردیدها بر سر این موضوع که دیدگاه‌های هسته‌ای دولت ۱۴۰۰ ایران چگونه خواهد بود فضای دیگری بر مجموع حاضران در نشست حاکم کرده است.»
این کارشناس مسائل هسته‌ای در پایان می‌گوید: «از جمعه خبرها مثبت‌تر و گام‌ها عملی‌تر خواهد شد زیرا فرصتی برای از دست دادن وجود ندارد زیرا ایران ذره‌ای از غنی‌سازی ۲۰ درصدی پا پس‌نکشیده، طرح‌های پژوهشی خود را به دقت دنبال می‌کند و مهلت سه ماهه‌ی مجلس نیز رو به پایان است و همه‌ی این‌ها در کنار حضور سران آژانس انرژی اتمی و نیز مقامات مسئول چین و روسیه به این معنا است که آمریکایی‌ها حق ندارند به سمت سیاست‌های گام به گام که ایرانی‌ها روی آن حساسیت ویژه‌ای دارند و هرگز نخواهند پذیرفت حرکت کنند. تنها مسیری که قابل پیمایش است برداشتن تحریم‌ها و فرصت ایجاد کردن برای راستی آزمایی است، باقی می‌ماند نحوه‌ی توقف فعالیت‌های هسته‌ای ایران که از طریق مراجعه به متن برجام آن نیز به آسانی می‌تواند عملیاتی شود.»
نظر شما
آخرین اخبار
