محمدجواد ظریف روز یک شنبه همزمان با سفر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تهران، بار دیگر تأکید کرد که پیوستن امریکا به برجام بدون لغو تحریمها معنا ندارد.
سیدعباس عراقچی هم شنبه شب با حضور در برنامه نگاه یک شبکه اول سیما سیاستهای دوگانه اروپاییها را به باد انتقاد گرفت و تأکید کرد که چیزی غیر از برجام کنونی وجود نخواهد داشت. رئیس دستگاه دیپلماسی ایران در گفتگو با «پرستیوی» گفت که بنابر پاراگراف ۳۶ برجام، ایران حق دارد در صورت عدم پایبندی دیگر اعضا به تعهداتشان، اقداماتی را در پیش بگیرد. ظریف گفت: «مجلس شورای اسلامی با جهان حرف نمیزند با ما به عنوان مجریان قانون حرف میزند و میگوید تا زمانیکه نتوانید به ما نشان دهید که طرفهای برجام به تعهداتشان در قبال ایران پایبند بودهاند، بنابراین دیگر نمیتوانید به تعهدات اختیاری خود ذیل برجام پایبند باشید.» ظریف گفته که بازرسان آژانس «اجازه نخواهند داشت تا زمانی که ایالات متحده به پایبندی کامل به تعهدات برجامی بازگردد، تصاویر دوربینهای مراکز (هستهای) ایران را دریافت کنند» و البته هشدار دیگری در لفافه صادر کرده است: «اقدامات دیگری را نیز در دست بررسی داریم.»عراقچی نیز به توقف اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی در راستای اجرای ماده ششم قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریمها و صیانت از منافع ملت ایران اشاره کرد و گفت که بایدن و تیم او، با توجه به ناموفق بودن سیاست فشار حداکثری ترامپ، انگیزه بازگشت به برجام را داشتند، اما به نظر میرسد که بعد از ورود به کاخ سفید متوجه شدند که این کار به آن آسانی که فکر میکردند، نیست. عراقچی البته این را که گفته میشود «بازرسان آژانس باید از ایران خارج شوند» تعبیری نادرست خوانده و توضیح داده که میزان بازرسیهای آنها کاهش مییابد و افزود: «ما اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف خواهیم کرد و این به معنای خروج از برجام نیست. توقف اجرای پروتکل الحاقی برگشتپذیر است و به محض اینکه خواستههای ما در برجام و خواستههای مجلس تأمین شود، ما دوباره بازخواهیم گشت و هم اجرای پروتکل الحاقی و هم نظارتها و هم بقیه تعهدات را انجام میدهیم. سفر گروسی هیچ ارتباطی به تصمیم ایران ندارد و تصمیم ایران اجرا خواهد شد. او آمده که نظم جدیدی در روابط ایران و آژانس ایجاد شود.» آقای بایدن کجاست؟ خانم مرکل چطور؟ظریف گفته که آژانس اجازه نخواهد داشت تا زمانی که ایالات متحده به پایبندی کامل به تعهدات برجامی بازگردد، تصاویر دوربینهای مراکز (هستهای) ایران را دریافت کند. وی در بخشی از گفت وگوی خود با پرستیوی به برنامه تسلیحات هستهای رژیم صهیونیستی هم اشاره کرد و آن را نشانه ریاکاری اروپاییها در مقایسه با رویکردشان در برابر ایران دانست و گفت: «گزارشی در گاردین درباره گسترش دیمونا منتشر شد. دیمونا تنها کارخانه بمبسازی در خاورمیانه است... آیا از رئیسجمهور بایدن یا صدراعظم مرکل یا رئیسجمهور ماکرون ابراز نگرانی شنیدهایم؟ بنابراین هرگونه ابراز نگرانی درباره برنامه هستهای ایران مزخرف است. این ریاکاری آنها است.»فقط احترام جواب میدهدمحمدجواد ظریف معتقد است برخورد بایدن با ایران در مقایسه با دوره ترامپ تغییری نکرده و به پرستیوی میگوید: «بایدن مدعی شد که سیاست فشار حداکثری ترامپ، شکست حداکثری بوده است، بلینکن نیز اخیراً تأکید کرد که آن سیاست شکست خورده است، اما عملاً آنها همان سیاست را در پیش گرفتهاند.» وی افزود: «حقیقت این است که امریکا به تحریم اعتیاد پیدا کرده است. آنها باید بدانند که قلدری و فشار حداکثری برای ایران جواب نمیدهد... باید بدانند در مقابل جمهوری اسلامی ایران فقط احترام جواب میدهد... تمامی تحریمها باید لغو شود، امریکا باید به برجام بازگردد.» به گفته وزیر خارجه، «واژه مکانیسم ماشه ابداع امریکا بود تا به وسیله آن افکار عمومی را به نفع خود تغییر دهد... امریکا برای تغییر مفاهیم برجام با کلمات بازی میکند.» ظریف میگوید که در صورت عدم بازگشت کامل ایالات متحده به تعهدات برجامی، ظرف دو ماه ایران میزان اورانیوم با درصد غنای ۲۰ را افزایش میدهد و تأکید کرد که این اقدامی اصلاحی در راستای برجام است.حسن نیت ایران را نمیتوان زیر سؤال بردمعاون وزیر امور خارجه در برنامه «نگاه یک» علل پایبندی ایران به برجام پس از خروج امریکاییها را تشریح کرد: «هیچ کسی نمیتواند حسن نیت ایران را در موضوع برجام زیر سؤال ببرد. ایران به صورت کامل به تعهداتش پایبند بود. حتی بعد از خروج امریکا از برجام یک سال در برجام باقی ماندیم و هنوز هم باقی ماندهایم.» او ادامه داد: «اروپاییها بعد از خروج امریکا وارد صحنه شدند و از ما خواستند در برجام بمانیم تا آنها نبودن امریکا را جبران کنند و راهحلهای عملی پیدا کنند. آن یک سالی که صبر کردیم، فرصت دادن به اروپا برای عمل به تعهداتشان و همچنین فرصت دادن به دیپلماسی بود. متأسفانه اروپا در عمل به تعهداتشان و ۱۱تعهدی که به آن متعهد شده بودند، ناتوان بودند. البته برخی دیدگاهها وجود دارد که اساساً اراده نداشتند.»سیدعباس عراقچی خاطرنشان کرد: «اینکه امریکا رسماً به اشتباه خود در رابطه با برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ اقرار و آن را مکتوب و ارائه کند و به نوعی توبه از اقدامات گذشته کند، ارزش سیاسی و حقوقی خود را دارد. ولی وقتی به بحث تحریمها میرسد، ارزشی ندارد. آنچه برای ما ملاک است، رفع تحریمهاست. منظور تحریمهایی است که در برجام ذکر شده و باید برداشته شود و ترامپ دوباره اعمال کرده و همین طور تحریمهای جدیدی که ترامپ در چهار سال گذشته اعمال کرد و همینطور تحریمهایی که در چهار سال برچسب آن را عوض کردند، اینها باید برداشته شود و ما به نقطهای برسیم که بگوییم خواسته ما در برجام تأمین شده و به شرایط ۲۰۱۵ برسیم.»معاون سیاسی وزیر خارجه نیز در تأیید سخنان سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت خارجه گفت که الان چیزی به نام ۱+۵ وجود ندارد و بازگشت امریکا به برجام بدون برداشتن تحریمها موضوعیت ندارد. وی تکرار کرد: «از نظر ما وقتی امریکا دوباره عضو برجام میشود و وقتی ۱+۴ به ۱+۵ تبدیل میشود که امریکا تحریمهای خود را بردارد و ما به وضعیت قبل از خروج امریکا از برجام برگردیم.»برجام نه یک کلمه کم نه یک کلمه زیادعراقچی در ادامه گفت: «آقای بورل اعلام کرده آمادگی دارد از اعضای فعلی برجام یعنی ۱+۴ و ایران برای یک جلسه غیررسمی و از امریکا به عنوان مهمان برای تدوین نقشه راه آینده دعوت کند. ما در حال بررسی این پیشنهاد بورل هستیم و با بقیه دوستان و شرکای خود مثل چین و روسیه در حال مشورت هستیم، ولی علیالاصول تصور میکنیم بازگشت امریکا به برجام و اجرای تعهداتش و لغو تحریمها به مذاکرهای نیاز ندارد. بارها به اروپاییها گفتهام باید فکری به حال نقض حاکمیت خود توسط امریکا کنید. راجع اروپاییها باید بگویم توانمندی بسیار پایین ادعاهای بسیار بالا. شاید در این دو جمله بتوان اروپا را توصیف کرد.»وی با اعلام اینکه اهداف دولتهای دموکرات و جمهوریخواه هیچ فرقی ندارند. گفت: «باید به آقای بلینکن گفت که آیا فکر میکند چیزهایی که ایران زیر فشار حداکثری قبول نکرد، با سیاست مذاکراتی آقایان قبول میکند؟ ما یک توافقی را با امریکاییها منعقد کردیم به نام برجام و اگر امریکاییها میخواهند همین برجام، نه یک کلمه کم، نه یک کلمه زیاد، نه یک جمله کم، نه یک جمله زیاد، همین را باید بچسبند و اجرا کنند و قطعاً چیزی فراتر از این نخواهند گرفت. کما اینکه آقای ترامپ با فشار حداکثری نتوانست بگیرد.»