حوالی ساعت ۱۳ دیروز، ساکنان شهرستان تایباد با شنیدن صدای انفجاری مهیب متوجه شدند که دود زیادی در مرز دوغارون در ۱۸ کیلومتری شهر به آسمان بلند شده است.
کمی بعد، مشخص شد کانون انفجارها در تأسیسات گمرکی اسلامقلعه افغانستان است؛ گمرکی که بخش قابلتوجهی از مبادلات مرزی ایران و افغانستان از طریق آن انجام میشود. به گفته سخنگوی گمرک ایران، افغانستان بعد از عراق، دومین کشوری است که ایران با ۳ میلیارد دلار صادرات، تجارت زمینی قابلتوجهی با آن دارد.فیلمهای به اشتراک گذاشته شده از حادثه ظهر دیروز، انفجارهایی مهیب در تأسیسات گمرکی اسلامقلعه افغانستان، حوالی مرز دوغارون ایران را نشان میدهد، جایی که گفته میشود بیش از ۵۰۰ تانکر حامل مواد سوختی یک به یک منفجر شدند. گفته شده ابتدا یک تانکر گاز که نشتی داشته، منفجر شده و این انفجار به طور زنجیرهای باعث انفجار کامیونهای دیگر شده است. با این حال، وقوع این انفجار که به فاصله چهار روز بعد از حادثه تروریستی مینگذاری در مسیر راهآهن خواف-هرات اتفاق افتاده، مشکوک به نظر میرسد. هفته قبل «سید وحید قتالی» استاندار هرات اعلام کرده بود چهار نیروی نظامی حفاظت از خط آهن خواف- هرات بر اثر انفجار مین کنار جادهای در شهرستان «غوریان» استان هرات جان خود را از دست دادند و دو نظامی دیگر زخمی شدند.ابعاد انفجار دیروزمنابع غیررسمی مرگ ۵۰ نفر را در اثر انفجار در گمرک اسلام قلعه اعلام کردهاند، اما وسعت آتشسوزیها نشان از بروز فاجعهای با عمق بیشتر دارد. سرهنگ حسین میشمست، رئیس پلیس راه خراسان رضوی گفته که این حادثه در فاصله ۱۵ کیلومتری از نقطه صفر مرزی ایران در خاک افغانستان اتفاق افتاد که سبب انفجار مخازن آب و سوخت موجود در منطقه شد که به دنبال آن خودروهای ایرانی و خارجی از محل تخلیه شدند. گستردگی آتشسوزی به حدی است که مقامهای مرزی افغانستان امکانات موجود در هرات را برای مهار آتش ناکافی اعلام کردهاند. با وقوع انفجارهای پیاپی و پیش از رسیدن مأموران پلیس و امدادگران خودروهایی که در حال تردد به سمت مرز بودند با تغییر مسیر تلاش کردند در معرض این حادثه هولناک قرار نگیرند. سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت امور خارجه عصر دیروز گفت: «بلافاصله اقدامات اولیه برای ارائه تسهیلات بیشتر به افراد و خودروهای گرفتار شده در منطقه آتشسوزی انجام شد و سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران در هرات طی تماسهایی با مقامات این استان، از جمله استاندار ابعاد حادثه را مورد بررسی قرار داد.» به گفته خطیبزاده، با هماهنگی وزارت امور خارجه و مرزبانی و سایر دستگاههای ذیربط مرز اسلام قلعه – دوغارون به روی کامیونها، خودروها و افرادی که برای گریز از آتشسوزی به سمت مرزهای کشورمان گریخته بودند، باز نگاه داشته شد.تحول مهم در مناسبات با کابلجو بایدن، رئیسجمهور امریکا سه روز قبل در نخستین دیدارش از پنتاگون، گفت که خروج کامل نیروهای ایالات متحده از افغانستان مطابق ضربالأجل توافقنامه دوحه تا ابتدای ماه مه انجام نمیشود، برخی ناظران معتقدند امریکا همواره به دنبال ایجاد ناامنی در افغانستان برای توجیه حضور نظامی خود در این منطقه است. درعین حال مناسبات ایران و افغانستان در هفتههای اخیر شاهد تحولاتی قابلتوجه بوده است. تجارت کالاهای غیر نفتی میان ایران و افغانستان در جریان ۱۱ ماه تا یازدهم فوریه سال ۲۰۲۱ میلادی به ۴۸/ ۲ میلیارد دلار افزایش یافته است. همزمان، هیئت بلند پایه طالبان، هفتم بهمن ماه امسال، به تهران آمد و با مقامهای ایرانی از جمله وزیر خارجه و دبیر شورای عالی امنیت ملی ملاقات کرد.