نسخه چاپی
ارسال به دوستان
اما این یک واقعیت است که تهدیدهایی بسیار سنگین تر از فرصت ها در فضای مجازی وجود، واقعیتی که آن هم بارها از سوی مسوولان پذیرفته شده است. با این وصف احضار وزیر ارتباطات به قوه قضاییه به دلیل خودداری از ایجاد محدودیت در فضای مجازی، با واکنشهای رییسجمهور روبهرو شد. روحانی در اظهاراتش از فضای مجازی به عنوان یک فرصت در شیوع کرونا یاد کرد که می تواند مشکلات اقتصادی را حل کند و به کسب و کارها رونق دهد، در حالی که مسوولان دستگاه قضا نیز نگران تهدیدهای آن هستند. با نگاهی واقع بینانه به اظهارات رئیس جمهور و مسئولان دستگاه قضا، پی می بریم که فضای مجازی همچون تیغ دو لبه عمل میکند و همانگونه که کسب و کارها را تسهیل میکند، باعث ارتباط موثر و مناسب می شود، عامل سرگرمیهای سالم است و شاید هزاران حسن داشته باشد، به همان میزان نیز آثار مخرب دارد و تهدیدهای بزرگی را رقم می زند.
نگرانی مشاغل خانگی از فیلترینگ
امروزه صدها هزار نفر در قالب کسب و کارهای خانگی به خردهفروشی کیک، غذای خانگی، صنایع دستی، پوشاک و... در فضای مجازی مشغولند که بحث فیلتر اینستاگرام باعث نگرانی آنها شده زیرا از خود و مسوولان می پرسند که وقتی کرونا اقتصاد را فلج کرده، مشاغل بسیاری دچار رکود شده و بیکاران این مشاغل به مشاغل دیگر روی آورده اند، برای امرار معاش خود باید چه کنند؟ سخنگوی دولت اعتراف کرد که یک میلیون نفر از طریق اینستاگرام امرار معاش میکنند که اکنون نگران وضعیت خود شده اند.
٢٨درصد فعالان اینستاگرام کاسب هستند
برای آنکه به اهمیت فضای مجازی برای کسب و کار پی ببریم کافی است به سخنان رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران توجه کنیم. امیر ناظمی با اعلام اینکه سهم فروشگاههای مجازی که به عرضه مستقیم محصول و خدمت میپردازند به ۱۱.۷ درصد رسیده و در جایگاه دوم، بعد از مسائل مربوط به سبک زندگی قرار گرفتهاند، گفت: در کنار آنها ۱۷.۷ درصد از صفحات نیز مربوط به کسبوکارهای فردی هستند که معمولا بازاریابی خدمات یا محصولات خود را عرضه میکنند. از پزشکها و کلینیکهایی که در صفحات به تبلیغ و جذب مشتری میپردازند تا کسبوکارهایی که شاید مجازی باشند اما از اینستاگرام به عنوان رشددهنده کسبوکار بهره میبرند. معاون وزیر ارتباطات افزود: بررسی ۱۵۰ هزار کانال تلگرامی در خرداد ۹۹ که بیش از ۴۱ میلیون پست منتشر کردهاند نشان میدهد که سهم تجارت و بازرگانی ۲۸ درصد از کل پستها بوده است. دسته سرگرمی با سهم ۳۵درصد بالاتر از تجارت و بازرگانی است و حتی اخبار و اطلاعرسانی با ۲۱ درصد سهم در رتبه سوم است. وی افزود:در حالی که کانالهای سرگرمی با کاهش متوسط بازدید روبهرو بودهاند، تنها کانالهای مربوط به تجارت و بازرگانی رشد ۴ درصد داشتهاند. جالب است که در این مدت کلیدواژه بورس، سهام عدالت یا حتی موضوعاتی مانند قرعهکشی ایرانخودرو بر خلاف روند همیشگی که قیمت ارز و دلار صدرنشین کانالهای تجاری و بازرگانی بوده است؛ جانشین آنها شدهاند. ناظمی درباره تعداد صفحاتی که کسب وکارها در اینستاگرام دارند گفت: اکنون در اینستاگرام ۴۰۰ هزار صفحه ایرانی با بیش از ۵هزار دنبالکننده وجود دارد که در مجموع ۱۱۵ هزار و ۲۰۰ صفحه از این صفحات مربوط به کسبوکارها است. علاوه بر آن نزدیک به ۴۷ هزار فروشگاه روی اینستاگرام فعال است. فروشگاههایی که به فروش کیک، غذای خانگی، صنایع دستی، پوشاک و... میپردازند.
شرط بندی و قمار
در اینکه می توان در فضای مجازی تجارت کرد، شکی نیست اما لازم است بین تجارت سالم و ناسالم تفاوت قایل شویم و البته تبعات آن را نیز بدانیم. کافی است کلمه شرط بندی را در گوگل جستجو کنیم تا به عمق فاجعه پی ببریم. در این رابطه رییس پلیس فتا تهران بزرگ از شناسایی و کشف پرونده دو باند کلاهبرداری با موضوع طراحان سایتهای غیر مجاز و پولشویی گسترده توسط کارتهای بانکی اجارهای در فضای مجازی، سایتهای شرط بندی و قمار خبر داد و گفت: با اعلام چندین نفر از شهروندان تهرانی مبنی بر فروش و اجاره تعدادی از کارتهای بانکی و فریب اشخاص با مهندسی اجتماعی به بهانه اینکه شرکت تجاری دارند و نیاز به تعدادی کارت بانکی جهت گردش مالی شرکت، موضوع در دستور کار پلیس فتا قرار گرفت. سرهنگ داوود معظمی گودرزی گفت: مهندسان فتا اقدام به مستندسازی لازم از اقدامات مجرمانه متهم کردند و مشخص شد متهمان با ایجاد سایت شرط بندی و قمار و ترویج و تشویق کاربران بالاخص جوانان و نوجوانان با استفاده از ایجاد صفحات اینستاگرامی با بیش از نیم میلیون دنبال کننده که انواع محتواهای غیر قانونی نظیر تبلیغ قمار و شرط بندی، انتشار مطالب غیر اخلاقی و کسب درآمد غیر منطقی را پخش میکرد، آنها را به این سمت و سو کشانده و با ترفندهای مختلف اقدام به واریز پول جهت فروش و اجاره کارتهای بانکی افراد متقاضی و دادن وعده پرداخت قسمتی از سود حاصل از این کار به آنهایی که حاضر به همکاری و دادن کارتهای بانکی خود میشوند، میکنند ولی غافل از اینکه بعد از مدتی افراد فریب خورده متوجه گردش مالی چندین میلیاردی میشدند که توسط این کارتها صورت می گرفته است.
شناسایی بیش از ۲۰ هزار درگاه شرط بندی
از سوی دیگر مدیر عامل ایران کیش گفت: شرکتهای پرداخت الکترونیک در ایران با همکاری بانک مرکزی، شاپرک و با رصدها و تلاشهایی که صورت دادند، بیش از ۲۰ هزار درگاه (حساب) سایتهای شرط بندی را شناسایی و در اختیار معاون دادستانی فضای مجازی قرار داده اند و بیش از ۷۰ هزار قمار باز نیز معرفی شدند. پیمان طبری افزود: در حال حاضر بسیاری از سایتهای شرط بندی، دیگر از درگاههای پرداخت استفاده نمیکنند، به عبارتی به دلیل تمهیدات و سخت گیری هایی که بانک مرکزی و شاپرک و شرکتهای پرداخت الکترونیک به کار گرفته اند برایشان صرف نمیکند تا تبادلات را از این طریق انجام دهند و از همین رو به روشهای دیگری روی می اورند.
ضرورت تعامل برای مدیریت فضای مجازی
هرچقدر بدنبال معایب و محاسن فضای مجازی بگردیم، موارد متعددی به چشم می خورد، اما اینکه چگونه از این فرصت استفاده کنیم، جای توجه دارد. اینکه قانون تصویب نشود و برخورد با متخلفان صورت نگیرد زیرا فضای مجازی یک فرصت است، اشتباه بزرگی است، اما قرار هم نیست همه چیز را رها کنیم و نیازمند مدیریت هستیم. نکته مهمتر اینکه نباید یک چالش بزرگ به چالشی بزرگتر تبدیل شود و شاهد بکار بردن ادبیاتی نامناسب در بین مسوولان باشیم. قرار نیست مسوولان با یک کشمش گرمی و با یک غوره سردی شان کند. متاسفانه اکنون مدیریت فضای مجازی به پاشنه آشیل تبدیل شده و هر دستگاهی که سعی در ایجاد محدودیت یا فیلترینگ این فضا داشته باشد، باید پاسخگوی انتقادهای جامعه باشد. در مقابل کسانی که علیه محدودیت و فیلترینگ ایستادگی می کنند، محبوب می شوند. اما در مجموع باید حد متعادلی را در پیش گرفت.
