ماجراي انتقال آب از سرچشمه رودخانه «خرسان» در استان کهگيلويه و بويراحمد به استان يزد ماجراي تازهاي نيست، اما انتشار تازه چند فيلم کوتاه از جلسه گزارش خط دوم انتقال آب از سرچشمههاي زايندهرود که در تاريخ 26 تيرماه سال جاري در سالن کوثر استانداري يزد برگزار شده بود، طي چند روز گذشته اعتراض شديد فعالان حوزه محيطزيست و آب را به همراه داشته است.
آرمان ملي- وحيد استرون: ماجراي
انتقال آب از سرچشمه رودخانه «خرسان» در استان کهگيلويه و بويراحمد به
استان يزد ماجراي تازهاي نيست، اما انتشار تازه چند فيلم کوتاه از جلسه
گزارش خط دوم انتقال آب از سرچشمههاي زايندهرود که در تاريخ 26 تيرماه
سال جاري در سالن کوثر استانداري يزد برگزار شده بود، طي چند روز گذشته
اعتراض شديد فعالان حوزه محيطزيست و آب را به همراه داشته است. مهمترين
اعتراض، تلاش مسئولان در اين نشست براي پنهان نگاه داشتن روند تصميمگيري
از رسانههاست، رسانههايي که صداي مردم هستند و مردمي که ظاهرا انتقال آب
به نام آنها صورت ميگيرد. طبق اين ويدئو که حدود يک ماه پيش در صفحه
آپارات «يزد تيوي» با عنوان «گزارش جلسه پيگيري خط دوم انتقال آب به استان
يزد» منتشر شده است و حالا در شبکههاي اجتماعي دست به دست ميشود، مرادي،
مديرعامل شرکت آبنيرو خطاب به مسئولان استان يزد پيشنهاد ميدهد که «خط
دوم انتقال آب يزد را رسانهاي نکنيد تا مثل اصفهان نشويد.» نگراني از
آشکار شدن ابعاد تصميمگيري براي انتقال صدها کيلومتر آب از استان کهگيلويه
و بويراحمد به استان يزد و «شبيه استان اصفهان» شدن، چندين بار در سخنان
نماينده مديرعامل شرکت آبنيرو به چشم ميخورد: «ما بايد اين فعاليتها را
به دور از هياهو و جنجال رسانهاي دنبال کنيم. بههر حال همانطور که سردار
محمد اشاره کردند، خوزستانيها روي اين طرح حساس هستند، فضاي مجازي روي
اين موضوعات حساس است بايد به دور از هياهو و غوغاسالاري که معمولا جلوي
چنين کارهايي را ميگيرد، کار را پيش ببريم.» ورود رسانهها و فضاي مجازي
به موضوع انتقال آب از خرسان به يزد باوجود اين مسئول معادل برهم خوردن
معادلاتي است که پيروزي آن وابسته به مخفي بودن آن است. همان طور که
نماينده مديرعامل شرکت آبنيرو به درستي اشاره ميکند، فضاي مجازي و
رسانهها به هر موضوعي که در ارتباط با پروژههاي ابرمقياس انتقال آب باشد،
حساس است و واکنش نشان ميدهد، اما اين مسئول به جاي اينکه تلاش کند تا
دليل اين حجم از حساسيت کارشناسان و رسانهها را نسبت به اين مساله درک
کند، يا آنها را در يک کارگروه به مشارکت و تبادلنظر بخواند، ترجيح ميدهد
راه سادهتر را انتخاب کند و به تمام مسئولان ارشد استان يزد تاکيد
ميکند اگر نميخواهند سرنوشتي مثل سرنوشت اصفهان داشته باشند، در خفا کار
را پيش ببرند و صرفا روبان افتتاح را در مقابل خبرنگاران و دوربينها
ببرند. اين نگرانيها، نگرانيهاي نماينده مردم يزد در مجلس يازدهم نيز
هست. ويدئوي منتشر شده که حالا پس از چهار ماه جهتگيري متوليان استان يزد
را نسبت به منابع آبي در استان کهگيلويه و بويراحمد و البته رسانهها آشکار
ميکند، به نام «موسسه کوثر» گره خورده است. موسسهاي که از سال 1372 ثبت
شده است خود را موسسه غيرانتفاعي ميخواند و مسئوليت تامين منابع مالي اين
طرحهاي آبرساني در استان يزد را به عهده دارد. اين موسسه که به گفته خود
در همين ويدئو، مسئوليت اجراي مطالعات طرح انتقال آب از درياي عمان و
اقيانوس هند را به يزد به عهده گرفته و اين مطالعات را در 14 نسخه تحويل
وزارت نيرو داده است، هيچ منبع مشخصي براي اطلاعرساني به افکار عمومي
ندارد. اين موسسه که به گفته خودش درحال تملک 308 هکتار زمين جهت استقرار
دستگاههاي آبشيرين کن و ساير تاسيسات در حاشيه درياي عمان است و فاز دوم
آبرساني به استان يزد را نيز قرار است تامين مالي کند، کمترين سند يا
گزارشي را در اثبات نيازسنجي صنعت و کشاورزي اين استان به چنين پروژههاي
کلان و پرهزينه نشان نميدهد و به سياق همان جلسهاي که در سالن کوثر
استانداري رخ داده است، شفافيت و اطلاعرساني درست و دقيق، آخرين بند
اجرانشدني دستورالعملهاي اين شرکت است. بهرغم اينکه رضا اردکانيان، وزير
نيرو خود در سخنرانيهايش بارها و بارها به ضرورت تدوين سند آمايش سرزمين و
اجراي پروژهها بر اساس ضرورتسنجي و نيازسنجي و تطبيق آنها با ساحت
سرزميني اشاره کرده است، حالا در غياب اين سند، طرح انتقال آب خطرناک ديگري
در شرف کليد خوردن است. پيش از اين در سال 1397، هدايتا... خادمي،
نماينده مردم ايذه و باغملک در مجلس طرح انتقال آب رودخانه خرسان در استان
کهگيلويه و بويراحمد را يک «طرح خطرناک» خوانده و گفته بود که در صورت
اجراي اين طرح، رودخانه کارون کاملا خشک و خوزستان کاملا بيچاره ميشود. به
گفته او، اين طرح يکسوم آورد رودخانه خرسان، که يکي از بزرگترين
ريزآبههاي رودخانه کارون است را به يکي از استانهاي فلات مرکزي کشور
منتقل ميکند. به گفته کارشناسان، تاکنون 10 طرح انتقال آب از سرشاخههاي
کارون بزرگ به فلات مرکزي با حجم بيش از 2 ميليارد مترمکعب اجرا شده و يا
در حال اجراست.