نسخه چاپی
ارسال به دوستان
ظریف با یاری گرفتن از مصدق به جلسه گزارش اجرای قطعنامه 2231 شورای امنیت رفت
نشست مجازی شورای امنیت سازمان ملل برای ارائه گزارش شش ماهه درباره اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ ظهر دیروز به وقت نیویورک (سه‌شنبه شب به وقت تهران) برگزار شد.
نشست مجازی شورای امنیت
سازمان ملل برای ارائه گزارش شش ماهه درباره اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ ظهر دیروز
به وقت نیویورک (سه‌شنبه شب به وقت تهران) برگزار شد.
در این نشست مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا در اظهاراتی خواستار تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران شد. او مدعی شد: اگر این تحریم‌ها تمدید نشود، ایران یک تهدید بالقوه برای خاورمیانه خواهد بود. وزیر امور خارجه آمریکا همچنین ادعا کرد، آمریکا در زمان کرونا خواستار کمک به ایران برای مقابله با کووید ۱۹ شده اما ایران پیشنهاد واشنگتن را رد کرده است. وی در این خصوص ادعا کرد: این که بگوییم تحریم‌های ما مشکلاتی در ایران در این زمینه ایجاد کرده، سوءتفاهم است. وی همچنین در خصوص برداشته شدن تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران گفت: منقضی شدن این تحریم‌ها، خیانت به منشور سازمان ملل است. ایران می‌تواند تسلیحات روسی بخرد و دامنه حملات خود را به ۳۰۰۰ کیلومتر برساند. ایران می‌تواند نیروهای دریایی خود را ارتقا دهد. پمپئو در ادامه اظهارات خود افزود: ایران یک تهدید بالقوه علیه ثبات خاورمیانه است و این حتی به ضرر چین و روسیه است که بازار انرژی باثباتی در منطقه می‌خواهند. وزیر امور خارجه آمریکا همچنین با اشاره به صحبت‌های رئیس‌جمهوری کشورمان، گفت: نوامبر سال گذشته رئیس‌جمهور روحانی گفت اگر تحریم‌ها برداشته شود، می‌توانیم به راحتی تسلیحات بخریم. به نظرم ما باید حرف وی را باور می‌کنیم. گزارش امروز سازمان ملل نشان می‌دهد که حمله به عربستان سعودی منشا ایرانی داشته است. ایران تحریم‌های تسلیحاتی خود را قبل از منقضی شدن نقض می‌کند. حال اگر تحریم‌های این کشور لغو شود، چه می‌شود؟ وی همچنین تصریح کرد: ایران همچنین از گروه‌های شیعه همچون کتائب حزب‌الله و گروه‌هایی که به نیروهای آمریکایی حمله می‌کنند، حمایت می‌کند. جمهوری اسلامی ایران برای ثبات از تسلیحات استفاده نمی‌کند. همه کشورهای منطقه یک‌صدا خواهان تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران هستند. پمپئو در ادامه اظهارات خود بیان کرد: آمریکا برای حمایت از امنیت ملی و جان انسان‌ها خواستار تمدید تحریم‌هاست. حکومت ایران، حکومتی نیست که در صورت برداشته شدن تحریم‌ها، میانه‌روی پیشه کند. وزیر خارجه ایالات متحده همچنین ادعا کرد: جهان باید از دیپلماسی باجگیرانه ایران پیشگیری کند. ما باید تهدیدهای ایران را جدی بگیریم. تمدید تحریم‌های تسلیحاتی فشار بیشتری روی ایران اعمال می‌کند. مردم ایران و جهان به این امر احتیاج دارند.
این سخنان در حالی مطرح شد که ژانک چون، نماینده چین در جلسه شورای امنیت سازمان ملل متحد در مورد اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ گفت: ما مخالف تلاش‌های آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران هستیم و با توجه به این که که آمریکا از برجام خارج شده، نمی‌تواند از مکانیزم ماشه استفاده کند. وی با بیان این که «دلیل بحرانی که اکنون با آن روبه‌رو هستیم خروج آمریکا از برجام و تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران است»، گفت: این اقدام مغایر با اهداف ذکر شده در برجام است. او افزود: ما از ایران می‌خواهیم از انجام اقداماتی که ممکن است به ضرر برجام باشد، خودداری کند و در همین‌جا مخالفت چین را با قطعنامه اخیر شورای حکام علیه فعالیت‌های هسته‌ای ایران اعلام می‌کنیم و از همه می‌خواهیم از آمادگی ایران برای همکاری با آژانس استفاده کنند. این دیپلمات چینی افزود: اجرای برجام به نفع همه طرف‌هاست و باید مشکلات از طریق رایزنی و گفت‌وگو حل شود.
در مقابل، نماینده انگلیس در سازمان ملل متحد گفت: انگلیس همگام با فرانسه و آلمان در راستای حفظ امنیت ملی، از ایران می‌خواهد که به سوی ساخت بمب نرود. وی افزود: ما نسبت به خروج آمریکا و اعمال تحریم‌ها علیه ایران ابراز تاسف و نگرانی می‌کنیم. نماینده انگلیس در ادامه بیان کرد: از ایران دعوت می‌کنیم تا به سوی فناوری‌های مغایر با قطعنامه 2231 نرود و به باقی کشورها بپیوندد. ارسال موشک‌های ایرانی به سایر کشورها باید متوقف شود. حمله به آرامکو غیرقابل قبول است. وی اعلام کرد: ما همچنین نسبت به برداشته شدن تحریم‌های تسلیحاتی ایران ابراز نگرانی می‌کنیم.
رزماری دیکارلو، معاون دبیرکل سازمان ملل هم در نشست شورای امنیت سازمان ملل خواستار رفع تحریم‌های آمریکا که مقابله با ویروس کووید ۱۹ را سخت‌تر کرده است، شد. وی همچنین نسبت به خروج آمریکا از توافق هسته‌ای ابراز نگرانی کرد و از ایران خواست که «پایبندی کامل به برجام را از سر بگیرد». این مقام ارشد سازمان ملل گفت: ما از همه طرف‌های برجام می‌خواهیم اختلافات خود درخصوص برجام را در چارچوب ساز و کار حل و فصل اختلافات در برجام رفع کنند. دیکارلو همچنین با اشاره به این که بر موشک‌های ضدتانک ایران نظارت دارد، مدعی شد که موشک‌های پرتاب شده به سوی تاسیسات آرامکو منشا ایرانی داشته‌اند. معاون دبیرکل سازمان ملل در بخشی از سخنان خود گفت: با این که چالش‌هایی متوجه برجام است، این توافق همچنان بهترین وسیله برای اطمینان از صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران محسوب می‌شود. ایران باید به قطعنامه ۲۲۳۱ پایبند بماند.
نماینده آلمان در سازمان ملل متحد نیز با اشاره به این که آلمان از روز چهارشنبه ریاست شورای امنیت را برعهده خواهد داشت و ریاست اتحادیه اروپا را به دست می‌گیرد، با طرح این ادعا که «متاسفانه ایران منشور سازمان ملل را نقض می‌کند»، ادامه داد: شاهد حضور ایران در منطقه هستیم. ایران حاکمیت اسرائیل را قبول ندارد و موشک‌های «مرگ بر اسرائیل» می‌سازد. وی ادامه داد: ساخت موشک‌های ایرانی با قطعنامه‌ی ۲۲۳۱ مغایر بوده است. موضع آمریکا در خصوص قطعنامه ۲۲۳۱ با فرانسه و انگلیس همسو است. چین نیز یک سوی ماجرا است و مکانیسم ماشه را به رسمیت می‌شناسد. ایران باید به برجام که برخی آن را شاهکار دیپلماسی می‌نامند، ادامه دهد. خروج آمریکا از برجام جای تاسف دارد. نماینده آلمان افزود: ما نسبت به دور شدن ایران از برجام نگرانیم. ما با ایجاد مکانیسم اینستکس از تعهدات خود فراتر رفتیم. آمریکا معافیت‌های پروژه‌های هسته‌ای را لغو کرده اما ما همچنان به برجام پایبندیم. فعالیت‌های موشکی ایران با قطعنامه ۲۲۳۱ مغایر است. وی همچنین اضافه کرد: در خصوص تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران، ما نیز مانند آمریکا نگران منقضی شدن این تحریم‌ها هستیم. ما از کشورها می‌خواهیم که به برجام بازگردند و از آن پیروی کنند.
واسلی نبنزیا، نماینده روسیه هم با تقدیر از حضور ظریف و انتقاد از ترک نشست از سوی پمپئو پس از بیان سخنانش گفت: من در صحبت‌های ایشان حتی یک بار نیز کلمه دیالوگ و همکاری را نشنیدم. این دیپلمات روسی با بیان این که اقدامات آمریکا دیپلماسی چندجانبه را به خطر انداخته است، گفت: تحریم‌های آمریکا علیه کشورها خلاف عقل سلیم و منافع کشورهاست. ما شاهد ادامه فشار حداکثری آمریکا هستیم و بهتر است که این سیاست را سیاست خفه کردن یا خفقان حداکثری توصیف کنیم. معلوم نیست که هدف این سیاست تغییر رژیم است یا ایجاد شرایطی که ایران نتواند نفس بکشد. نماینده روسیه در شورای امنیت ملی سازمان ملل افزود: مسئولیت بحران کنونی متوجه آمریکاست. این کشور دو سال پیش شروع کرد که توافق برجام را قدم به قدم تضعیف کند و سپس از آن خارج شد. وی ادامه داد: برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ سازمان ملل یک بسته تفکیک‌ناپذیر هستند و کشورهای عضو برجام باید در چارچوب این قوانین عمل کنند. نبنزیا گفت: آمریکا از تعهدات خود در برجام خودداری کرد و درها را در پشت خود بسته است. این کشور تحریم‌های یک‌جانبه‌ای وضع کرد که خلاف برجام و قطعنامه 2231 است. آمریکا یکی از ناقضان اصلی برجام بوده و دیگر کشورها را علیه عمل به برجام تهدید کرده است. نماینده روسیه در شورای امنیت سازمان ملل گفت: ما موضع خود را اعلام کرده‌ایم. روسیه نمی‌تواند بپذیرد که آمریکا کمپین فشار حداکثری خود را به شورای امنیت بکشاند و به آن مشروعیت ببخشید. خواسته آمریکا حصر کامل ایران با استفاده از تمام ابزارهای ممکن است. با این سیاست صلح و ثبات بین‌المللی از بین خواهد رفت و این تنها ساده‌انگاری است. این مقام ارشد روسیه اظهار کرد: هیچ زمینه و دلایل قانونی یا حقوقی وجود ندارد که با آن تحریم‌های تسلیحاتی ایران را تمدید کنیم. چنین تحریمی در گذشته مطرح نشده و نمی‌توان آن را در شورای امنیت پیش برد. وی در واکنش به اظهارات دبیرکل سازمان ملل گفت: ما تاسف خود را از گزارش دبیرکل سازمان ملل ابراز می‌کنیم؛ چرا که بی‌طرفانه نبود. وظیفه دبیرکل تحقیق در این زمینه نبوده و در آماده‌سازی این گزارش مطالب از پیش تعیین شده‌ای را به وی القا کرده‌اند. ارزیایی نهایی در خصوص فعالیت ایران در زمینه قطعنامه 2231 مغرضانه بوده است.
اما محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه ایران سخنان خود در نشست آنلاین شورای امنیت سازمان ملل متحد را با دو نقل قول از محمد مصدق، نخست‌وزیر و چهره شاخص ملی شدن صنعت نفت آغاز کرد و به پایان برد. وی گفت: مایلم سخنرانی خود را با همان عباراتی آغاز کنم که نخست وزیر مصدق ۵۹ سال پیش در این شورا به کار برد: «شورای امنیت تاسیس شد تا ملل بزرگ و کوچک بهطور یکسان بتوانند دور یک میز بنشینند و برای حفظ صلح مطابق با اهداف و اصول ملل متحد همکاری کنند. شورا نمی‌تواند وظیفه خطیر خود را انجام دهد ... مگر اینکه قدرت‌های بزرگ به اصولی که شورا برای محقق کردن آنها ایجاد شده احترام بگذارند». دو سال بعد، وی در کودتای سیا برکنار شد.
وی گفت: چنانچه باردیگر شورا تعلل ورزد، به منزله یک نسل عقبگرد در چندجانبه‌گرایی و حاکمیت قانون خواهد بود. همه ما طی سال‌های گذشته شاهد بودهایم که چگونه یکجانبه‌گرایی بدخواهانه ایالات متحده بهصورت هدفمند به نهادها و همکاری‌های بین‌المللی هجمه کرده است. تلاش موازی برای جایگزین کردن حقوق داخلی ایالات متحده با حقوق بین‌الملل، مستقیماً صلح و امنیت جهانی را خدشهدار کرده است. متاسفانه، خودکامگی است که این بی‌پروایی را ایجاد و ترغیب کرده است. در واقع، خودکامگی دلیل ریشهای نشست امروز است. ظریف یادآور شد: از ۸ مه ۲۰۱۸ به بعد، ایران و سایر اعضای جامعه بین‌المللی، شاهد بودهاند که دولت ایالات متحده –که از جمله بانیان قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت بود- بهطور مداوم قطعنامه را نقض کرده و در عین حال سایر کشورها را برای پیوستن به خودش در نقض متنی که خود ارائه داده بود، تشویق می‌کند. از این خطرناک‌تر و برای اولین بار در تاریخ سازمان ملل متحد، یک عضو دائم شورای امنیت به مجازات دولت‌های قانونمدار و اشخاص خصوصی به اتهام عدم نقض قطعنامه شورا می‌پردازد، قطعنامه‌ای که بر «ارتقاء و تسهیل توسعه تعاملات اقتصادی و تجاریِ عادی و همکاری با ایران» تاکید می‌کند. با این حال، حتی یک جلسه شورا برای نکوهش دولت آمریکا یا حداقل برای بررسی نقضهای مکرر آن تشکیل نشده است. درعوض، برخی از اعضای اروپایی شورا در فکر تخریب بیشتر قطعنامه و شورا هستند، در حالی که نسبت به تعهدات خود در مورد برجام به پایبند نیستند. وی اضافه کرد: برای سرپوش گذاشتن بر این مسئله، ایالات متحده - با برخی از عمال خود- به دبیرخانه فشار آورد تا یک خوانش گمراه‌کننده از قطعنامه ۲۲۳۱ را اتخاذ کند، که این نقطه خلاف تصدیق آشکار شورای امنیت است «که تفاهم برجام نشاندهنده یک تغییر بنیادین در بررسی این موضوع توسط شورای امنیت است». رویکردی که از جانب سه دولت طرف برجام رد شدهاست. وزیر امور خارجه تصریح کرد: جامعه بین‌المللی بهطور کلی - و شورای امنیت ملل متحد بهطور خاص- با تصمیم مهمی روبرو هستند: آیا ما حاکمیت قانون را حفظ می‌کنیم، یا با تسلیم در برابر هوس‌های یک متخلف، به قانون جنگل باز می‌گردیم؟
ظریف با اشاره به روند خروج آمریکا از برجام و صبر داوطلبانه یک ساله ایران در مسیر جبران خسارات ایران در برجام از سوی طرف‌های اروپایی و آغاز سازوکار حل اختلاف ذیل بند 36 برجام و تعهد کامل به برجام، گفت: متاسفانه، نه تنها پاسخ سه دولت اروپایی به «خویشتنداری راهبردی» ما، تناسبی با ادعای بلندپروازانه «استقلال راهبردی» اروپا نداشت، بلکه پاسخ آنها پایبندی بیش از حد به «فشار حداکثری» آمریکا بود که همه ایرانیان را هدف قرار داده است.
وی در ادامه اظهار کرد: خروج غیرقانونی و یکجانبه ایالات متحده از برجام و اعمال مجدد تحریم‌هایش، مسئولیت آن دولت را ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت ملل متحد، منشور ملل متحد و حقوق بین‌الملل قابل اعمال در بردارد. ایالات متحده همچنین تصمیم دیوان بین‌المللی دادگستری را نادیده گرفته است. جامعه بین‌المللی و به‌ویژه این شورا، میبایست مدتها پیش دولت آمریکا را در قبال عواقب اقدامات نادرستش - از جمله تلاش‌های بدخواهانه‌اش برای به راه انداختن تروریسم اقتصادی بر کل ملت ایران، محروم کردن عامدانه آنها از غذا و دارو و وارد آوردن آسیب جبران‌ناپذیر به اقتصاد و استانداردهای زندگی آنها، پاسخگو میکرد. ایالات متحده باید تمام خسارات وارده بر مردم ایران را که هیچ دلیلی جز برآورده کردن وعدههای انتخاباتی داخلی‌اش و تبختر شخصی نداشته، به طور کامل جبران کند. وزیر امور خارجه تصریح کرد: در عین حال که جمهوری اسلامی ایران - با کلام و کردار- تمایل و ترجیح خود به تعامل سازنده با جهان را نشان داده است، ولی برای تامین امنیت، ثبات یا سعادت خود به دیگران وابسته نیست. ما آموختهایم که فقط خوداتکاء باشیم. به همین دلیل است که بیش از ۴۰ سال از فشارهای آمریکا - چه از طریق طرح اتهامات یا جنگ و چه تحریم یا ترور- از جمله ترور بزدلانه قهرمان ضد تروریسم منطقه ما، سردار قاسم سلیمانی - نتوانسته است «ایرانیان را به زانو درآورد» یا بر دستگاه محاسباتی ملت ما تاثیر بگذارد. ظریف سخنرانی خود را نیز با نقل قول دیگری از دکتر مصدق پایان برد: در پایان، بگذارید دوباره از سخنان نخست وزیر مصدق در شورای امنیت در سال ۱۹۵۱ استفاده کنم که گفت «این شورا نخواهد توانست، در توجه به استدلال‌های مستحکم ما به قانون، قصور ورزد. باا ین حال، این شورا یک نهاد حقوقی نیست، بلکه در درجه اول یک نهاد سیاسی است که بالاترین مسئولیت‌های سیاسی را بر عهده دارد. بنابراین بی تردید درک خواهد کرد که ما به فشار چه از جانب دولت‌های خارجی و چه از جانب نهادهای بین‌المللی تن در نمی دهیم».
در ادامه این نشست، نماینده فرانسه در سازمان ملل متحد نیز طی سخنانی گفت: از زمان خروج آمریکا، مسیر سایر کشورها تغییر یافت. ایران نیز از برجام دور شد و این امر تبعات مهمی در پی داشت. ما می‌توانیم تحریم‌ها را بازگردانیم. انگلیس، فرانسه و آلمان کاملا به توافق پایبند بودهاند و می‌خواهیم ایران را به پایبندی کامل بازگردانیم. وی تصریح کرد: ما از گزارش امروز دبیرکل حمایت می‌کنیم. فعالیت ایران در زمینه سلاح‌های متعارف ما را نگران می‌کند و این فعالیت‌ها باید متوقف شود. ما نگرانی آمریکا را درک می‌کنیم و تمایل خود را برای پاسخگویی به این نگرانی ابراز کرده‌ایم. این مقام ارشد فرانسوی با انتقاد از تحریم‌های اعمالی آمریکا علیه ایران، گفت: ما از حرکت‌های یکجانبه برای وضع تحریم‌ها حمایت نخواهیم کرد. فرانسه، آلمان و انگلیس قویا معتقدند که هرگونه اقدام برای فعال‌سازی مکانیسم ماشه مخرب است و از آن حمایت نخواهیم کرد؛ چرا که با هدفمان برای حفظ برجام مغایر است.
کشورهای دیگر حاضر در این نشست نیز اغلب مواضع مشابهی با کشورهای اروپایی مطرح کردند.
در این نشست مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا در اظهاراتی خواستار تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران شد. او مدعی شد: اگر این تحریم‌ها تمدید نشود، ایران یک تهدید بالقوه برای خاورمیانه خواهد بود. وزیر امور خارجه آمریکا همچنین ادعا کرد، آمریکا در زمان کرونا خواستار کمک به ایران برای مقابله با کووید ۱۹ شده اما ایران پیشنهاد واشنگتن را رد کرده است. وی در این خصوص ادعا کرد: این که بگوییم تحریم‌های ما مشکلاتی در ایران در این زمینه ایجاد کرده، سوءتفاهم است. وی همچنین در خصوص برداشته شدن تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران گفت: منقضی شدن این تحریم‌ها، خیانت به منشور سازمان ملل است. ایران می‌تواند تسلیحات روسی بخرد و دامنه حملات خود را به ۳۰۰۰ کیلومتر برساند. ایران می‌تواند نیروهای دریایی خود را ارتقا دهد. پمپئو در ادامه اظهارات خود افزود: ایران یک تهدید بالقوه علیه ثبات خاورمیانه است و این حتی به ضرر چین و روسیه است که بازار انرژی باثباتی در منطقه می‌خواهند. وزیر امور خارجه آمریکا همچنین با اشاره به صحبت‌های رئیس‌جمهوری کشورمان، گفت: نوامبر سال گذشته رئیس‌جمهور روحانی گفت اگر تحریم‌ها برداشته شود، می‌توانیم به راحتی تسلیحات بخریم. به نظرم ما باید حرف وی را باور می‌کنیم. گزارش امروز سازمان ملل نشان می‌دهد که حمله به عربستان سعودی منشا ایرانی داشته است. ایران تحریم‌های تسلیحاتی خود را قبل از منقضی شدن نقض می‌کند. حال اگر تحریم‌های این کشور لغو شود، چه می‌شود؟ وی همچنین تصریح کرد: ایران همچنین از گروه‌های شیعه همچون کتائب حزب‌الله و گروه‌هایی که به نیروهای آمریکایی حمله می‌کنند، حمایت می‌کند. جمهوری اسلامی ایران برای ثبات از تسلیحات استفاده نمی‌کند. همه کشورهای منطقه یک‌صدا خواهان تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران هستند. پمپئو در ادامه اظهارات خود بیان کرد: آمریکا برای حمایت از امنیت ملی و جان انسان‌ها خواستار تمدید تحریم‌هاست. حکومت ایران، حکومتی نیست که در صورت برداشته شدن تحریم‌ها، میانه‌روی پیشه کند. وزیر خارجه ایالات متحده همچنین ادعا کرد: جهان باید از دیپلماسی باجگیرانه ایران پیشگیری کند. ما باید تهدیدهای ایران را جدی بگیریم. تمدید تحریم‌های تسلیحاتی فشار بیشتری روی ایران اعمال می‌کند. مردم ایران و جهان به این امر احتیاج دارند.
این سخنان در حالی مطرح شد که ژانک چون، نماینده چین در جلسه شورای امنیت سازمان ملل متحد در مورد اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ گفت: ما مخالف تلاش‌های آمریکا برای تمدید تحریم تسلیحاتی ایران هستیم و با توجه به این که که آمریکا از برجام خارج شده، نمی‌تواند از مکانیزم ماشه استفاده کند. وی با بیان این که «دلیل بحرانی که اکنون با آن روبه‌رو هستیم خروج آمریکا از برجام و تحریم‌های یکجانبه آمریکا علیه ایران است»، گفت: این اقدام مغایر با اهداف ذکر شده در برجام است. او افزود: ما از ایران می‌خواهیم از انجام اقداماتی که ممکن است به ضرر برجام باشد، خودداری کند و در همین‌جا مخالفت چین را با قطعنامه اخیر شورای حکام علیه فعالیت‌های هسته‌ای ایران اعلام می‌کنیم و از همه می‌خواهیم از آمادگی ایران برای همکاری با آژانس استفاده کنند. این دیپلمات چینی افزود: اجرای برجام به نفع همه طرف‌هاست و باید مشکلات از طریق رایزنی و گفت‌وگو حل شود.
در مقابل، نماینده انگلیس در سازمان ملل متحد گفت: انگلیس همگام با فرانسه و آلمان در راستای حفظ امنیت ملی، از ایران می‌خواهد که به سوی ساخت بمب نرود. وی افزود: ما نسبت به خروج آمریکا و اعمال تحریم‌ها علیه ایران ابراز تاسف و نگرانی می‌کنیم. نماینده انگلیس در ادامه بیان کرد: از ایران دعوت می‌کنیم تا به سوی فناوری‌های مغایر با قطعنامه 2231 نرود و به باقی کشورها بپیوندد. ارسال موشک‌های ایرانی به سایر کشورها باید متوقف شود. حمله به آرامکو غیرقابل قبول است. وی اعلام کرد: ما همچنین نسبت به برداشته شدن تحریم‌های تسلیحاتی ایران ابراز نگرانی می‌کنیم.
رزماری دیکارلو، معاون دبیرکل سازمان ملل هم در نشست شورای امنیت سازمان ملل خواستار رفع تحریم‌های آمریکا که مقابله با ویروس کووید ۱۹ را سخت‌تر کرده است، شد. وی همچنین نسبت به خروج آمریکا از توافق هسته‌ای ابراز نگرانی کرد و از ایران خواست که «پایبندی کامل به برجام را از سر بگیرد». این مقام ارشد سازمان ملل گفت: ما از همه طرف‌های برجام می‌خواهیم اختلافات خود درخصوص برجام را در چارچوب ساز و کار حل و فصل اختلافات در برجام رفع کنند. دیکارلو همچنین با اشاره به این که بر موشک‌های ضدتانک ایران نظارت دارد، مدعی شد که موشک‌های پرتاب شده به سوی تاسیسات آرامکو منشا ایرانی داشته‌اند. معاون دبیرکل سازمان ملل در بخشی از سخنان خود گفت: با این که چالش‌هایی متوجه برجام است، این توافق همچنان بهترین وسیله برای اطمینان از صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران محسوب می‌شود. ایران باید به قطعنامه ۲۲۳۱ پایبند بماند.
نماینده آلمان در سازمان ملل متحد نیز با اشاره به این که آلمان از روز چهارشنبه ریاست شورای امنیت را برعهده خواهد داشت و ریاست اتحادیه اروپا را به دست می‌گیرد، با طرح این ادعا که «متاسفانه ایران منشور سازمان ملل را نقض می‌کند»، ادامه داد: شاهد حضور ایران در منطقه هستیم. ایران حاکمیت اسرائیل را قبول ندارد و موشک‌های «مرگ بر اسرائیل» می‌سازد. وی ادامه داد: ساخت موشک‌های ایرانی با قطعنامه‌ی ۲۲۳۱ مغایر بوده است. موضع آمریکا در خصوص قطعنامه ۲۲۳۱ با فرانسه و انگلیس همسو است. چین نیز یک سوی ماجرا است و مکانیسم ماشه را به رسمیت می‌شناسد. ایران باید به برجام که برخی آن را شاهکار دیپلماسی می‌نامند، ادامه دهد. خروج آمریکا از برجام جای تاسف دارد. نماینده آلمان افزود: ما نسبت به دور شدن ایران از برجام نگرانیم. ما با ایجاد مکانیسم اینستکس از تعهدات خود فراتر رفتیم. آمریکا معافیت‌های پروژه‌های هسته‌ای را لغو کرده اما ما همچنان به برجام پایبندیم. فعالیت‌های موشکی ایران با قطعنامه ۲۲۳۱ مغایر است. وی همچنین اضافه کرد: در خصوص تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران، ما نیز مانند آمریکا نگران منقضی شدن این تحریم‌ها هستیم. ما از کشورها می‌خواهیم که به برجام بازگردند و از آن پیروی کنند.
واسلی نبنزیا، نماینده روسیه هم با تقدیر از حضور ظریف و انتقاد از ترک نشست از سوی پمپئو پس از بیان سخنانش گفت: من در صحبت‌های ایشان حتی یک بار نیز کلمه دیالوگ و همکاری را نشنیدم. این دیپلمات روسی با بیان این که اقدامات آمریکا دیپلماسی چندجانبه را به خطر انداخته است، گفت: تحریم‌های آمریکا علیه کشورها خلاف عقل سلیم و منافع کشورهاست. ما شاهد ادامه فشار حداکثری آمریکا هستیم و بهتر است که این سیاست را سیاست خفه کردن یا خفقان حداکثری توصیف کنیم. معلوم نیست که هدف این سیاست تغییر رژیم است یا ایجاد شرایطی که ایران نتواند نفس بکشد. نماینده روسیه در شورای امنیت ملی سازمان ملل افزود: مسئولیت بحران کنونی متوجه آمریکاست. این کشور دو سال پیش شروع کرد که توافق برجام را قدم به قدم تضعیف کند و سپس از آن خارج شد. وی ادامه داد: برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ سازمان ملل یک بسته تفکیک‌ناپذیر هستند و کشورهای عضو برجام باید در چارچوب این قوانین عمل کنند. نبنزیا گفت: آمریکا از تعهدات خود در برجام خودداری کرد و درها را در پشت خود بسته است. این کشور تحریم‌های یک‌جانبه‌ای وضع کرد که خلاف برجام و قطعنامه 2231 است. آمریکا یکی از ناقضان اصلی برجام بوده و دیگر کشورها را علیه عمل به برجام تهدید کرده است. نماینده روسیه در شورای امنیت سازمان ملل گفت: ما موضع خود را اعلام کرده‌ایم. روسیه نمی‌تواند بپذیرد که آمریکا کمپین فشار حداکثری خود را به شورای امنیت بکشاند و به آن مشروعیت ببخشید. خواسته آمریکا حصر کامل ایران با استفاده از تمام ابزارهای ممکن است. با این سیاست صلح و ثبات بین‌المللی از بین خواهد رفت و این تنها ساده‌انگاری است. این مقام ارشد روسیه اظهار کرد: هیچ زمینه و دلایل قانونی یا حقوقی وجود ندارد که با آن تحریم‌های تسلیحاتی ایران را تمدید کنیم. چنین تحریمی در گذشته مطرح نشده و نمی‌توان آن را در شورای امنیت پیش برد. وی در واکنش به اظهارات دبیرکل سازمان ملل گفت: ما تاسف خود را از گزارش دبیرکل سازمان ملل ابراز می‌کنیم؛ چرا که بی‌طرفانه نبود. وظیفه دبیرکل تحقیق در این زمینه نبوده و در آماده‌سازی این گزارش مطالب از پیش تعیین شده‌ای را به وی القا کرده‌اند. ارزیایی نهایی در خصوص فعالیت ایران در زمینه قطعنامه 2231 مغرضانه بوده است.
اما محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه ایران سخنان خود در نشست آنلاین شورای امنیت سازمان ملل متحد را با دو نقل قول از محمد مصدق، نخست‌وزیر و چهره شاخص ملی شدن صنعت نفت آغاز کرد و به پایان برد. وی گفت: مایلم سخنرانی خود را با همان عباراتی آغاز کنم که نخست وزیر مصدق ۵۹ سال پیش در این شورا به کار برد: «شورای امنیت تاسیس شد تا ملل بزرگ و کوچک بهطور یکسان بتوانند دور یک میز بنشینند و برای حفظ صلح مطابق با اهداف و اصول ملل متحد همکاری کنند. شورا نمی‌تواند وظیفه خطیر خود را انجام دهد ... مگر اینکه قدرت‌های بزرگ به اصولی که شورا برای محقق کردن آنها ایجاد شده احترام بگذارند». دو سال بعد، وی در کودتای سیا برکنار شد.
وی گفت: چنانچه باردیگر شورا تعلل ورزد، به منزله یک نسل عقبگرد در چندجانبه‌گرایی و حاکمیت قانون خواهد بود. همه ما طی سال‌های گذشته شاهد بودهایم که چگونه یکجانبه‌گرایی بدخواهانه ایالات متحده بهصورت هدفمند به نهادها و همکاری‌های بین‌المللی هجمه کرده است. تلاش موازی برای جایگزین کردن حقوق داخلی ایالات متحده با حقوق بین‌الملل، مستقیماً صلح و امنیت جهانی را خدشهدار کرده است. متاسفانه، خودکامگی است که این بی‌پروایی را ایجاد و ترغیب کرده است. در واقع، خودکامگی دلیل ریشهای نشست امروز است. ظریف یادآور شد: از ۸ مه ۲۰۱۸ به بعد، ایران و سایر اعضای جامعه بین‌المللی، شاهد بودهاند که دولت ایالات متحده –که از جمله بانیان قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت بود- بهطور مداوم قطعنامه را نقض کرده و در عین حال سایر کشورها را برای پیوستن به خودش در نقض متنی که خود ارائه داده بود، تشویق می‌کند. از این خطرناک‌تر و برای اولین بار در تاریخ سازمان ملل متحد، یک عضو دائم شورای امنیت به مجازات دولت‌های قانونمدار و اشخاص خصوصی به اتهام عدم نقض قطعنامه شورا می‌پردازد، قطعنامه‌ای که بر «ارتقاء و تسهیل توسعه تعاملات اقتصادی و تجاریِ عادی و همکاری با ایران» تاکید می‌کند. با این حال، حتی یک جلسه شورا برای نکوهش دولت آمریکا یا حداقل برای بررسی نقضهای مکرر آن تشکیل نشده است. درعوض، برخی از اعضای اروپایی شورا در فکر تخریب بیشتر قطعنامه و شورا هستند، در حالی که نسبت به تعهدات خود در مورد برجام به پایبند نیستند. وی اضافه کرد: برای سرپوش گذاشتن بر این مسئله، ایالات متحده - با برخی از عمال خود- به دبیرخانه فشار آورد تا یک خوانش گمراه‌کننده از قطعنامه ۲۲۳۱ را اتخاذ کند، که این نقطه خلاف تصدیق آشکار شورای امنیت است «که تفاهم برجام نشاندهنده یک تغییر بنیادین در بررسی این موضوع توسط شورای امنیت است». رویکردی که از جانب سه دولت طرف برجام رد شدهاست. وزیر امور خارجه تصریح کرد: جامعه بین‌المللی بهطور کلی - و شورای امنیت ملل متحد بهطور خاص- با تصمیم مهمی روبرو هستند: آیا ما حاکمیت قانون را حفظ می‌کنیم، یا با تسلیم در برابر هوس‌های یک متخلف، به قانون جنگل باز می‌گردیم؟
ظریف با اشاره به روند خروج آمریکا از برجام و صبر داوطلبانه یک ساله ایران در مسیر جبران خسارات ایران در برجام از سوی طرف‌های اروپایی و آغاز سازوکار حل اختلاف ذیل بند 36 برجام و تعهد کامل به برجام، گفت: متاسفانه، نه تنها پاسخ سه دولت اروپایی به «خویشتنداری راهبردی» ما، تناسبی با ادعای بلندپروازانه «استقلال راهبردی» اروپا نداشت، بلکه پاسخ آنها پایبندی بیش از حد به «فشار حداکثری» آمریکا بود که همه ایرانیان را هدف قرار داده است.
وی در ادامه اظهار کرد: خروج غیرقانونی و یکجانبه ایالات متحده از برجام و اعمال مجدد تحریم‌هایش، مسئولیت آن دولت را ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت ملل متحد، منشور ملل متحد و حقوق بین‌الملل قابل اعمال در بردارد. ایالات متحده همچنین تصمیم دیوان بین‌المللی دادگستری را نادیده گرفته است. جامعه بین‌المللی و به‌ویژه این شورا، میبایست مدتها پیش دولت آمریکا را در قبال عواقب اقدامات نادرستش - از جمله تلاش‌های بدخواهانه‌اش برای به راه انداختن تروریسم اقتصادی بر کل ملت ایران، محروم کردن عامدانه آنها از غذا و دارو و وارد آوردن آسیب جبران‌ناپذیر به اقتصاد و استانداردهای زندگی آنها، پاسخگو میکرد. ایالات متحده باید تمام خسارات وارده بر مردم ایران را که هیچ دلیلی جز برآورده کردن وعدههای انتخاباتی داخلی‌اش و تبختر شخصی نداشته، به طور کامل جبران کند. وزیر امور خارجه تصریح کرد: در عین حال که جمهوری اسلامی ایران - با کلام و کردار- تمایل و ترجیح خود به تعامل سازنده با جهان را نشان داده است، ولی برای تامین امنیت، ثبات یا سعادت خود به دیگران وابسته نیست. ما آموختهایم که فقط خوداتکاء باشیم. به همین دلیل است که بیش از ۴۰ سال از فشارهای آمریکا - چه از طریق طرح اتهامات یا جنگ و چه تحریم یا ترور- از جمله ترور بزدلانه قهرمان ضد تروریسم منطقه ما، سردار قاسم سلیمانی - نتوانسته است «ایرانیان را به زانو درآورد» یا بر دستگاه محاسباتی ملت ما تاثیر بگذارد. ظریف سخنرانی خود را نیز با نقل قول دیگری از دکتر مصدق پایان برد: در پایان، بگذارید دوباره از سخنان نخست وزیر مصدق در شورای امنیت در سال ۱۹۵۱ استفاده کنم که گفت «این شورا نخواهد توانست، در توجه به استدلال‌های مستحکم ما به قانون، قصور ورزد. باا ین حال، این شورا یک نهاد حقوقی نیست، بلکه در درجه اول یک نهاد سیاسی است که بالاترین مسئولیت‌های سیاسی را بر عهده دارد. بنابراین بی تردید درک خواهد کرد که ما به فشار چه از جانب دولت‌های خارجی و چه از جانب نهادهای بین‌المللی تن در نمی دهیم».
در ادامه این نشست، نماینده فرانسه در سازمان ملل متحد نیز طی سخنانی گفت: از زمان خروج آمریکا، مسیر سایر کشورها تغییر یافت. ایران نیز از برجام دور شد و این امر تبعات مهمی در پی داشت. ما می‌توانیم تحریم‌ها را بازگردانیم. انگلیس، فرانسه و آلمان کاملا به توافق پایبند بودهاند و می‌خواهیم ایران را به پایبندی کامل بازگردانیم. وی تصریح کرد: ما از گزارش امروز دبیرکل حمایت می‌کنیم. فعالیت ایران در زمینه سلاح‌های متعارف ما را نگران می‌کند و این فعالیت‌ها باید متوقف شود. ما نگرانی آمریکا را درک می‌کنیم و تمایل خود را برای پاسخگویی به این نگرانی ابراز کرده‌ایم. این مقام ارشد فرانسوی با انتقاد از تحریم‌های اعمالی آمریکا علیه ایران، گفت: ما از حرکت‌های یکجانبه برای وضع تحریم‌ها حمایت نخواهیم کرد. فرانسه، آلمان و انگلیس قویا معتقدند که هرگونه اقدام برای فعال‌سازی مکانیسم ماشه مخرب است و از آن حمایت نخواهیم کرد؛ چرا که با هدفمان برای حفظ برجام مغایر است.
کشورهای دیگر حاضر در این نشست نیز اغلب مواضع مشابهی با کشورهای اروپایی مطرح کردند.
نظر شما
آخرین اخبار
