در روزها و هفتههای اخیر در روابط ایران و افغانستان به دلیل برخی حوادث مشاجراتی رقم خورده است. درباره وضعیت رابطه تهران و کابل باید گفت ایران در افغانستان دارای دوستان و همچنین رقبایی است.
در روزها و هفتههای اخیر
در روابط ایران و افغانستان به دلیل برخی حوادث مشاجراتی رقم خورده است.
درباره وضعیت رابطه تهران و کابل باید گفت ایران در افغانستان دارای دوستان
و همچنین رقبایی است. رقبای داخلی ایران در این کشور غالبا از سوی رقبای
خارجی ایران نظیر برخی کشورهای عربی و ایالات متحده تغذیه اطلاعاتی میشوند
که ترکیب این دو نوع از رقبا منجر به دامن زدن به اختلافات میان ایران و
افغانستان شده است. علت چنین وضعیتی این است که به دلیل نزدیکی بافت فرهنگی
دو کشور روابط افغانستان و ایران کاملا درهم تنیده است. با گذشت زمان نیز
این پیوستگی فرهنگی بیشتر خود را نشان میدهد. بنابراین چنین موضوعی برای
رقبای ایران دردآور است و به دنبال این هستند تا با هربهانهای به تضعیف
رابطه دو طرف کمک کنند. با این حال در بعضی موارد حتی دوستان ما در
افغانستان نیز به اختلافات دامن میزنند چرا که برخی از آنها نگاه کوتاه
بینانه دارند و البته براساس حافظه کوتاه مدت اقدام میکنند و حافظه بلند
مدت آنها دچار مشکل است. ایران از سال 1357 تا کنون بیش از دو میلیون نفر
از شهروندان افغان را پذیرا بوده فارغ از اینکه از کدام قوم یا مذهب هستند و
در تمامی این سالها بسیاری از خدماتی که دولت به شهروندان ایرانی داده
است شامل این مهاجران نیز شده است.
با این حال آوارگان افغان در نظر
نمیگیرند که پناهآوردن به یک کشور امری موقت است و آوارگان باید بعد از
اینکه شرایط حاد در کشورشان تمام شد به افغانستان برگردند. آنها میخواهند
به طور دائم بمانند حال آنکه این حق دولت ایران است که تشخیص دهد چنین
مجوزی را صادر کند یا خیر! بنابراین وقتی ایران با توجه به شرایط خود
ترتیبات بازگشت این مهاجران به کشورشان را مهیا میکند آنها در کشور خود
شروع به تبلیغات منفی علیه ایران میکنند. در واقع داستان همان مثالی است
که اگر 999 خدمت در طول این سالها به این مهاجران شده اما خدمت هزارم
انجام نشود همه رفتارهای گذشته را نیز فراموش میکنند که در واقع این نوعی
توقع و انتظار گزاف از ایران است. مهمترین مسئولیت ملی و بینالمللی کشورها
ارتقا حقوق بشر است. حفظ حقوق بشر شاخصهای مختلفی نظیر حق حیات، معاش و
آزادی دارد که امروزه از مجموع این شاخصها به عنوان امنیت انسانی نام برده
میشود. بنابراین دولتها موظف هستند امنیت فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و
امنیتی شهروندان خود را فراهم کنند. این درحالی است که دولت افغانستان
نتوانسته به حل مسائل و مشکلات داخلی خود بپردازد و امنیت اقتصادی، سیاسی و
فیزیکی را برگرداند تا شهروندان افغان به طرف سرزمینهای دیگر روانه نشوند
و با این حال دولت افغانستان فرار به جلو میکند. درحالی که آنها مسئولیت
خود را به درستی انجام ندادهاند دیگران را متهم میکند چرا جان شهروندان
من به خطر افتاده است! موضوع مهم این است که ایران و افغانستان هر دو باید
متعهدانه تلاش کنند روابط و ورود و خروجهای شهروندان قانونمند شود. اگر یک
شهروند افغان به دنبال حضور در بازار کار ایران است به طور قانونی از طریق
کنسولگری ایران درخواست دهد و هر زمان که لازم شد ویزای خود را تمدید کند.