« این هنوز آغاز قصه است یا به تعبیری؛ این هنوز از نتایج سحر است!»، این تعبیری است از یک کارشناس روابط بین الملل در واکنش به این موضوع که هدف ترامپ از تحت فشار قراردادن«سازمان بهداشت جهانی» چیست؟
آفتاب یزد ـ رضا
بردستانی: « این هنوز آغاز قصه است یا به تعبیری؛ این هنوز از نتایج سحر
است!»، این تعبیری است از یک کارشناس روابط بین الملل در واکنش به این
موضوع که هدف ترامپ از تحت فشار قراردادن«سازمان بهداشت جهانی» چیست؟
محسن جلیلوند در تشریح برخی رفتارهای ترامپ خاطرنشان می سازد؛«کروناویروس به همگان ثابت کرد بازنگری در بسیاری از سازمان ها و
مجامع بین المللی ـ فارغ از چرایی واکنش های ترامپ نسبت به «سازمان بهداشت
جهانی» ـ باید صورت پذیرد زیرا دستورالعمل های برخی سازمانها هیچ پاسخی
برای معماهای هزاره ی سوم و چالش های این روزهای جهان غرق شده در ویروسی
ناشناخته ندارد.»
>خبرواشنگتن پست
برخی رسانه ها از جمله روزنامه
واشنگتن پست آمریکا به نقل از چند مقام آمریکایی و خارجی فاش کرد، دونالد
ترامپ و دستیارانش در پشت صحنه در تلاش برای به حاشیه راندن هرچه بیشتر
سازمان بهداشت جهانی در چندین جبهه جدید در ضمن تلاشهای شان برای مقصر
جلوه دادن بیشتر این سازمان در تشدید بحران شیوع جهانی کروناویروس هستند.
بر پایه همین خبر وقتی از جلیلوند می پرسیم:«آیا تشدید فشارها به نابودی این سازمان و فروپاشی اعتماد جهانی منجر نخواهد شد؟»
می گوید:« اولاً شروع فشارها در این برهه بر «سازمان بهداشت جهانی»،
مشتی
نمونه ی خروار است و دارای این پیام که چه ترامپ را تاثیرگذار بدانیم چه
کانون های قدرت که اینک در شرف نابودی سرمایه های خود قرار دارند!
رویکردها، نگرش ها و تفکرات برخی سازمان ها از جمله«سازمان بهداشت جهانی»
باید عوض شود زیرا از زمان تشکیل برخی سازمان ها بیشتر از نیم قرن می گذرد و
این یعنی نیاز امروز مطابق با روح و تفکر حاکم بر برخی سازمان ها نیست.»
این
تحلیلگر مسائل بین المللی اضافه می کند:« در ثانی فشارهای ترامپ بدان حد
نخواهد بود که این سازمان از هم متلاشی شود اما حتماً طعم تلخ تنبیه را به
او خواهند چشانید تا وقتی بیشترین بودجه را ـ حدوداً 450 میلیون دلار ـ از
ایالات متحده ی آمریکا دریافت می کند در زمین چین ـ که تنها 40 میلیون دلار
می پردازد ـ و دیگر رقبای آمریکا بازی نکند ضمن آن که اگرچه «سازمان
بهداشت جهانی» در بحران کرونا نهایت تلاش خود را به انجام رسانید اما عملاً
کاری از پیش نبرد زیرا بضاعت او همین بود ضمن آن که از یک جایی به بعد
توسط ترامپ به حاشیه رانده شد و ته مانده ی توانش را نیز معطوف به حاشیه ها
کرد.»
>شروع تلاش ها برای دور زدن
به گزارش روزنامه واشنگتن
پست، چند روز پیش دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا از توقف پرداخت کمکهای
مالی کشورش به سازمان بهداشت جهانی برای مدت ۶۰ روز بعد از متهم کردن این
سازمان به سوءمدیریت در نحوه پاسخ به بحران شیوع کرونا خبر داد اما
مقامهای ارشد دولت وی در تلاش برای اقدام علیه این سازمان فراتر از قطع
موقت کمک مالی به آن هستند که این باعث افزایش نگرانی نسبت به وارد آمدن
آسیبهای دائمی به این سازمان همزمان با تداوم شیوع ویروس شده است.
مقامهای
وزارت امور خارجه آمریکا در حال حذف ارجاعات به سازمان بهداشت جهانی در
اسناد مربوط به کروناویروس بوده و مایک پامپئو، وزیر امور خارجه این کشور
به کارمندانش توصیه کرده در خصوص ابتکار عملهای بهداشت و سلامتی که آمریکا
سابقا به واسطه سازمان بهداشت جهانی از آنها حمایت میکرد "شخصا به سراغ
سوژههای اصلی بروند".بر اساس مصاحبهها با مقامهای آمریکایی و محتوای یک
سند داخلی که به دست واشنگتن پست رسیده، آمریکا به دنبال این است که
اعتبارات در نظر گرفته شده برای سازمان بهداشت جهانی را به سمت سازمانهای
غیردولتی دست اندرکار در مسائل سلامت عمومی تغییر مسیر دهد.در محتوای
یادداشتی که در روزهای اخیر برای کارکنان وزارت امور خارجه آمریکا فرستاده
شده، آمده است: وزیر امور خارجه تقاضا کرده که این وزارتخانه و همچنین
آژانس توسعه بینالملل آمریکا اقدام به شناسایی و استفاده از مجریان
جایگزین به جای سازمان بهداشت جهانی برای اجرای برنامههای کمکهای خارجی
کنند.
>آغازی برای تغییر در همه ی ساختارها
جلیلوند با توجه به کمبودها و تغییرات وسیع در عرصه ی جهانی، ضمن مثالی توضیح می دهد که منهای تنش به وجود آمده
بین ترامپ و «سازمان بهداشت جهانی» باید به این مسئله توجه داشت که:« وقتی
مقابله با بحران کرونا ویروس در فصل هفتم منشور سازمان ملل متحد دیده نشده
یعنی روزی که فصل هفتم نگاشته
می شده چنین بحرانی حتی به فکر هیچ کس هم نرسیده!»
وی ادامه می دهد:« اگر بین فرانسه و هند جنگ شود یا بین انگلستان و برزیل یا بین انگلستان و هند؛ چه منشور و فصل و تبصره ای می خواهد
رسیدگی کند؟ اصلا نیرویی هست که این جنگ را به صلح هدایت کند؟
یکی در شورای امنیت سازمان ملل نشسته و یکی صاحب قدرت اتمی!
پس
می بینیم این تلاش و این سختگیری نسبت به «سازمان بهداشت جهانی» آغاز راهی
طولانی است زیرا آمریکایی ها تلاش می کنند تا ساختار بیشتر سازمان ها و
مجامع بین المللی را به گونه ای تغییر دهند که حداقل سازمانی که با بودجه
امریکا تغذیه می شود و در خاک آمریکا حضور دارد همداستان با رقبای آمریکا
نشود
ـ مشخصاً چین ـ اما این که فکر کنیم ترامپ می خواهد کلیت «سازمان بهداشت جهانی» را به نابودی کشاند نمی تواند درست باشد.»
>ایجاد اختلال در روند «سازمان بهداشت جهانی»
در
ادامه ی گزارش واشنگتن پست می خوانیم؛ به گفته چند مقام اروپایی، دولت
ترامپ در شورای امنیت سازمان ملل قطعنامه پاسخ به بحران شیوع بیماری که
فرانسویها برای چند هفته به دنبال پیشبرد آن بودند به تعویق انداخته چون
با ادبیات پیش نویس آن که از سازمان بهداشت جهانی ابراز حمایت کرد، مخالف
بوده است. همچنین به دلیل مخالفتهای آمریکا با سازمان بهداشت جهانی، وزرای
بهداشت کشورهای گروه ۲۰ نتوانستند در یک ملاقات مجازی اخیر خود در اوایل
ماه جاری میلادی یک بیانیه مشترک در مورد شیوع کرونا صادر کنند. به نوشته
واشنگتن پست سارا مکین آچیانی، یک مقام کاخ سفید اخیرا در یک گفتوگوی
تلفنی خطاب به گروهی از قائم مقامها اظهار کرد، کاخ سفید از همپیمانان
آمریکا درخواست کرده تا اعتبار سازمان بهداشت جهانی را زیر سوال برده و بر
این ادعا تاکید کنند که کارمندان این سازمان به طور معمول دست به "سفرهای
لوکس" پرخرج میزنند. با این حال این مقام کاخ سفید
سند و مدرکی برای صحبتهایش ارائه نکرده است.یک مقام ارشد دیگر
اروپا
که همچون بقیه مقامها نامش را فاش نکرد، نیز اظهار داشت: پیدا کردن یک
نقطه نظر مشترک با آمریکا درباره فعالیت و نقش سازمان بهداشت جهانی غیرممکن
بوده است. مقامهای سازمان بهداشت جهانی در ابتدا امیدوار بودند بتوانند
با دادن یک امتیاز نمادین به ترامپ جلوی قطع کمکهای آمریکا به خود و
رویارو شدن علنی دو طرف را بگیرند و اندرو بریمبرگ، سفیر آمریکا در سازمان
بهداشت جهانی تلاش کرد تا مذاکراتی را با این سازمان در این زمینه داشته
باشد اما این مذاکرات در کاستن از تنشها میان آنها شکست خورد.
>شیوع کرونا بیشتر امنیتی بود تا پزشکی ـ بهداشتی!
محسن
جلیلوند می گوید:« از منظری دیگر نیز می توان به ماجرایی که در نهایت به
کشمکش بین ترامپ و «سازمان بهداشت جهانی» منتهی شد نگریست و آن این که
کروناویروس امنیت جهان را به خطر انداخت و این یعنی سازمانی به نام «سازمان
بهداشت جهانی» به تنهایی نمی تواند پاسخگوی نیازهای این چنینی باشد.»
این کارشناس مسائل بین المللی خاطرنشان و تاکید می کند:
«پشت پرده ی چالش بین ترامپ و «سازمان بهداشت جهانی» می توان
ایجاد
تغییر در ساختار سازمان ملل، شورای امنیت و بسیاری دیگر از سازمان ها باشد
به دو دلیل یکی این که کارکردها دیگر جواب نیازهای روز نیست و دیگر این
که آمریکا می خواهد همه ی مسائل در اختیار و کنترل خودش باشد.»جلیلوند این
را نیز اضافه می کند که مخالفت ترامپ به گونه ای است که بقیه ی کشورهای
جهان از جمله چین و روسیه و کشورهای اروپایی به خود اجازه نمی دهند کاری
کنند که خشم بیشتری از آمریکا نمایان شود چون حداقل مسئله آن است که برای
شان هزینه های هنگفتی خواهد داشت.
>داستان از کجا شروع شد؟!
ترامپ
چندی پیش در حملاتش به سازمان بهداشت جهانی تاکید کرد، چنانچه این سازمان
کارش را درست انجام داده بود شیوع کروناویروس "با به جا گذاشتن مرگهای
بسیار کم" مهار میشد. او در ماه جاری میلادی در کنفرانس مجازی تصویری با
رهبران گروه هفت بر شکایتهایش از سازمان بهداشت جهانی تاکید کرد. رهبران
کشورهای دیگر هشدار دادند "در وسط یک مسابقه
اسب سواری تعویض اسبتان کار عاقلانهای نیست" و اینکه تحقیقات درباره
اشتباهات
این سازمان در ارتباط با کرونا را میتوان بعد از فروکش کردن بحران انجام
داد. در نهایت اما چند تن از رهبران گروه هفت در حمایت از سازمان بهداشت
جهانی بیانیه صادر کردند.کارشناسانی که یادداشت وزارت امور خارجه آمریکا را
رصد کردند گفتند، اقدامات بیشتری که ترامپ علیه سازمان بهداشت جهانی در
نظر دارد میتواند آسیب خیلی بیشتری به این سازمان نسبت به قطع موقت کمکها
به آن وارد کند. ریچارد گووان، یک کارشناس ارشد در گروه بحران بینالملل
اظهار کرد: قطع ۶۰ روزه کمکهای آمریکا به سازمان بهداشت جهانی میتواند
موجب یک دردسر برای این سازمان شود اما لزوما برایش بحران موجودیتی به وجود
نمیآورد. چنانچه وزارت امور خارجه آمریکا شروع به اعطای اعتبارات به دیگر
مجریان برنامههای حوزه سلامت کند این ریسک وجود دارد که آمریکا شروع به
پخش منابعش به شکلی ناکافی و انشقاق یافته کند. وی افزود: اگر این بحران یک
درس برای ما داشته باشد، آن این است که ما نیازمند همکاری بینالمللی
بهتر برای مدیریت چالشهای مربوط به سلامت در جهان هستیم. سخنگوی وزارت
بهداشت و خدمات انسانی آمریکا اظهار کرد، دولت ترامپ به دنبال تغییر دادن
تمرکز سازمان بهداشت جهانی در زمینه ماموریتهای اساسیاش شامل آمادگی،
پاسخگویی و هماهنگی میان نقش آفرینان است. کایلی مک انانی، دبیر مطبوعاتی
کاخ سفید نیز اظهار کرد، سازمان بهداشت جهانی "آشکارا به نفع چین غرض ورزی
کرده با این وجود که چین تنها کسر کوچکی از آنچه آمریکا هر سال برای این
سازمان انجام میدهد را برای این سازمان انجام میدهد.