در حالی که هنوز عبارت «ناموجود» در کنار الکل، ژل ضدعفونیکننده، دست و ماسک پشت شیشه برخی داروخانهها دیده میشود، عدهای با تبدیل الکل صنعتی به الکل طبی با افزودن چند قطره مایع سفیدکننده نیاز بازار به الکل طبی را از مبادی غیر رسمی برطرف کردهاند.
گروه جامعه: در حالی که
هنوز عبارت «ناموجود» در کنار الکل، ژل ضدعفونیکننده، دست و ماسک پشت شیشه
برخی داروخانهها دیده میشود، عدهای با تبدیل الکل صنعتی به الکل طبی با
افزودن چند قطره مایع سفیدکننده نیاز بازار به الکل طبی را از مبادی غیر
رسمی برطرف کردهاند. هرچند در این روزهای کرونازده بسیاری از شهروندان از
خرید ژلهای دست تقلبی از مبادی رسمی نیز گزارش کردهاند. با این حال اما
در این میان عدهای با خرید این الکلهای غیربهداشتی و باور این شایعه که
خوردن آن میتواند آنها را از بیماری کرونا در امان بدارد، مسموم و راهی
بیمارستان شده و عدهای نیز جان باختهاند. حالا کرونا به تنهایی جان
ایرانیان را نمیگیرد. الکل که خود قرار بوده نجاتدهنده آنها باشد، بلای
جان آنها شده است.
«الکل»؛ یکی از بهترین سلاحهای دفاعی در برابر
کروناویروس جدید که سازمان جهانی بهداشت آن را کووید 19 نامگذاری کرده، از
ابتدای شیوع این ویروس در سراسر جهان با کمبود روبهرو شده است. در ایران
اما با ابتلای دو بیمار در شهر قم و اعلام خبر رسمی مرگ آنها پس از گذشت
چند ساعت، این ماده با کمبود روبهرو شد و تا کنون نیز علیرغم اعطای
مجوزهای تازه به کارخانههای مواد بهداشتی برای تولید الکل، کشف و جمعآوری
الکلهای احتکار شده و جیرهبندی الکلهای توزیع شده در داروخانهها
همچنان این ماده با کمبود روبهرو است. افزایش تقاضا برای خرید آن اما سبب
شده عدهای رو به تولید الکل بیاورند. الکلی که از الکل صنعتی که جایگزین
خوبی حتی به جای الکل طبی برای محافظت در برابر کرونا نیست، ساخته میشود.
این روزها به دنبال مرگ عدهای از هموطنانمان با مصرف الکل در برخی از
استانها، ویدئویی در فضای مجازی دست به دست میشود. ویدئویی که نحوه تبدیل
الکل صنعتی به طبی را نشان میدهد. سید ابراهیم قدوسی، رئیس اداره پیشگیری
و کاهش آسیب مصرف مواد و الکل وزارت بهداشت نیز این ویدئو را تایید کرده و
گفته است: «نگرانی آحاد مردم در تقاضای روزافزون محلولهای ضدعفونی
کننده منجر به سوءاستفاده عدهای سودجو و فرصتطلب شده است که با اضافه
کردن سفیدکننده (وایتکس) به الکلهای صنعتی رنگی، محلولی بیرنگ را به
عنوان الکل طبی (بیرنگ) به بازار عرضه میکنند که فاقد نشان اخطار رنگی
بوده و موجب افزایش درصد موارد مسمومیتها شده است لذا این موضوع باید مورد
توجه بخشهای نظارتی قرار گیرد و لازم است خطر مصرف خوراکی این نوع
ترکیبات خطرناک، از طریق رسانههای گروهی مکررا اطلاعرسانی شود.»
این
الکل تقلبی اما براساس گزارشی که جهانپور، مدیر روابط عمومی وزارت بهداشت
منتشر کرده، سبب مسمومیت و مرگ تعداد قابل توجهی از ایرانیان شده است. به
گفته او، ورود فرآوردههای الکلی تقلبی به بازار سبب شده که در استان
خوزستان مجموعا از زمان ورود کرونا به ایران، تا امروز حدود ۷۳ نفر ابتلای
قطعی به بیماری کووید ۱۹ داشتهایم، اما بنابر همین القائات افرادی به دام
افتادند و ظرف دو روز گذشته ۳۳۱ نفر مراجعه ناشی از مسمومیت فرآوردههای
الکلی و آشامیدن فرآوردههای الکلی داشتهایم که از این تعداد ۲۵۶ نفر
بستری شدهاند و متاسفانه ۲۰ نفر جانشان را بر اثر استفاده از الکل و
فرآوردههای الکلی تقلبی از دست دادهاند که واقعا یک فاجعه است.
اما
چه چیزی سبب شده که عدهای دست به خوردن این الکل تقلبی بزنند. رئیس اداره
پیشگیری و کاهش آسیب مصرف مواد و الکل وزارت بهداشت گفته است: «متاسفانه
بعضا شاهدیم که اطلاعات غلط و بیهودهای از سوی افراد ناآگاه منتشر میشود.
بعضا صحبت میشود که شستن و ضدعفونی دستها با الکل و شویندههای الکلی
مناسب است. این درحالی است که ما گزارشاتی را از برخی استانها داشتیم که
برخی افراد ناآگاه، بر اثر القای افراد ناآگاهتر تصور کردند که اگر الکل و
تماس با آن میتواند سطوح یا دستها را ضدعفونی کند، مصرف آن هم میتواند
از این بیماری پیشگیری کند.» قدوسی گفت: «گزارشات نگران کنندهای مبنی بر
مصرف خوراکی الکل با هدف جلوگیری از ابتلا به کرونا ویروس دریافت میشود،
امری که موجب به مخاطره افتادن سلامتی افراد مصرف کننده شده است. متاسفانه
در این روزها این برداشت غلط منجر به افزایش مراجعه شمار زیادی از بیماران
مسموم به الکل به مراکز بیمارستانی شده و موارد متعددی از عوارض مسمومیت
ناشی از مصرف الکل از جمله کوری، الزام به دیالیز و موارد منجر به مرگ
گزارش شده است.» او گفته که «علاوه بر حرمت شرعی مصرف الکل که مورد تاکید
است، از آنجا که راههای ورود ویروس کرونا به بدن انسان، مخاطات تنفسی
(بینی، نای و سلولهای تنفسی ریه)، دهان و چشمها هستند، بنابراین شرب
مشروبات الکلی و ورود آن به معده نقشی در از بین بردن ویروس کرونا در
دستگاه گوارش نخواهد داشت. با ورود ویروس به معده، اسید معده، بیشترین اثر
حفاظتی را علیه ویروس اعمال خواهد کرد.» او همچنین اعلام کرده که همیشه در
روند تهیه مشروبات الکلی به صورت غیر قابل کنترلی مقدار اندکی متانول نیز
حاصل میشود که امکان سنجش و حذف آن در تولیدات غیرصنعتی (خانگی) وجود
ندارد، بدین لحاظ نظام بهداشتی هر چند وقت یکبار با طغیان موارد مسمومیت با
متانول مواجه میشود. نکته مهمی که در این طغیانها باید به کار گرفته شود
اطلاعرسانی فوری و همگانی بروز مسمومیت در سطوح محلی، شهرستانی، استانی و
حتی منطقهای است تا بیماران مسموم شده هرچه سریعتر خود را به نظام
درمانی معرفی کنند چرا که هرچه مراجعه سریعتر و شروع اقدامات فوری درمانی
زودهنگامتر باشد با عوارض کوری، دیالیز و مرگ کمتری مواجه خواهیم شد. لذا
مراجعه در زمان طلایی در کاهش بروز عوارض نقش تعیینکنندهای دارد.
حالا
اما در شرایطی که کرونا جان افراد بسیاری را تا این لحظه در ایران گرفته
است، مصرف الکل تقلبی نیز به مجموع عواملی که جان انسانها را در ایران
میگیرد، افزوده شده است. عدم تامین الکل طبی در شرایط کنونی و به دنبال
شیوع بیماری کرونا در ایران از سوی مبادی رسمی عاملی شده است تا سودجویان
بتوانند از این شرایط برای کسب درآمد استفاده کنند و الکلهای تقلبی را از
مبادی غیررسمی به دست متقاضیان برسانند. حالا در شرایطی که وزارت صنعت و
وزارت بهداشت خبرنگاران را به یکدیگر پاسکاری میکنند و سرنوشت الکل و ماسک
تولید داخلی مشخص نیست، دستوراتی فوری برای واردات این اقلام صادر شده که
البته تا این لحظه خبری از توزیع این الکلهای در داروخانههای ایران نیست.