نسخه چاپی
ارسال به دوستان
وحدت اسلامی یکی از ضروری‌ترین و حیاتی‌ترین نیازهای سیاسی و اجتماعی جوامع اسلامی و مسلمانان است. وحدت اسلامی نه به عنوان یک تاکتیک و مرتبط با دوران اخیر، بلکه ریشه در منابع دینی از جمله قرآن و سنت و عقل دارد و لازمه پیشرفت و تعالی و توسعه مسلمانان به شمار می‌آید. قرآن کریم در آیات مختلف بر وحدت و پرهیز از تفرقه تاکید دارد.
ولی‌الله شجاع‌پوریان
وحدت اسلامی یکی از
ضروری‌ترین و حیاتی‌ترین نیازهای سیاسی و اجتماعی جوامع اسلامی و مسلمانان
است. وحدت اسلامی نه به عنوان یک تاکتیک و مرتبط با دوران اخیر، بلکه ریشه
در منابع دینی از جمله قرآن و سنت و عقل دارد و لازمه پیشرفت و تعالی و
توسعه مسلمانان به شمار می‌آید. قرآن کریم در آیات مختلف بر وحدت و پرهیز
از تفرقه تاکید دارد و می فرماید: «اِنَّ هذِهِ اُمَّتُکُمْ اُمَّهً
واحِدَهً وَ اَنَا رَبُّکُمْ فَاعْبُدُونِ» یا «وَاعْتَصِمُوا
بِحَبْلِ‌اللَّهِ جَمِیعًا وَلَا تَفَرَّقُوا» علاوه بر این در آیات مختلفی
نیز بر زیان‌بار بودن تفرقه تاکید دارد: «وَلا تَنَازَعُوا فَتَفْشَلُوا
وَتَذْهَبَ رِیحُکُمْ».
علاوه بر آموزه‌های صریح قرآنی سنت بزرگان دین اسلام نیز دلالت بر ضرورت وحدت به عنوان یک استراتژی کلان و نه یک تاکتیک و از باب تقیه اعتقاد دارد. سکوت حضرت علی(ع) در دوران خلافت، ارائه مشاوره به خلفای پیش از خود و ارائه مشاوره به آنان در صورت درخواست مشاوره و صلح امام حسن و پایبندی به مفاد آن و تاکیدات فراوان امام صادق(ع) بر حشر و نشر همه فرق مسلمین با یکدیگر جای هیچ تردیدی بر اولویت وحدت مسلمانان و دوری از اختلاف میان شیعه و سنی باقی نمی‌گذارد. امام صادق(ع) نه تنها خود قایل به ارتباط و تعامل دوستانه و صمیمانه با اهل سنت بود، بلکه تلاش می‌کرد این ضرورت را در جامعه و درمیان شاگردان و پیروانش نیز ترویج نهادینه کند تا آنجایی که صریحا می‌فرمایند: «در میان آنان نماز بـخوانید، در تـشییع جنازه‌هایشان شرکت کنید، مریض‌هایشان را عیادت کنید و حقوقشان را ادا کنید.» امام ششم و رئیس مذهب جعفری همنشینی با اهل سنت، حضور در مراسم عبادی برادران اهل سنت، پرهیز دادن پیروانش از توهین به مقدسات و مناظره در سایه جدال احسن را زمینه‌ساز تحقق برادری و احترام در میان اهل سنت و اهل تشیع می‌داند و بر آنها پیوسته تاکید دارد.
متاسفانه در قرون بعد از امامان معصوم (ع)، به دلیل درک ناصحیح از مبانی دینی و البته در قرون اخیر به دلیل برنامه‌ریزی دشمنان اسلام، وحدت دنیای اسلام با چالش‌های فراوانی روبه‌رو شده و شوربختانه در حال افزایش است. امروز اگر نگاهی به کشورهای اسلامی بیندازیم شاهد صف‌آرایی کشورهای اسلامی در مقابل یکدیگر به جای وحدت و انسجام در برابر دشمنان اسلام هستیم و همین امر باعث شده مسلمانان دچار انحطاط و عقب‌ماندگی و مصایب فراوانی شوند.
ایران به عنوان یک کشور بزرگ و اسلامی می‌تواند الگو و نمونه‌ای برای تقویت وحدت دنیای اسلام در عرصه داخل و خارج باشد. خوشبختانه امروزه مسلمانانی با فرقه‌های متفاوت در ایران مشغول به زندگی هستند، هرچند برخی تندروی‌ها و رفتارهای مغرضانه محدودیت‌هایی را برای فرقه‌های اسلامی ایجاد می‌کنند، اما قانون اساسی و رهنمودهای رهبری انقلاب مبنی بر تساهل و تسامح با فرقه‌های اسلامی و آزادی آنها اگر به صورت جدی اجرا شود، نتایج مطلوب آن نه تنها در داخل بلکه بر نگرش و دیدگاه سایر کشورهای اسلامی نیز موثر خواهد بود. ورای برخی رفتارهای خودسرانه از سوی عده معدودی، اکثریت مردم ایران بر تعامل و هم‌زیستی مسالمت‌آمیز با همه فرقه‌های اسلامی واقف هستند و ارائه این تصویر با یک دیپلماسی مناسب و سیاست‌گذاری صحیح بسیاری از موانع و نگرش‌های منفی نسبت به ایران را رفع خواهد کرد.
امید است هفته وحدت که با ولادت پیامبر(ص) به روایت اهل سنت آغاز و ولایت پیامبر(ص) به روایت اهل شیعه پایان می‌یابد، فرصتی مناسب برای گسترش و ترویج وحدت و اتحاد در میان مسلمانان به‌ویژه در تصمیم‌گیری‌ها و نگرش‌های مسئولان فعلی باشیم تا از مواهب و دستاوردهای آن، همه دنیای اسلام بهره ببرد.
علاوه بر آموزه‌های صریح قرآنی سنت بزرگان دین اسلام نیز دلالت بر ضرورت وحدت به عنوان یک استراتژی کلان و نه یک تاکتیک و از باب تقیه اعتقاد دارد. سکوت حضرت علی(ع) در دوران خلافت، ارائه مشاوره به خلفای پیش از خود و ارائه مشاوره به آنان در صورت درخواست مشاوره و صلح امام حسن و پایبندی به مفاد آن و تاکیدات فراوان امام صادق(ع) بر حشر و نشر همه فرق مسلمین با یکدیگر جای هیچ تردیدی بر اولویت وحدت مسلمانان و دوری از اختلاف میان شیعه و سنی باقی نمی‌گذارد. امام صادق(ع) نه تنها خود قایل به ارتباط و تعامل دوستانه و صمیمانه با اهل سنت بود، بلکه تلاش می‌کرد این ضرورت را در جامعه و درمیان شاگردان و پیروانش نیز ترویج نهادینه کند تا آنجایی که صریحا می‌فرمایند: «در میان آنان نماز بـخوانید، در تـشییع جنازه‌هایشان شرکت کنید، مریض‌هایشان را عیادت کنید و حقوقشان را ادا کنید.» امام ششم و رئیس مذهب جعفری همنشینی با اهل سنت، حضور در مراسم عبادی برادران اهل سنت، پرهیز دادن پیروانش از توهین به مقدسات و مناظره در سایه جدال احسن را زمینه‌ساز تحقق برادری و احترام در میان اهل سنت و اهل تشیع می‌داند و بر آنها پیوسته تاکید دارد.
متاسفانه در قرون بعد از امامان معصوم (ع)، به دلیل درک ناصحیح از مبانی دینی و البته در قرون اخیر به دلیل برنامه‌ریزی دشمنان اسلام، وحدت دنیای اسلام با چالش‌های فراوانی روبه‌رو شده و شوربختانه در حال افزایش است. امروز اگر نگاهی به کشورهای اسلامی بیندازیم شاهد صف‌آرایی کشورهای اسلامی در مقابل یکدیگر به جای وحدت و انسجام در برابر دشمنان اسلام هستیم و همین امر باعث شده مسلمانان دچار انحطاط و عقب‌ماندگی و مصایب فراوانی شوند.
ایران به عنوان یک کشور بزرگ و اسلامی می‌تواند الگو و نمونه‌ای برای تقویت وحدت دنیای اسلام در عرصه داخل و خارج باشد. خوشبختانه امروزه مسلمانانی با فرقه‌های متفاوت در ایران مشغول به زندگی هستند، هرچند برخی تندروی‌ها و رفتارهای مغرضانه محدودیت‌هایی را برای فرقه‌های اسلامی ایجاد می‌کنند، اما قانون اساسی و رهنمودهای رهبری انقلاب مبنی بر تساهل و تسامح با فرقه‌های اسلامی و آزادی آنها اگر به صورت جدی اجرا شود، نتایج مطلوب آن نه تنها در داخل بلکه بر نگرش و دیدگاه سایر کشورهای اسلامی نیز موثر خواهد بود. ورای برخی رفتارهای خودسرانه از سوی عده معدودی، اکثریت مردم ایران بر تعامل و هم‌زیستی مسالمت‌آمیز با همه فرقه‌های اسلامی واقف هستند و ارائه این تصویر با یک دیپلماسی مناسب و سیاست‌گذاری صحیح بسیاری از موانع و نگرش‌های منفی نسبت به ایران را رفع خواهد کرد.
امید است هفته وحدت که با ولادت پیامبر(ص) به روایت اهل سنت آغاز و ولایت پیامبر(ص) به روایت اهل شیعه پایان می‌یابد، فرصتی مناسب برای گسترش و ترویج وحدت و اتحاد در میان مسلمانان به‌ویژه در تصمیم‌گیری‌ها و نگرش‌های مسئولان فعلی باشیم تا از مواهب و دستاوردهای آن، همه دنیای اسلام بهره ببرد.
نظر شما
آخرین اخبار
