«از سال ۹۹ شمارهگذاری خودروی سواری پراید متوقف میشود» این گفته سردار سیدکمال هادیانفر، رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی است که اینروزها بر سر زبانها افتاده است.
ابتکار: پراید یا
ارابه مرگ خودرویی است که نام آن برای همه آشناست و همیشه صحبتهای زیادی
در مورد ایمنی این خودرو شنیدهایم. عدهای این خودرو را قاتل جادههای
ایران میدانند. همین حرف و حدیثها نگرانی در اینباره را تا جایی افزایش
داد که برخی از مسئولان را به فکر راه چاره انداخت.
«از سال ۹۹
شمارهگذاری خودروی سواری پراید متوقف میشود» این گفته سردار سیدکمال
هادیانفر، رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی است که اینروزها
بر سر زبانها افتاده است. وی با بیان اینکه متاسفانه پراید ایمنی کافی را
ندارد، اظهار کرده است در تحلیل تصادفات کشور طی ۱۱ سال گذشته متوجه شدیم
که ۳۴ درصد از جانباختگان و مجروحان حوادث رانندگی در خودروی پراید
بودهاند.
این تصمیمات در حالی اتخاذ میشود که قیمت نسبتا پایین این
خودرو باعث شده که به یکی از پرفروشترین تولیدات داخلی تبدیل شود و جزو
سبد خانوارهایی با درآمدهای پایینتر باشد. اما اکنون خبر از توقف تولید
این خودرو به میان آمده و به نظر میرسد که باید جایگزینی را برای آن در
نظر بگیرند. برخی از کارشناسان معتقدند که جایگزینهایی برای این مدل خودرو
در بازار وجود دارد و توقف تولید آن مشکلی را در بر نخواهد داشت. این
درحالی است که عدهای دیگر از صاحبنظران بر این باور هستند که هر خودروی
جایگزین شدهای قطعا تفاوت قیمت خواهد داشت و همین مسئله مشکل تامین خودرو
را برای خانوارهایی با درآمد پایین ایجاد میکند.
امیرحسن کاکایی،
کارشناس خودرو با اشاره به روند تولید پراید از گذشته تا کنون به «ابتکار»
گفت: پراید حدود 25 سال است که تولید میشود. اما باید بگویم که وقتی
میبینیم رقم بالایی از تصادفات به این خودرو تعلق دارد به معنای این نیست
که خودروی پراید بد است. عوامل بسیاری در تصادفات موثر بوده و ما یک خودرو
را نمیتوانیم تنها دلیل بدانیم. پراید را در سال 89 با چند پلتفرم
بهروزرسانی و وارد بازار کردند که همان پراید x100 بود، و از نظر ایمنی
قویتر به حساب میآمد. وقتی از ایمنی پایین پراید گفته میشود باید دقت
کنیم که راجعبه 25 سال تولید حرف میزنیم، البته باید بگویم که این خودرو
به تدریج بهتر شده است.
وی با اشاره به جایگزین کردن خودرو پراید گفت:
در بحث جایگزین کردن، سایپا خودرویی مانند تیبا را آماده کرد که به نوعی
بهینه شده پراید است. البته 206 تیپ دو با موتور ضعیفتر هم میتواند
جایگیزنی برای پراید باشد اما هر دو خودرو قیمتشان به طرز معناداری از
پراید بالاتر است و آن قشری که پراید در سبد خانواریشان قرار میگیرد توان
پرداخت این اختلاف قیمت را ندارند.
این کارشناس خودرو از یک نمونه
مشابه به پراید در دنیا گفت: ارزانترین خودرو مشابه بهروز دنیا خودرویی
به نام کوید از رنو فرانسه است که با مینیمُم آپشنها چیزی حدود 7 تا 8
هزار دلار میشود و اگر ما با دلار 10 هزار تومان حساب کنیم خودرو بالای 80
میلیون تومان است.
وی افزود: ما باید توجه داشته باشیم گفتن اینکه
تولید پراید متوقف شود به لحاظ فنی امکانپذیر است و جایگزینی را برای آن
در نظر میگیرند. اما به لحاظ اقتصادی لزوما شدنی نیست چراکه وقتی تولید را
متوقف کرده و خودروی دیگری را جایگزین میکنیم اکثریت مصرفکنندگان دیگر
توان خرید خودرو جایگزین را نخواهند داشت. نتیجه این میشود که یا از
موتورسیکلت استفاده کنند که فاقد ایمنی است و یا از خودروهای فرسوده و به
اصطلاح دستدوم استفاده میکنند.
کاکایی یادآور شد: نکته دیگری که باید
به آن توجه شود این است که حال جایگزینی برای پراید پیدا شود آیا در آن
شرایط مشکل تصادفات کاهش پیدا میکند؟ من با قاطعیت میگویم خیر. بالای 95
درصد تصادفات مربوط به خودرو نیست و به نحوه رانندگی و وضعیت جادهها
برمیگردد. آماری را دارم که میگوید 1 درصد تصادفات به شکل رودررو و یا
به اصطلاح «شاخبهشاخ» است و 19 درصد تلفات متعلق به همان 1 درصد است. ما
بهترین خودرو هم که به بازار عرضه کنیم وقتی با سرعت بالا به شکل رودررو
تصادف کنند طبیعی است که حادثهآفرین خواهد شد. اینکه خودرویی را بعد از 25
سال تولید از دور خارج کنیم فینفسه کار بدی نیست اما نباید این انتظار را
داشته باشیم که از فردای آن روز آمار تصادفات تغییری پیدا کند.
این
کارشناس خودرو در ادامه افزود: من معتقدم به جای اینکه در شرایط کنونی
اقتصادی چنین راهکار هزینهبری را ارائه دهیم، آموزشهای لازم را در خصوص
رانندگی به افراد بدهیم. اتفاقا ممکن است افراد به دلیل اینکه خودرو
جایگزینی ایمنی بالاتری دارد با سرعت بیشتری هم رانندگی کنند. همانطور که
اشاره کردم این مسئله از لحاظ فنی شدنی است اما از نظر اقتصادی امکانپذیر
نیست.
کاکایی توقف تولید را موثر در افزایش قیمت این خودرو دانست و گفت:
در وضعیت فعلی اینگونه اقدامات شدنی نیست و ما از تولید عقب هستیم. ماجرا
شفاف است و ما شاهد هستیم که هر روز با یک حرکت کوچک قیمتها جابهجا
میشود. در این وضعیت ممکن است که افزایش قیمت بیشتری را هم تجربه کنیم. در
گذشته هم پیکان وقتی از دور خارج شد مدتی قیمتش افزایش پیدا کرد. هنگامی
ما تولیدمان روال منطقی دارد و در آن زمان بهطور مثال اگر تولید پراید
متوقف شود تولید تیبا افزایش پیدا میکند و در آن صورت اگر قیمتی هم بالا
برود بعد از گذشت زمان به سمت منطقی شدن پیش میرود. اما این برای روال
عادی است و ما اکنون برای تولید با چالشهای بیشماری روبهرو هستیم.
وی
افزود: قیمت پراید در طول زمان پایین آمده است. شاید این حرف خندهداری
باشد اما باید اشاره کنم که نسبت به شاخص تورم در طی این 25 سال قیمت پراید
به شدت پایین آمده و به هیمن دلیل است که در این وضعیت پیدا کردن جایگزین
دشوار است.
این کارشناس خودرو از دلیل قیمت ارزان نگهداری این خودرو
گفت: خودروهایی مانند پیکان و پراید به غیر از اینکه نسبت به خودروهای دیگر
ارزان هستند به دلیل تعداد بالای آنها در جامعه هزینه تعمیر و نگهداریشان
به شدت پایینتر است. در صورت جایگزین کردن خودروی دیگر، هزینه تعمیر و
نگهداری هم برای خانوارها افزایش پیدا میکند. طبیعی است که قیمت پایه و
هزینه تعمیر و نگهداری خودروهای پیشرفتهتر بالاتر باشد.
وی در پایان
اظهار کرد: ما باید جایگزینی برای این خودرو داشته باشیم اما در شرایط فعلی
متاسفانه ارائه و اجرای چنین راهحلهایی خیلی اقتصادی و منطقی نیست.
راهحل عملی این است که تمرکز را بر روی استانداردها و کنترل کیفیت خودروها
بگذاریم. ما در سال حدود 1 میلیون خودرو تولید میکنیم اما 20 میلیون
خودرو دیگر رفتوآمد میکنند، آیا پلیس راهور نظارتی بر قطعات یدکی، تعمیر و
نگهداری این خودروها دارد؟ نمونه ساده آن لنت ترمز است و باید بیبینم این
قطعه چقدر کنترل کیفیت میشود. من قبول دارم که پراید بعد از 25 سال باید
متوقف شود اما آیا به این مسئله توجه شده است که حدود 20 میلیون خودرو مورد
استفاده قرار گرفتهاند چگونه کنترل کیفیت میشوند؟