گروه اقتصاد کلان: بعد از سیاست تثبیت نرخ ارز در دوره جدید بانک مرکزی حالا کمی خوش‌بینی‌ها برای بهبود شاخص بورس در هفته‌های باقی مانده تا پایان سال کمرنگ تر شده و حالا بررسی‌ها نشان می‌دهد که این بازار نسبت به دیگر بازار دارایی‌ها عقب مانده است. به گزارش «تجارت»، خیلی‌ها ترجیح می‌دهند در دیگر بازارهای دارائی سرمایه گذاری کنند اما سرمایه‌های خود را وارد بازار سهام نکنند، چرا که به سیاست‌گذار اعتماد ندارند. بحران بی‌اعتمادی، علاوه بر جنبه‌های سیاسی که نمود آن را همگان در خیابان دیده‌اند، در اقتصاد ایران به شکل خروج سرمایه از کشور، رشد تورم و رشد قیمت دارائی‌هایی مانند ارز، سکه، طلا، مسکن و خودرو پدیدار شده‌ است.

نگاهی به شاخص کل بورس
شاخص کل بورس تهران در پایان هفته اخیر به فاصله 24 هزار واحدی مرز 1.5 میلیون واحدی رسید تا این نگرانی ایجاد شود که شاخص در آخرین ماه سال به کانال 1.4 میلیونی سقوط کند. تنها 20 روز معاملاتی تا پایان سال باقی مانده و متغیرهای اقتصادی نشانه‌های نگران کننده‌ای برای فعالان اقتصادی دارند. تورم افسارگسیخته، التهاب در بازارهای دارائی و کاهش قدرت خرید شهروندان به نقاط بحرانی رسیده است. پیش از این برخی کارشناسان معتقد بودند که با توجه به شرایط فعلی بازار سهام و گزارش‌های شرکت‌های بورسی چشم‌انداز مثبتی برای این بازار سهام تا پایان سال جاری پیش‌بینی می‌شود و شاخص کل بورس در پایان سال وضعیت بهتری نسبت به دوره ابتدایی سال خواهد داشت. اما حالا به نظر می‌رسد این پیش‌بینی‌ها کمرنگ شده است.

دلیل جاماندگی بازار سرمایه
در این خصوص یک کارشناس بازار سرمایه به بررسی وضعیت بازار سرمایه پرداخت و از جاماندگی این بازار نسبت به بازارهای موازی که از اخذ برخی تصمیمات کلان ناشی شده است، اشاره کرد. حمید کوشکی با با بیان اینکه برای بررسی کارآمد بودن اقدامات انجام شده باید وضعیت بازارهای مولد را در کنار بازارهای غیرمولد قرار داد، اظهار کرد: واقعیت این است که وضعیت بازار مولد که همان بازار سرمایه است مطلوب نیست درحالی که بازارهای غیرمولد از جمله خودرو، مسکن، طلا و ارز وضعیت خوبی دارند. این موضوع نشان می‌دهد که تصمیماتی که گرفته می‌شود به نفع بنگاه‌های اقتصادی نیست؛ آن هم در شرایطی که بنگاه‌ها نیازمند تاریخی‌ترین حمایت ها هستند. وی ادامه داد: البته موضوع فقط اخذ یک تصمیم نیست، بلکه بحث تایید و تکذیب تصمیمات است. یک روز تصمیمی اخذ و روز بعد رد می‌شود. این شرایط باعث شده است در موضوع سرمایه‌گذاری نمی‌توان روز بعد را پیش‌بینی کرد. در چنین شرایطی بیشترین آسیب به بخش مولد وارد می‌شود، درحالی که این بخش نیازمند آرامش است. این کارشناس بازار سرمایه به تفاوت نرخ دلار در سامانه نیما و بازار آزاد اشاره کرد و افزود: شرکت‌ها موظف هستند دلار خود را با نرخ ۲۸ و ۵۰۰ عرضه کنند، درحالی که هزینه‌های آن‌ها بر پایه رشد دلار آزاد است و روی این درآمدها نیز ریسک‌های دیگر مانند قیمت سوخت، مالیات، عوارض صادرات و... وجود دارد. کوشکی با اشاره به مکانیسم خرید و فروش در بازار سرمایه عنوان کرد: پول فرار است و به دلیل ماهیت بازار سرمایه مکانیسم خرید و فروش در این بازار راحت است. همواره این تفکر وجود داشته است که متغیرهای اسمی مانند دلار، تورم، بازارهای جهانی و... محرک بورس بوده اند؛ عواملی که این روزها روند افزایشی دارند اما بازار سرمایه همچنان شرایط خوبی ندارد. سهام‌دار از اینکه هر روز از خواب بیدار شود و ببیند عده‌ای حقیقی و حقوقی قصد فروش سهام را دارند خسته می‌شود. این درحالی است که دلار ۴۰ درصد و خودرو ۸۰ درصد رشد داشته اما بورس درجا زده است. وی ادامه داد: البته حتی اگر در بخش مسکن و ارز ثبات وجود داشته باشد، خستگی به ندرت سراغ فرد می‌رود، زیرا دارایی ملموس است و فرد به سادگی حاضر به فروش آن نیست. البته بورس فعلا با این رشدها واکنش نشان نمی‌دهد اما در میان مدت و بلندمدت خود را همگن می کند.

دیدگاه مخالف چه می‌گوید؟
قیمت دلار در بازار آزاد در نیمه دوم سال 50 درصد افزایش یافته، قیمت سکه در یک سال اخیر بالغ بر 60 درصد رشد کرده و خودرو نیز رشد مداومی داشته است. عرضه خودرو در بورس کالا نیز نتوانسته رشد قیمت آن را متوقف کند و با مجموعه اختلافاتی که در میان دستگاه‌ها و ذی‌نفعان بازار خودرو وجود داشت، عرضه خودرو در بورس کالا برای بازار سرمایه به یک چالش بدل شد.
با این حال هنوز خیلی‌ها ترجیح می‌دهند در دیگر بازارهای دارائی سرمایه گذاری کنند اما سرمایه‌های خود را وارد بازار سهام نکنند، چرا که به سیاست‌گذار اعتماد ندارند. اما در مقابل دیدگاه دیگری هم وجود دارد. بر اساس این نگاه تحلیلی در شرایطی که به لحاظ تحلیلی، بسیاری از سهم‌ها ارزنده بوده و نسبت P/E بعضی سهم‌های بازار حتی به کمتر از ۳ رسیده؛ طبیعی است که بورس مورد استقبال سرمایه‌گذاران قرار بگیرد. ضمن اینکه به لحاظ تکنیکالی هم انتظار می‌رود موج صعودی در بازار سرمایه تداوم داشته باشد و در صورتی که اتفاق غیرمنتظره‌ای رخ ندهد و ریسک جدیدی به بازار تحمیل نشود، شاخص بورس تا چند ماه آینده، قله‌های بالاتری را فتح خواهد کرد.